Ἐννόημα
    Ἐννόημα
  • !

    «Ἀδελφοί, Ἀγρυπνεῖτε!». Ἡ ἐπαγρύπνηση καὶ ἐγρήγορση, ποὺ κυριαρχοῦν στὴ διδασκαλία τοῦ ἴδιου τοῦ Ἰησοῦ, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀντλεῖ τόσο ὁ Παῦλος ὅσο καὶ οἱ ἄλλοι συγγραφεῖς τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀποτελοῦν βασικὸ γνώρισμα τοῦ χριστιανοῦ ποὺ δὲν ἐπαναπαύεται σὲ ὅ,τι ἔχει ἐπιτύχει μέχρι σήμερα, ἀλλ’ ἀγρυπνεῖ συνεχῶς, ὥστε νὰ μὴν αἰφνιδιασθεῖ ἀπὸ τὶς ἀντίξοες περιστάσεις τῆς ζωῆς καὶ κυρίως ἀπὸ τὸν βιολογικὸ τερματισμό της.

  • !

    «Μένετε στέρεοι στὴν πίστη! Γενναῖοι καὶ δυνατοί!». Ἡ σταθερότητα στὴν πίστη εἶναι ἀπαραίτητη, ὥστε νὰ μὴν κλυδωνίζεται ὁ χριστιανὸς ἀπὸ τὸν ἄνεμο κάποιας αἱρετικῆς διδασκαλίας ἢ ἀπὸ ἀναπάντεχα γεγονότα τῆς ζωῆς του. Ἡ νηπιακὴ κατάσταση καὶ ἡ σχετικὴ νοοτροπία δικαιολογοῦνται στὰ πρῶτα βήματα τῆς βιολογικῆς ἀλλὰ καὶ τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Φυσιολογικὰ ὅμως ἀκολουθεῖ ἡ ὡρίμανση καὶ ἐνδυνάμωσή της. Ἡ ἀνοδικὴ πορεία εἶναι τὸ ζητούμενο στὴ ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ, ἐνῶ ἡ στασιμότητα σημαίνει ἀπουσία ζωῆς καὶ παράδοση στὶς δυνάμεις τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.

  • !

    «Ὅλες τὶς πράξεις σας νὰ τὶς ἐμπνέει ἡ ἀγάπη»- («Πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γινέσθω», στὸ κείμενο).

  • !

    Πέραν τῆς ἀγάπης τοῦ ἰδίου πρὸς ὅλους τοὺς παραλῆπτες τῆς ἐπιστολῆς ὑπενθυμίζει ὅτι ἡ ἀγάπη πρέπει νὰ ἀπευθύνεται στὸν ἴδιο τὸν Κύριο, φτάνει μάλιστα στὸ σημεῖο νὰ σημειώσει ὅτι «Ὅποιος δὲν ἀγαπάει τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ ἂς εἶναι χωρισμένος ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας».

Ἐγρήγορση καὶ σταθερότητα στὴν πίστη

 

«Ἀδελφοί, Ἀγρυπνεῖτε! Μένετε στέρεοι στὴν πίστη! Νὰ εἶστε γενναῖοι καὶ δυνατοί! Ὅλες τὶς πράξεις σας νὰ τὶς ἐμπνέει ἡ ἀγάπη. Ἔχω νὰ σᾶς ζητήσω κάτι, ἀδερφοί: Γνωρίζετε τὴν οἰκογένεια τοῦ Στεφανᾶ, ποὺ τὰ μέλη της ὑπῆρξαν ὁ πρῶτος καρπὸς τοῦ κηρύγματος στὴν Ἀχαΐα, κι ἀφιέρωσαν τὸν ἑαυτό τους στὴν ὑπηρεσία τῶν πιστῶν. Γι\’ αὐτὸ κι ἐσεῖς πρέπει νὰ ἀκοῦτε τέτοιους ἀνθρώπους καθὼς καὶ ὅποιον ἐργάζεται καὶ κοπιάζει μαζί τους. Εἶμαι πολὺ χαρούμενος ἀπὸ τὴν παρουσία κοντά μου τοῦ Στεφανᾶ, τοῦ Φουρτουνάτου καὶ τοῦ Ἀχαϊκοῦ, γιατί αὐτοὶ ἀναπλήρωσαν τὸ κενό τῆς ἀπουσίας σας. Μοῦ ξεκούρασαν τὴν ψυχή, ὅπως καὶ τὴ δική σας. Σὲ τέτοιους ἀνθρώπους ὀφείλετε ἀναγνώριση.

