Ἐννόημα
    Ἐννόημα
  • !

    Ο Θεός δεν αποκαλύπτεται εις τον άνθρωπον ο οποίος θα τον αναζήτηση με το λογικόν του. Αποκαλύπτεται εις εκείνον ο οποίος θα τον αγαπήση: «Εάν κανείς αγαπά τον Θεόν, αυτός έχει γνωρισθή από τον Θεόν» (Α’ Κορινθίους 8,3).

  • !

    Εκείνος που θα αγαπήση με την καρδιά του τον Θεόν, θα ακούση την φωνήν Του να τον καλή να περάση εις την νεφέλην, να αναβή εις το όρος.

  • !

    Όμως, ο άνθρωπος, δια να συνάντηση τον Θεόν, πρέπει να έχη ταπείνωσιν (Ματθαίος 5,3.

  • !

    Ακόμη να έχη καθαρότητα καρδίας (Ψαλμοί 33,19).

  • !

    Αλλά όλα αυτά δεν αρκούν προκειμένου να λάβη ο άνθρωπος την θείαν αποκάλυψιν. Πρέπει ακόμη να ακόλουθη και την διδαχήν του Χριστού. «Πας ο παραβαίνων και μη μένων εν τη διδαχή του Χριστού Θεόν ουκ έχει», οποίος παραβαίνει και δεν μένει εις την διδαχήν του Χριστού δεν έχει Θεόν. «Εκείνος ο οποίος μένει εις την διδαχήν του Χριστού, αυτός έχει και τον Πατέρα και τον υιόν» (Β΄ Ιωάννου 9).

  • !

    «Αγαπητοί», γράφει ο άγιος Ιωάννης ο ευαγγελιστής, «τώρα είμεθα παιδιά του Θεού, αλλά ακόμη δεν έχει φανερωθή τι θα είμεθα. Γνωρίζομεν ότι όταν φανερωθή, θα είμεθα όμοιοι με Αυτόν, διότι θα τον ίδωμεν όπως είναι. Και οποίος έχει την ελπίδα εις Αυτόν, αγνίζεται, όπως Εκείνος είναι αγνός… Όποιος αμαρτάνει, δεν τον έχει ιδεί, ούτε τον έχει γνωρίσει» (Α’ Ιωάννης 3,2-6).

  • !

    Η εσωτερική αγνότης του ανθρώπου δεν παρουσιάζεται μόνον ως προϋπόθεσις της γνώσεως του Θεού, και, ως καρπός της ενώσεως με Αυτόν. Ο ίδιος ο Κύριος, απευθυνόμενος προς τον Πατέρα, λέγει δια τους μαθητάς του: «Τους κατέστησα γνωστόν το όνομα Σου και θα το καταστήσω γνωστόν, δια να είναι μέσα των η αγάπη με την οποίαν με ηγάπησες και εγώ να είμαι μέσα τους» (Ιωάννης 17,26).

  • !

    «Κανείς δεν γνωρίζει τον Υιόν παρά ο Πατήρ, ούτε τον Πατέρα γνωρίζει καλά κανείς παρά ο Υιός και εκείνος εις τον οποίον θέλει ο Υιός να τον αποκάλυψη» (Ματθαίος 11,27). Η προσωπική δε αυτή σχέσις με τον Υιόν πραγματοποιείται, καθώς θα αναφέρωμεν, με την παρουσίαν του Αγίου Πνεύματος (Ιωάννης 14,26.

Ε. Ο. 2.2. Αἱ προϋποθέσεις τῆς θεογνωσίας

2. Αι προϋποθέσεις της θεογνωσίας

Ο Θεός δεν αποκαλύπτεται εις τον άνθρωπον ο οποίος θα τον αναζήτηση με το λογικόν του. Αποκαλύπτεται εις εκείνον ο οποίος θα τον αγαπήση: «Εάν κανείς αγαπά τον Θεόν, αυτός έχει γνωρισθή από τον Θεόν» (Α\’ Κορινθίους 8,3).

