Μπορεῖ νά ἔχετε ἀκούσει τήν ἄποψη πού ὑποστηρίζει ὅτι οἱ σπουδαῖοι καλλιτέχνες ἀναγνωρίζονται πολλά χρόνια μετά τό θάνατό τους. Μπορεῖ νά μήν εἶναι πάντα ἀλήθεια, ἀλλά σίγουρα ἰσχύει στήν περίπτωση τοῦ ζωγράφου Βίνσεντ Βὰν Γκόγκ (1853-1890), ὁ ὁποῖος φιλοτέχνησε ἀριστουργήματα ὅπως ἡ «Ἔναστρη νύχτα», χωρίς ὅμως νά καταφέρει νά τά πουλήσει ὅσο ζοῦσε.
Ἡ «Ἔναστρη νύχτα» εἶναι ἀπό τίς πιό διάσημες εἰκόνες τοῦ νυχτερινοῦ οὐρανοῦ πού δημιουργήθηκαν ποτέ κι ἔχει ἀναδείξει τόν Βὰν Γκόγκ σέ ἕναν ἀπό τούς μεγαλύτερους ζωγράφους ὅλων τῶν ἐποχῶν. Πρόκειται γιά ἕναν πίνακα πού καθηλώνει ὅποιον τόν βλέπει μέ τήν ἔνταση καί τά ἔντονα χρώματά του. Ἴσως τό βασικότερο χαρακτηριστικό του εἶναι ὅτι δημιουργεῖ ἕνα αἴσθημα μεγάλης μοναξιᾶς, ἀλλά καί μεγάλης χαρᾶς ταυτόχρονα.
Ὅλα αὐτά βέβαια ἐξηγοῦνται ἄν μάθουμε λίγα περισσότερα πράγματα γιά τόν ἴδιο τόν ζωγράφο. Ἦταν ἕνας ἄνθρωπος πού βασανίστηκε πολύ στή ζωή του, γιατί ὑπέφερε ἀπό τήν ψυχική ἀρρώστια πού λέγεται «κατάθλιψη». Μάλιστα, ζωγράφισε τήν «Ἔναστρη νύχτα» τό διάστημα πού νοσηλευόταν σέ ἕνα ψυχιατρικό νοσοκομεῖο στή Νότια Γαλλία, συγκεκριμένα τό 1889.
Παρόλο πού ὁ Βίνσεντ Βὰν Γκόγκ θεωροῦσε ὅτι ἡ «Ἔναστρη νύχτα» δέν ἦταν ἕνας ἰδιαίτερα καλός πίνακας (αὐτό τό γνωρίζουμε ἀπό τά γράμματα πού ἔστελνε στόν ἀδερφό του) οἱ κριτικοί ὅλου τοῦ κόσμου διαφωνοῦν. Ὅλοι μιλοῦν γιά ἕνα συγκλονιστικό ἔργο μέ μοναδικά χαρακτηριστικά:
-Τά στριφογυριστά σύννεφα καί τά ἀστέρια εἶναι ὑπερβολικά μεγάλα σέ σχέση μέ τό τοπίο δημιουργώντας ἔτσι τήν αἴσθηση ὅτι κινοῦνται, ἐνῶ «φυλακίζουν» τό βλέμμα τοῦ θεατῆ!
-Ἡ ἔνταση στό πάνω μέρος τοῦ πίνακα ἐνδυναμώνεται ἀπό τίς γαλήνιες φόρμες τῶν σπιτιῶν τοῦ χωριοῦ πού ἀπεικονίζεται. Μέ αὐτόν τόν τρόπο, ὁ ζωγράφος πετυχαίνει μοναδική ἰσορροπία στό ἔργο.
-Τά ἀντιφατικά συναισθήματα πού προκαλεῖ ὁ πίνακας ὁλοκληρώνονται μέ τή μαύρη σκιά τοῦ δέντρου πού ὑψώνεται τρομακτική στόν οὐρανό καί μοιάζει νά τόν χωρίζει.
Ἡ «Ἔναστρη νύχτα», πού σήμερα βρίσκεται στό Μουσεῖο Μοντέρνας Τέχνης στή Νέα Ὑόρκη, θεωρεῖται ἀπό πολλούς τό κορυφαῖο ἔργο τοῦ Βὰν Γκόγκ. Ὁ λόγος δέν εἶναι μόνο ἡ μοναδική τεχνοτροπία τοῦ ζωγράφου. Μᾶλλον εἶναι τό γεγονός ὅτι ὅποιος τό ἔχει ἀντικρίσει δέν μπορεῖ παρά νά συγκινηθεῖ καί νά ταξιδέψει καί ὁ ἴδιος σέ αὐτή τή μαγική νύχτα.