Σᾶς στέλνουν χαιρετισμοὺς οἱ ἐκκλησίες τῆς Ἀσίας. Πολλοὺς χριστιανικοὺς χαιρετισμοὺς σᾶς στέλνουν ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ Πρίσκιλλα καὶ ὅλη ἡ ἐκκλησία ποὺ συναθροίζεται σπίτι τους. Σᾶς στέλνουν χαιρετισμοὺς ὅλοι οἱ ἀδερφοί. Χαιρετῆστε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο μὲ ἀδερφικὸ φίλημα.

Ὁ χαιρετισμὸς αὐτὸς γράφεται ἀπὸ μένα τὸν Παῦλο μὲ τὸ ἴδιο μου τὸ χέρι. Ὅποιος δὲν ἀγαπάει τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ ἂς εἶναι χωρισμένος ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας. Μαρὰνα θὰ –ὁ Κύριος ἔρχεται! Ἡ χάρη τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ νὰ εἶναι μαζί σας. Στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ποὺ μᾶς ἑνώνει, ἡ ἀγάπη μου εἶναι μαζὶ μὲ ὅλους σας. Ἀμὴν» (A΄ Κορ.16,13-24).

Η Α΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ τοῦ Ἀπ. Παύλου, γραμμένη ἀπὸ τὴν Ἔφεσσο τῆς Μ. Ἀσίας τὸ ἔτος 55 μ.Χ., περιέχει ἕνα μεγάλο ἀριθμὸ θεμάτων, τὰ ὁποῖα εἶναι κυρίως ἀπαντήσεις τοῦ Ἀποστόλου σὲ ἐρωτήματα ποὺ τοῦ ἔθεταν οἱ χριστιανοὶ τῆς Κορίνθου. Ἐὰν ἀκόμη καὶ σήμερα ὑπάρχουν ἐρωτήματα τῶν χριστιανῶν ποὺ σχετίζονται μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν καθημερινὴ πράξη, πολὺ περισσότερα, ὅπως εἶναι φυσικό, ἦταν τὰ ἐρωτήματα στὰ πρῶτα βήματα τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ἐὰν τὰ θέματα ποὺ ἀπασχολοῦσαν τοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου δὲν ὑφίστανται σήμερα, διότι ἀφενὸς μὲν οἱ ἱστορικὲς καὶ πολιτιστικὲς συνθῆκες εἶναι διαφορετικές, ἀφετέρου δὲ ἡ χριστιανικὴ πίστη ἔχει διατυπωθεῖ μὲ τὶς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ διευκρινισθεῖ μὲ τὰ ἔργα τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ὡστόσο οἱ ἀπαντήσεις τοῦ Παύλου ἔχουν διαχρονικὴ σημασία, γιατί εἶναι ἐμπνευσμένες ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καὶ ὡς ἐκ τούτου ἀποτελοῦν μέρος τῆς Ἁγίας Γραφῆς ποὺ διαβάζουμε εἴτε στὶς λατρευτικὲς συνάξεις τῆς Ἐκκλησίας εἴτε κατ’ ἰδίαν. Ἡ περικοπὴ ποὺ διαβάζεται στὴ σημερινὴ Θεία Λειτουργία εἶναι ὁ ἐπίλογος τῆς ἐπιστολῆς, στὸν ὁποῖο ὁ Παῦλος ἀπευθύνει προτροπὲς πρὸς τοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου, χρήσιμες ἐπίσης καὶ γιὰ τοὺς σημερινοὺς χριστιανούς. Ἂς δοῦμε ἀναλυτικότερα αὐτὲς τὶς προτροπές.