Α Κορ. 8,3 εἰ δέ τις ἀγαπᾷ τὸν Θεόν, οὗτος ἔγνωσται ὑπ᾿ αὐτοῦ.
Α Κορ. 8,3 Εάν όμως κανείς αγαπά τον Θεο, αυτός έχει γίνει πολύ γνωστός και οικείος και φίλος του Θεού, και παίρνει από τον Θεόν την αληθινήν γνώσιν.

Εκείνος που θα αγαπήση με την καρδιά του τον Θεόν, θα ακούση την φωνήν Του να τον καλή να περάση εις την νεφέλην, να αναβή εις το όρος. Όμως, ο άνθρωπος, δια να συνάντηση τον Θεόν, πρέπει να έχη ταπείνωσιν (Ματθαίος 5,3.

Ματθ. 5,3 μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
Ματθ. 5,3 “Μακάριοι και τρισευτιχισμένοι είναι εκείνοι, που συναισθάνονται την πνευματικήν πτωχείαν των (και εξαρτούν τον εαυτόν τους με ταπείνωσιν και πίστιν από τον Θεόν), διότι ιδική των είναι η βασιλεία των ουρανών.

18,3.

Ματθ. 18,3 ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
Ματθ. 18,3 “Σας διαβεβαιώνω ότι εάν δεν αλάξετε φρονήματα και πορείαν εις την ζωήν σας και δεν γίνετε απλοί και άδολοι σαν τα παιδιά, δεν θα εισέλθετε εις την βασιλείαν των ουρανών.

Α\’ Πέτρ. 5,5).

Α Πε. 5,5 Ὁμοίως νεώτεροι ὑποτάγητε πρεσβυτέροις, πάντες δὲ ἀλλήλοις ὑποτασσόμενοι τὴν ταπεινοφροσύνην ἐγκομβώσασθε· ὅτι ὁ Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν.
Α Πε. 5,5 Κατά τον ίδιον τρόπον και οι νεώτεροι να υποτάσσεσθε με προθυμίαν και ανιδιοτέλειαν στους πρεσβυτέρους. Ολοι δε, νεώτεροι και πρεσβύτεροι, υποτασσόμενοι μεταξύ σας φορέσατε και κουμβωθήτε σφικτά, σαν άλλο ένδυμα, την ταπεινοφροσύνην. “Διότι ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερηφάνους, ενώ στους ταπεινούς δίδει την χάριν”.

Ακόμη να έχη καθαρότητα καρδίας (Ψαλμοί 33,19).

Ψαλ. 33,19 ἐγγὺς Κύριος τοῖς συντετριμμένοις τὴν καρδίαν καὶ τοὺς ταπεινοὺς τῷ πνεύματι σώσει.
Ψαλ. 33,19 Ο Κυριος είναι πλησίον, συμπαραστάτης και βοηθός, εις όλους εκείνους, που είναι συντετριμμένοι ψυχικώς από τας θλίψεις και θα σώση αυτούς, οι οποίοι έχουν αποκτήσει το ταπεινόν φρόνημα.

«Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται», λέγει ο Κύριος (Ματθαίος 5,8).

Ματθ. 5,8 μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται.
Ματθ. 5,8 Μακάριοι όσοι έχουν καθαράν και αμόλυντον την καρδίαν, διότι αυτοί θα ίδουν τον Θεόν εις την δόξαν του.

Αλλά όλα αυτά δεν αρκούν προκειμένου να λάβη ο άνθρωπος την θείαν αποκάλυψιν. Πρέπει ακόμη να ακόλουθη και την διδαχήν του Χριστού. «Πας ο παραβαίνων και μη μένων εν τη διδαχή του Χριστού Θεόν ουκ έχει», οποίος παραβαίνει και δεν μένει εις την διδαχήν του Χριστού δεν έχει Θεόν. «Εκείνος ο οποίος μένει εις την διδαχήν του Χριστού, αυτός έχει και τον Πατέρα και τον υιόν» (Β΄ Ιωάννου 9).

