( Γράφηκε τὸ φθινόπωρο τοῦ 375. Σκοπὸ εἶχε νὰ κατευνάσει τὸ θυμὸ τῶν κληρικῶν τῆς Κολωνίας, μικρῆς ἐπισκοπῆς ποὺ ὑπαγόταν στὴ Μητρόπολη Νικοπόλεως τῆς Μικρῆς Ἀρμενίας. Οἱ πιστοὶ γενικά τῆς Κολωνίας διαμαρτυρήθηκαν καὶ ἀπείλησαν δυναμικὲς ἐνέργειες καὶ δικαστικοὺς ἀγῶνες, ἐπειδὴ χωρὶς νὰ ἐρωτηθοῦν μετάθεσαν τὸν καλό τους ἐπίσκοπο Εὐφρόνιο στὴ Νικόπολη γιὰ νὰ προλάβει τὴν κατάληψή της ἀπὸ αἱρετικούς. )
Τί εἶναι τόσο ὄμορφο κι ἀρεστὸ σὲ Θεὸ κι ἀνθρώπους ὅσο ἡ τέλεια ἀγάπη, ποὺ ἐκπληρώνει ὅλο τὸ νόμο, ὅπως ἀπὸ τὸ σοφὸ Δάσκαλο ἔχουμε διδαχθεῖ; Ἔτσι, ἐπιδοκιμάζω τὴ διάπυρη στοργὴ ποὺ τρέφετε πρὸς τὸν ποιμένα σας. Γιατί οὔτε τὸ παιδὶ ποὺ ἀγαπᾶ ἕνα καλὸ πατέρα ἀνέχεται νὰ τὸν στερηθεῖ, οὔτε ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἀντέχει τὴν ἀναχώρηση ποιμένα καὶ δασκάλου.
Ἔτσι, μᾶς ἀποδείχνετε ὄμορφη κι ἀγαθὴ προαίρεση, μὲ τὸ σπάταλο φίλτρο ποὺ ἔχετε γιὰ τὸν ἐπίσκοπό σας. Ὡστόσο, ἡ χρηστὴ αὐτὴ διάθεση πρὸς τὸν πνευματικό σας πατέρα, ἂν μένει στὰ ὅρια τοῦ λογικοῦ, εἶναι ἐπαινετή. Ἂν ὅμως ξεπερνᾶ τὰ ὅρια, δὲν ἀξίζει τὴν ἴδια ἐπιδοκιμασία.
Μιὰ θαυμάσια ἀπόφαση πάρθηκε σχετικὰ μὲ τὸ θεοφιλέστατο ἀδελφό μας καὶ συλλειτουργὸ Εὐφρόνιο ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἔχουν ἐπωμισθεῖ τὴ διοίκηση τῶν Ἐκκλησιῶν. Ἀπόφαση ἀναγκαία ἐξ αἰτίας τῶν περιστάσεων κι ὠφέλιμη στὴν Ἐκκλησία ὅπου τὸν μετέθεσαν καὶ σὲ σᾶς τοὺς ἴδιους ποὺ σᾶς τὸν πῆραν.
Μὴ δεῖτε ἐδῶ μιὰν ἀνθρώπινη ἀπόφαση, μήτε ἐμπνευσμένη ἀπὸ λογισμοὺς ἀνθρώπων μὲ γήινο φρόνημα. Ἀλλὰ νὰ εἶστε βέβαιοι πὼς αὐτοὶ ποὺ ἔχουν ἀναλάβει τὴ μέριμνα τῶν Ἐκκλησιῶν τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐνήργησαν. Τυπῶστε στὸ νοῦ σας αὐτὸ τὸ ἐγχείρημά τους καὶ προσπαθεῖστε μὲ ζῆλο ν\’ ἀνταποκριθεῖτε σ\’ αὐτό. Δεχθεῖτε λοιπὸν ἥσυχα καὶ μ\’ εὐγνωμοσύνη αὐτὸ ποὺ ἔγινε, πεπεισμένοι γιὰ τὸ ὅτι ὅσοι δὲν δέχονται τὶς διευθετήσεις ποὺ πραγματοποιοῦν οἱ διαλεχτοί τοῦ Θεοῦ στὶς Ἐκκλησίες, στὴ διαταγὴ τοῦ Θεοῦ ἀντιστέκονται.