1. «Ἀδελφοί, Ἀγρυπνεῖτε!». Ἡ ἐπαγρύπνηση καὶ ἐγρήγορση, ποὺ κυριαρχοῦν στὴ διδασκαλία τοῦ ἴδιου τοῦ Ἰησοῦ, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀντλεῖ τόσο ὁ Παῦλος ὅσο καὶ οἱ ἄλλοι συγγραφεῖς τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀποτελοῦν βασικὸ γνώρισμα τοῦ χριστιανοῦ ποὺ δὲν ἐπαναπαύεται σὲ ὅ,τι ἔχει ἐπιτύχει μέχρι σήμερα, ἀλλ’ ἀγρυπνεῖ συνεχῶς, ὥστε νὰ μὴν αἰφνιδιασθεῖ ἀπὸ τὶς ἀντίξοες περιστάσεις τῆς ζωῆς καὶ κυρίως ἀπὸ τὸν βιολογικὸ τερματισμό της. Ἡ ἐγρήγορση ἀποτελεῖ κεντρικὸ θέμα σὲ παραβολὲς τοῦ Ἰησοῦ, ὅπως π.χ. αὐτῆς τῶν δέκα παρθένων, πέντε ἐκ τῶν ὁποίων χαρακτηρίζονται ὡς «φρόνιμοι», διότι γρηγοροῦσαν καὶ φρόντιζαν, ἐν ἀναμονῇ τοῦ νυμφίου, νὰ ἔχουν λάδι στὰ φανάρια τους, ἐνῶ οἱ ἄλλες πέντε χαρακτηρίζονται ὡς «μωραί», διότι δὲν φρόντισαν νὰ ἔχουν τὶς ἀπαραίτητες προμήθειες καὶ αἰφνιδιάστηκαν ἀπὸ τὴν ξαφνικὴ ἔλευση τοῦ νυμφίου «ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτὸς» (Ματθ. 25,1-10. Οἱ εἰκόνες εἶναι παρμένες ἀπὸ τὴν τελετὴ τοῦ γάμου τῆς ἐποχῆς). Ἡ προτροπὴ γιὰ ἐγρήγορση κυριαρχεῖ καὶ σὲ πολλὲς ἄλλες διδασκαλίες τοῦ Ἰησοῦ, καθὼς καὶ σὲ ὕμνους τῆς Ἐκκλησίας, ἰδίως τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς.

2. «Μένετε στέρεοι στὴν πίστη! Γενναῖοι καὶ δυνατοί!». Ἡ σταθερότητα στὴν πίστη εἶναι ἀπαραίτητη, ὥστε νὰ μὴν κλυδωνίζεται ὁ χριστιανὸς ἀπὸ τὸν ἄνεμο κάποιας αἱρετικῆς διδασκαλίας ἢ ἀπὸ ἀναπάντεχα γεγονότα τῆς ζωῆς του. Ἡ νηπιακὴ κατάσταση καὶ ἡ σχετικὴ νοοτροπία δικαιολογοῦνται στὰ πρῶτα βήματα τῆς βιολογικῆς ἀλλὰ καὶ τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Φυσιολογικὰ ὅμως ἀκολουθεῖ ἡ ὡρίμανση καὶ ἐνδυνάμωσή της. Ἡ ἀνοδικὴ πορεία εἶναι τὸ ζητούμενο στὴ ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ, ἐνῶ ἡ στασιμότητα σημαίνει ἀπουσία ζωῆς καὶ παράδοση στὶς δυνάμεις τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.

3. «Ὅλες τὶς πράξεις σας νὰ τὶς ἐμπνέει ἡ ἀγάπη»- («Πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γινέσθω», στὸ κείμενο). Ἡ ἀγάπη, τὸν ὕμνο τῆς ὁποίας συνέθεσε ὁ Ἀπ. Παῦλος στὸ 13ο κεφ. τῆς ἐπιστολῆς, κυριαρχεῖ καὶ στὶς τελικὲς προτροπὲς τῆς ἴδιας ἐπιστολῆς. Σὲ ὁλόκληρη τὴν περικοπὴ ποὺ σχολιάζουμε ἔμμεσα ἐξυπακούεται:

α) στὴ δράση τῶν Στεφανᾶ, Φορτουνάτου καὶ Ἀχαϊκοῦ, ποὺ διακονοῦν τοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου (χωρὶς νὰ προσδιορίζεται τὸ περιεχόμενο τῆς διακονίας, διότι προφανῶς εἶναι γνωστὸ στοὺς ἀναγνῶστες τῆς ἐπιστολῆς) καὶ ποὺ ἀναπληρώνοντας ὅλους τοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου πρόσφεραν κάποια (μὴ κατονομαζόμενη ἐπίσης) ὑπηρεσία στὸν Παῦλο ξεκουράζοντας ἔτσι τὴν ψυχὴ τοῦ ταλαιπωρημένου Ἀποστόλου ἀλλὰ καὶ αὐτὴν τῶν Κορινθίων.