Β Ιω. 1,9 πᾶς ὁ παραβαίνων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ Θεὸν οὐκ ἔχει· ὁ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ, οὗτος καὶ τὸν πατέρα καὶ τὸν υἱὸν ἔχει.
Β Ιω. 1,9 Καθένας που παραβαίνει το θέλημα του Θεού και δεν μένει μέσα εις την διδασκαλίαν του Χριστού, δεν έχει τον Θεόν μαζή του. Εξ αντιθέτου, εκείνος που μένει πιστός εις την διδασκαλίαν του Χριστού, αυτός έχει μέσα του κατοικούντας τον Πατέρα και τον Υιόν.

«Ο αγαθοποιών έκ του Θεού εστίν ο κακοποιών ουχ εώρακε τον Θεόν». Εκείνος ο οποίος πράττει το καλόν είναι του Θεού εκείνος ο οποίος πράττει το κακόν, δεν έχει ιδεί τον Θεόν (Γ\’ Ιωάννης 11).

Γ Ιω. 1,11 Ἀγαπητέ, μὴ μιμοῦ τὸ κακόν, ἀλλὰ τὸ ἀγαθόν. ὁ ἀγαθοποιῶν ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστιν· ὁ κακοποιῶν οὐχ ἑώρακε τὸν Θεόν.
Γ Ιω. 1,11 Αγαπητέ, μη μιμείσαι το κακόν, αλλά να μιμήσαι το αγαθόν. Εκείνος που πράτει με προθυμίαν και ανιδιοτέλειαν το αγαθόν είναι από τον Θεόν. Εξ αντιθέτου, εκείνος που πράτει το κακόν, δεν έχει ίδει και δεν έχει γνωρίσει καθόλου τον Θεόν.

Εάν κανείς δεν είναι άνθρωπος αγάπης, εάν δεν έχη ταπείνωσιν, εάν δεν αγνίση τον εαυτόν του και δεν τηρή την διδαχήν του Χριστού δεν ημπορεί να είναι πραγματικός θεολόγος, άνθρωπος, δηλαδή, ο οποίος να έχη γνωρίσει τον Θεόν. «Όποιος λέγει ότι μένει εν αυτώ, οφείλει να ζη όπως έζησε και ο Χριστός», λέγει ο Απόστολος Ιωάννης (Α\’ Ιωάννης 2,6).

Α Ιω. 2,6 ὁ λέγων ἐν αὐτῷ μένειν ὀφείλει, καθὼς ἐκεῖνος περιεπάτησε, καὶ αὐτὸς οὕτω περιπατεῖν.
Α Ιω. 2,6 Εκείνος που λέγει, ότι μένει και ζη εν τω Χριστώ, έχει καθήκον να ζη και φέρεται, όπως έζησε και συμπεριεφέρθη μεταξύ μας ο Χριστός.

Δι’ εκείνον ο οποίος δεν αγνίζει τον εαυτόν του, χρησιμοποιεί ο άγιος Μάξιμος μίαν βαρυτάτην έκφρασιν. Τον χαρακτηρίζει «θεολόγον του δαίμονος».

«Αγαπητοί», γράφει ο άγιος Ιωάννης ο ευαγγελιστής, «τώρα είμεθα παιδιά του Θεού, αλλά ακόμη δεν έχει φανερωθή τι θα είμεθα. Γνωρίζομεν ότι όταν φανερωθή, θα είμεθα όμοιοι με Αυτόν, διότι θα τον ίδωμεν όπως είναι. Και οποίος έχει την ελπίδα εις Αυτόν, αγνίζεται, όπως Εκείνος είναι αγνός… Όποιος αμαρτάνει, δεν τον έχει ιδεί, ούτε τον έχει γνωρίσει» (Α\’ Ιωάννης 3,2-6).

