Ἐννόημα
    Ἐννόημα
  • !

    Τὸ κείμενο δείχνει πόσο βαθιὰ ζοῦσε τὶς διαπροσωπικὲς σχέσεις καὶ πόσο τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀποτελοῦσε γι’ αὐτὸν τὴ φανέρωση τοῦ Θεοῦ. Ὅταν συναντοῦσε τέτοιο πρόσωπο, χαιρόταν, παρηγοριόταν κι ἐμπιστευόταν, ἀδιαφορώντας ἂν ἐπρόκειτο γιὰ μοναχό, διάκονο, ἱερέα, ἐπίσκοπο, ἄρχοντα, πλούσιο ἤ πτωχό.

Ἐπιστολὴ 123, Στὸν Οὐρβίκιο, τὸν μοναστή

 

Προλεγόμενα
Γράφηκε τὸ 373 πρὸς τὸ μονοχὸ Οὐρβίκιο, τὸν ὁποῖο ἀγαποῦσε πολὺ κι ἐμπιστευόταν. Τὸ κείμενο δείχνει πόσο βαθιὰ ζοῦσε τὶς διαπροσωπικὲς σχέσεις καὶ πόσο τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀποτελοῦσε γι\’ αὐτὸν τὴ φανέρωση τοῦ Θεοῦ. Ὅταν συναντοῦσε τέτοιο πρόσωπο, χαιρόταν, παρηγοριόταν κι ἐμπιστευόταν, ἀδιαφορώντας ἂν ἐπρόκειτο γιὰ μοναχό, διάκονο, ἱερέα, ἐπίσκοπο, ἄρχοντα, πλούσιο ἤ πτωχό.

 

Κείμενο σὲ νεοελληνικὴ ἀπόδοση
Ἦταν νὰ ἔλθεις σ\’ ἐμᾶς (κι ἡ καλὴ ὥρα πλησίαζε), γιὰ νὰ μᾶς δροσίσεις μόλις μὲ τ\’ ἀκροδάχτυλο, ἐνῶ φλεγόμαστε μέσα στὶς δοκιμασίες . Μα τί ἔγινε κατόπιν; Οἱ ἁμαρτίες μας ἀντιτέθηκαν καὶ σταμάτησαν τὴν ὁρμή σου, ἔτσι ποὺ νὰ ὑποφέρουμε πιὰ ἀθεράπευτα. Ὅπως δηλαδὴ στὰ κύματα, τὸ ἕνα τελειώνει, τὸ ἄλλο ὀρθώνεται κι ἄλλο παρὰ πέρα ἤδη ζαρώνει καὶ μελανιάζει, ἔτσι καὶ στὰ δικά μας δεινά. Ἀλλὰ ἔχουν πάψει, ἄλλα μᾶς ἔχουν ἤδη βρεῖ, ἄλλα τὰ περιμένουμε. Κι ἐναντίον τῶν δεινῶν αὐτῶν, τὶς πιὸ πολλὲς φορές, διαθέτουμε ἕνα καὶ μόνο τρόπο σωτηρίας: Νὰ προσαρμοσθοῦμε στὶς περιστάσεις καὶ νὰ ξεφύγουμε τὴν καταφορά.

Ἀλλὰ καὶ σ\’ ἐμᾶς ἔλα ἀκόμα κι ἂν αὐτὸ εἶναι δύσκολο, εἴτε γιὰ νὰ παρηγορήσεις, εἴτε γιὰ νὰ δώσεις συμβουλή, εἴτε γιὰ νὰ συνοδέψεις, πάντως καὶ μόνο θωρώντας σε, ν\’ ἀλαφρωθοῦμε. Καί, τὸ πιὸ σπουδαῖο, νὰ προσεύχεσαι καὶ νὰ παραπροσεύχεσαι, ὥστε οἱ λογισμοί μας νὰ μὴ βουλιάξουν στὴν κακὴ θαλασσοταραχή, ἀλλὰ σὲ κάθε περίσταση νὰ εὐχαριστοῦμε ἐξακολουθητικὰ τὸ Θεό. Ἔτσι, δὲν θὰ συγκαταριθμηθοῦμε στοὺς κακοὺς δούλους, ὁμολογώντας τον ὅταν μᾶς κάνει καλό, ἀλλὰ καὶ μὴ δεχόμενοι νὰ μᾶς παιδεύει μὲ τὶς ἀντιξοότητες. Ἀλλὰ καὶ μὲς ἀπὸ τὶς ἴδιες τὶς δυσχέρειες, ἂς ἀντλοῦμε ὠφέλεια, δείχνοντάς του ἐμπιστοσύνη μεγαλύτερη, ὅταν καὶ πιὸ πολὺ τὸν ἔχουμε ἀνάγκη.

Πρωτότυπο Κείμενο
 

ΟΥΡΒΙΚΙΩ ΜΟΝΑΖΟΝΤΙ
Ἔμελλες ἡμῖν παρέσεσθαι (καὶ τὸ ἀγαθὸν ἐγγὺς) ἄκρῳ γοῦν δακτύλῳ καταψύξων ἡμᾶς ἐν τοῖς πειρασμοῖς φλεγο μένους. Εἶτα τί; Αἱ ἁμαρτίαι ἡμῶν ἀντέβησαν καὶ διεκώ λυσαν τὴν ὁρμήν͵ ἵν΄ ἀθεράπευτα κάμνωμεν. Ὥσπερ γὰρ ἐν τοῖς κύμασι τὸ μὲν λήγει͵ τὸ δὲ ἀνίσταται͵ τὸ δὲ ἤδη φρίκῃ μελαίνεται͵ οὕτω καὶ τῶν ἡμετέρων κακῶν τὰ μὲν πέπαυται͵ τὰ δὲ πάρεστι͵ τὰ δὲ προσδοκᾶται͵ καὶ μία τῶν κακῶν ἡμῖν͵ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον͵ ἀπαλλαγή͵ εἶξαι τῷ καιρῷ καὶ ὑπεξελθεῖν τοῖς διώκουσιν. Ἀλλὰ καὶ ἡμῖν ἧκε μόλις ἢ παραμυθούμενος ἢ καὶ γνώμην δώσων ἢ καὶ προπέμψων͵ πάντως δὲ αὐτῷ τῷ ὀφθῆναι ῥᾴους ποιήσων. Καὶ τὸ μέγιστον͵ εὔχου καὶ ὑπερεύχου μὴ καὶ τοὺς λογισμοὺς ἡμῶν βαπτισθῆναι ὑπὸ τοῦ κακοῦ κλύδωνος ἀλλ΄ ἐν πᾶσι διαφυλάσσειν τῷ Θεῷ τὸ εὐχάριστον͵ ἵνα μὴ ἐν τοῖς κακοῖς δούλοις ἀριθμηθῶμεν ἀγαθύνοντι μὲν ἐξομολογούμενοι͵ παιδεύοντι δὲ διὰ τῶν ἐναντίων μὴ προστιθέμενοι͵ ἀλλὰ καὶ δι΄ αὐτῶν τῶν δυσχερῶν ὠφε λώμεθα μᾶλλον αὐτῷ πιστεύοντες ὅτε καὶ μᾶλλον χρῄζομεν.