β) στὴν προτροπὴ γιὰ ἀναγνώριση τῶν ὑπηρεσιῶν τους ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου.

γ) στοὺς ἀσπασμοὺς τῶν ἐκκλησιῶν τῆς Μ. Ἀσίας καὶ ἰδιαίτερα τοῦ ζεύγους Ἀκύλα καὶ Πρίσκιλλας γνωστοῦ στοὺς Κορινθίους καὶ τῆς ἐκκλησίας ποὺ συγκεντρώνεται στὴν οἰκία τους.

δ) στὴν ἀνταλλαγὴ ἀσπασμοῦ τῶν μελῶν τῆς κοινότητας «μὲ ἀδελφικὸ φίλημα», χωρὶς νὰ ἀποκλείει ἀπὸ τὸν ἀσπασμὸ αὐτὸ τὰ πρόσωπα ποὺ στὸ σῶμα τῆς ἐπιστολῆς (ἀνωνύμως) ἐπέκρινε γιὰ τὴ συμπεριφορά τους. καὶ τέλος

ε) στὴν ἔκφραση τῆς ἀγάπης του («στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ») πρὸς ὅλους, χωρὶς πάλι νὰ ἑξαιρεῖ ἢ καὶ νὰ ὑπαινίσσεται τοὺς παρεκτραπέντες τῆς κοινότητας.

Στέλνει ἐπίσης ἀσπασμοὺς γραμμένους μὲ τὸ ἴδιο του τὸ χέρι. Γνωρίζουμε ὅτι ὁ Παῦλος ὑπαγόρευε συνήθως τὶς ἐπιστολές του σὲ κάποιον συνεργάτη του, ἴσως γιατί ὁ ἴδιος καταπονημένος ἀπὸ τὶς πολλὲς ταλαιπωρίες, γιὰ τὶς ὁποῖες κάνει λόγο σὲ ἄλλο σημεῖο τῆς ἴδιας ἐπιστολῆς καθὼς καὶ τῆς δεύτερης ἐπιστολῆς του πρὸς τοὺς Κορινθίους (βλ. Α΄ Κορ. 4, 9-13. Βλ.καὶ Β΄ Κορ. 11, 23-33), ἀδυνατοῦσε νὰ γράψει ἰδιοχείρως ἐπὶ τοῦ παπύρου. Στὸ τέλος πρόσθετε συνήθως ἰδιόχειρο χαιρετισμό.

Πέραν τῆς ἀγάπης τοῦ ἰδίου πρὸς ὅλους τοὺς παραλῆπτες τῆς ἐπιστολῆς ὑπενθυμίζει ὅτι ἡ ἀγάπη πρέπει νὰ ἀπευθύνεται στὸν ἴδιο τὸν Κύριο, φτάνει μάλιστα στὸ σημεῖο νὰ σημειώσει ὅτι «Ὅποιος δὲν ἀγαπάει τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστὸ ἂς εἶναι χωρισμένος ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας».

Λίγο πρὶν τελειώσει ἡ ἑνότητα τοῦ ἀναγνώσματος καὶ ὅλη ἡ ἐπιστολὴ θυμίζει ὁ Παῦλος τὴ βασικὴ πίστη τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Κύριος ἔρχεται, ποὺ διασώζεται στὴν ἀρχική της ἀραμαϊκὴ μορφή: «Μαράνα θά», ποὺ εἶναι ὁμολογία πίστεως: Ὁ Κύριος ἔρχεται, ἀλλὰ μπορεῖ νὰ κατανοηθεῖ καὶ ὡς προσευχή, ὅπως στὸν τελικὸ στίχο τῆς Ἀποκαλύψεως « Ἔρχου Κύριε Ἰησοῦ» (Ἀποκ. 22,20).