Α Ιω. 3,2 Ἀγαπητοί, νῦν τέκνα Θεοῦ ἐσμεν, καὶ οὕπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα· οἴδαμεν δὲ ὅτι ἐάν φανερωθῇ, ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα, ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν καθώς ἐστι.
Α Ιω. 3,2 Αγαπητοί, τώρα είμεθα τέκνα του Θεού, αλλ\’ ακόμη δεν έχει φανερωθή τι θα είμεθα στο μέλλον. Γνωρίζομεν όμως ότι όταν ο Χριστός φανερωθή με όλην αυτού την δόξαν, θα γίνωμεν και ημείς όμοιοι με αυτόν κατά την δόξαν, διότι θα τον ίδωμεν όπως είναι εις όλην του την θείαν δόξαν, η οποία θα είναι και ιδική μας δόξα.

Α Ιω. 3,3 καὶ πᾶς ὁ ἔχων τὴν ἐλπίδα ταύτην ἐπ᾿ αὐτῷ ἁγνίζει ἑαυτόν, καθὼς ἐκεῖνος ἁγνός ἐστι.
Α Ιω. 3,3 Και ο καθένας που έχει και κρατεί σφικτά αυτήν την ελπίδα στον Χριστόν, καθαρίζει και κρατεί τον ευατόν του αγνόν από κάθε αμαρτίαν, όπως και εκείνος είναι ο απόλυτα καθαρός και άγιος.

Α Ιω. 3,4 Πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν καὶ τὴν ἀνομίαν ποιεῖ, καὶ ἡ ἁμαρτία ἐστὶν ἡ ἀνομία.
Α Ιω. 3,4 Καθένας, ο οποίος πράττει την αμαρτίαν, διαπράττει και την παρανομίαν, διότι καταπατεί τον νόμον του Θεού. Και η αμαρτία είναι καταπάτησις του θείου Νομου.

Α Ιω. 3,5 καὶ οἴδατε ὅτι ἐκεῖνος ἐφανερώθη ἵνα τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν ἄρῃ, καὶ ἁμαρτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστι.
Α Ιω. 3,5 Γνωρίζετε δε, ότι ο Χριστός εφανερώθη ως άνθρωπος εις την γην, δια να πάρη επάνω του και εξαλείψη τας αμαρτίας μας, και αμαρτίας δεν υπάρχει καμμιά εις αυτόν, διότι είναι άγιος και απολύτως αναμάρτητος.

Α Ιω. 3,6 πᾶς ὁ ἐν αὐτῷ μένων οὐχ ἁμαρτάνει· πᾶς ὁ ἁμαρτάνων οὐχ ἑώρακεν αὐτὸν οὐδὲ ἔγνωκεν αὐτόν.
Α Ιω. 3,6 Καθένας που έχει κοινωνίαν με αυτόν και μένει εν τη κοινωνία με αυτόν, δεν αμαρτάνει. Καθένας όμως που αμαρτάνει, δεν τον έχει αισθανθή με τα μάτια της ψυχής του και δεν τον έχει γνωρίσει ως Θεόν και λυτρωτήν του.


Η εσωτερική αγνότης του ανθρώπου δεν παρουσιάζεται μόνον ως προϋπόθεσις της γνώσεως του Θεού, και, ως καρπός της ενώσεως με Αυτόν. Ο ίδιος ο Κύριος, απευθυνόμενος προς τον Πατέρα, λέγει δια τους μαθητάς του: «Τους κατέστησα γνωστόν το όνομα Σου και θα το καταστήσω γνωστόν, δια να είναι μέσα των η αγάπη με την οποίαν με ηγάπησες και εγώ να είμαι μέσα τους» (Ιωάννης 17,26).

Ιω. 17,26 καὶ ἐγνώρισα αὐτοῖς τὸ ὄνομά σου καὶ γνωρίσω, ἵνα ἡ ἀγάπη ἣν ἠγάπησάς με ἐν αὐτοῖς ᾖ, κἀγὼ ἐν αὐτοῖς.
Ιω. 17,26 Και εγώ εγνωστοποίησα εις αυτούς το όνομά σου και δια του Αγίου Πνεύματος θα τους το κάμω ακόμη περισσότερον γνωστόν, ώστε η άπειρος αγάπη, με την οποίαν με έχεις αγαπήσει, να είναι μέσα εις τας ψυχάς των και να αισθάνωνται καθαρώτατα, ότι εγώ είμαι μέσα στον καθένα από αυτούς και εις όλους μαζή, ώστε να αποτελούν ένα πνευματικόν σώμα με εμέ”.

Η γνώσις του Θεού αποτελεί πράξιν χαρισματικήν (Γαλ. 4,9.

Γαλ. 4,9 νῦν δὲ γνόντες Θεόν, μᾶλλον δὲ γνωσθέντες ὑπὸ Θεοῦ, πῶς ἐπιστρέφετε πάλιν ἐπὶ τὰ ἀσθενῆ καὶ πτωχὰ στοιχεῖα, οἷς πάλιν ἄνωθεν δουλεύειν θέλετε;
Γαλ. 4,9 Τωρα όμως που εγνωρίσατε τον αληθινόν Θεόν, η μάλλον έχετε γνωρισθή και αναγνωρισθή από τον Θεόν ως παιδιά του, πως ξαναγυρίζετε πάλιν εις τα ατελή και αδύνατα και φτωχά στοιχεία της ειδωλολατρικής θρησκείας και των τυπικών διατάξεων του Νομου, εις τα οποία θέλετε, όπως και πριν, να υποδουλωθήτε πάλιν;

Ιωάννης 6,44)

Ιω. 6,44 οὐδεὶς δύναται ἐλθεῖν πρός με, ἐὰν μὴ ὁ πατὴρ ὁ πέμψας με ἑλκύσῃ αὐτόν, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ.
Ιω. 6,44 Κανείς δεν ημπορεί να έλθη με πίστιν κοντά μου, εάν ο Πατήρ που με απέστειλε, δεν τον προσελκύση με την θείαν χάριν. Και εγώ αυτόν θα τον αναστήσω κατά την μεγάλην ημέραν της κρίσεως.

και προϋποθέτει την προσωπικήν σχέσιν του ανθρώπου με τον Χριστόν: «Κανείς δεν έρχεται εις τον Πατέρα παρά δι’ εμού» (Ιωάννης 14,6).

Ιω. 14,6 λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ δι᾿ ἐμοῦ.
Ιω. 14,6 Του λέγει ο Ιησούς· “εγώ είμαι ο ασφαλής δρόμος, που οδηγεί στον ουρανόν, εγώ είμαι η απόλυτος και καθαρά αλήθεια, που φωτίζει τον άνθρωπον δια την σωτηρίαν, εγώ είμαι η ζωή και ο χορηγός της αιωνίου ζωής δι\’ όλους τους πιστούς. Κανείς δε δεν ημπορεί να έλθη προς τον Πατέρα, δια να απολαύση την αιώνιον ζωήν, παρά μόνον δια μέσου εμού.

«Κανείς δεν γνωρίζει τον Υιόν παρά ο Πατήρ, ούτε τον Πατέρα γνωρίζει καλά κανείς παρά ο Υιός και εκείνος εις τον οποίον θέλει ο Υιός να τον αποκάλυψη» (Ματθαίος 11,27).

Ματθ. 11,27 Πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ πατρός μου· καὶ οὐδεὶς ἐπιγινώσκει τὸν υἱὸν εἰ μὴ ὁ πατήρ, οὐδὲ τὸν πατέρα τις ἐπιγινώσκει εἰ μὴ ὁ υἱὸς καὶ ᾧ ἐὰν βούληται ὁ υἱὸς ἀποκαλύψαι.
Ματθ. 11,27 Ολα έχουν παραδοθή από τον Πατέρα εις εμέ και, ως γνήσιος μονογενής Υιός του, έχω κάθε εξουσίαν. Και κανείς δεν γνωρίζει πλήρως και τελείως τον Υιόν, παρά μόνον ο Πατήρ και κανείς άλλος δεν γνωρίζει πλήρως και τελείως τον Πατέρα ειμή ο Υιός, ο ομοούσιος και ίσος προς αυτόν, και εν μέρει τον γνωρίζει ακόμη και εκείνος, στον οποίον ο Υιός θα φανερώση τον Πατέρα.

Η προσωπική δε αυτή σχέσις με τον Υιόν πραγματοποιείται, καθώς θα αναφέρωμεν, με την παρουσίαν του Αγίου Πνεύματος (Ιωάννης 14,26.

Ιω. 14,26 ὁ δὲ παράκλητος, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὃ πέμψει ὁ πατὴρ ἐν τῷ ὀνόματί μου, ἐκεῖνος ὑμᾶς διδάξει πάντα καὶ ὑπομνήσει ὑμᾶς πάντα ἃ εἶπον ὑμῖν.
Ιω. 14,26 Αλλά ο Παράκλητος, το Αγιον Πνεύμα, το οποίον ο Πατήρ θα στείλη εν τω ονόματί μου (δια να επεκτείνη το έργον μου εις την οικουμένην και μεταδώση την σωτηρίαν εις τας ψυχάς των καλοπροαιρέτων) αυτός θα σας διδάξη όλα και θα σας υπενθυμίση όλα όσα σας είπα.

15,26.

Ιω. 15,26 ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ παράκλητος ὃν ἐγὼ πέμψω ὑμῖν παρὰ τοῦ πατρός, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας ὃ παρὰ τοῦ πατρὸς ἐκπορεύεται, ἐκεῖνος μαρτυρήσει περὶ ἐμοῦ·
Ιω. 15,26 Οταν δε έλθη ο Παράκλητος, τον οποίον εγώ θα στείλω εις σας εκ μέρους του Πατρός, το Αγιον Πνεύμα, που είναι η αλήθεια και η πηγή της αληθείας και το οποίον εκπορεύεται από τον Πατέρα, εκείνος θα μαρτυρήση δι\’ εμέ.

16,13 και εξής).

Ιω. 16,13 ὅταν δὲ ἔλθῃ ἐκεῖνος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁδηγήσει ὑμᾶς εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν· οὐ γὰρ λαλήσει ἀφ᾿ ἑαυτοῦ, ἀλλ᾿ ὅσα ἂν ἀκούσῃ λαλήσει, καὶ τὰ ἐρχόμενα ἀναγγελεῖ ὑμῖν.
Ιω. 16,13 Οταν όμως έλθη εκείνος, δηλαδή το Πνεύμα της αληθείας, θα σας οδηγήση εις κάθε αλήθειαν, που αναφέρεται στο έργον της σωτηρίας. Διότι δεν θα ομιλήση και εκείνος από τον ευατόν του, άσχετα από τον Πατέρα και εμέ, αλλά θα είπη όσα ακούσει από τον Πατέρα και θα σας αναγγείλη όσα πρόκειται να συμβούν.

Ιω. 16,14 ἐκεῖνος ἐμὲ δοξάσει, ὅτι ἐκ τοῦ ἐμοῦ λήψεται καὶ ἀναγγελεῖ ὑμῖν.
Ιω. 16,14 Εκείνος θα δοξάση εμέ, διότι από τον ιδικόν μου απεριόριστον πλούτον θα λάβη και θα τα αναγγείλη εις σας.

Ιω. 16,15 πάντα ὅσα ἔχει ὁ πατὴρ ἐμά ἐστι· διὰ τοῦτο εἶπον ὅτι ἐκ τοῦ ἐμοῦ λήψεται καὶ ἀναγγελεῖ ὑμῖν.
Ιω. 16,15 Ολα δε όσα έχει ο Πατήρ είναι ιδικά μου, δια τούτο και σας είπα ότι ο Παράκλητος θα λάβη από τους ιδικούς μου θησαυρούς της σοφίας, οι οποίοι είναι και του Πατρός και θα αναγγείλη αυτά εις σας.