Μὴ φιλονικεῖτε μὲ τὴ μητέρα σας τὴν Ἐκκλησία τῆς Νικόπολης. Μὴν ἐρεθίζεστε μ\’ ἐκείνους ποὺ ἔχουν ἀναλάβει τὴ μέριμνα τῶν ψυχῶν σας. Γιατί, ὅσο ἡ κατάσταση στὴ Νικόπολη θὰ διατηρηθεῖ καλή, θὰ σωθεῖ μαζὶ καὶ τὸ μέρος ποὺ ἐσεῖς ἀποτελεῖτε. Ἂν ὅμως κάποιος σάλος τὴν ἀγγίξει, μύριοι κι ἂν σᾶς φυλᾶνε, θὰ χαθεῖ καὶ τὸ μέλος, ποὺ εἶστε σεῖς, μαζὶ μὲ τὸ κεφάλι.
Ὅσοι κατοικοῦν πλάι σὲ ποτάμια, σὰν δοῦν ἀπὸ μακριὰ κάποιους νὰ ρίχνουν φράγματα στὰ νερά, ξέρουν ὅτι γίνεται ἐκεῖ προεργασία γιὰ τὴ δική τους ἀσφάλεια, μὲ τὴν ἀναχαίτιση τῶν ὁρμητικῶν νερῶν. Ἔτσι λοιπὸν κι ὅσοι τώρα ἀνέλαβαν τὴ βαρειὰ φροντίδα τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων, φυλάγοντας τοὺς ἄλλους, γιὰ τὴ δική σας ἀσφάλεια προνοοῦν καὶ θὰ εἶστε προστατευμένοι ἀπὸ κάθε ταραχή, ἐνῶ ἄλλοι θὰ ὑποστοῦν τὰ πλήγματα τοῦ πολέμου.
Ἐπὶ πλέον, πρέπει νὰ συλλογίζεστε καὶ τοῦτο, ὅτι ὁ Εὐφρόνιος δὲν σᾶς παραπέταξε, ἀλλὰ μαζί σας ἀνέλαβε κι ἄλλους. Δὲν εἴμαστε δὰ καὶ βάσκανοι ὥστε, ὅποιον μπορεῖ καὶ σὲ ἄλλους νὰ μεταδίνει ἀπὸ τὰ χαρίσματά του, νὰ τὸν ὑποχρεώνουμε νὰ διαθέτει ἀποκλειστικὰ σὲ σᾶς τὴ χάρη καὶ νὰ τὴν κρατᾶμε στὰ στενὰ ὅρια μόνο τῆς περιοχῆς σας. Ἐπαινετὸς δὲν εἶναι ὅποιος φράζει ἀπὸ παντοῦ μία πηγὴ καὶ λυμαίνεται τὴν ἔξοδο τοῦ νεροῦ. Οὔτε ὅποιος ἐμποδίζει μίαν ἄφθονη διδασκαλία νὰ διαδοθεῖ πλατύτερα, εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸ πάθος τῆς βασκανίας.
Ἂς ἔχει λοιπὸν καὶ τῆς Νικόπολης τὴ μέριμνα κι ἡ ἔγνοια του γιὰ σᾶς ἂς εἶναι πρόσθετη στὶς ἐκεῖ φροντίδες του. Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος περισσότερο κόπο φορτώθηκε, ἀλλὰ σὲ τίποτα δὲν λιγοστεύει ἡ φροντίδα του γιὰ σᾶς.
Ὅ,τι ὅμως πολὺ μὲ λύπησε καὶ μοῦ φάνηκε νὰ ξεπερνᾶ τὸ μέτρο, εἶναι ὁ λόγος σας πὼς ἂν δὲν πετύχουμε αὐτὸ ποὺ ἐπιδιώκουμε, θὰ πιάσουμε τὰ δικαστήρια καὶ θὰ ὑποκινήσουμε ἀνθρώπους ποὺ ὑπέρτατο πόθο ἔχουν τὴν καταστροφὴ τῶν Ἐκκλησιῶν.
Προσέξτε λοιπόν, μήπως μερικοί, παρασυρμένοι ἀπὸ παράλογο θυμό, σᾶς παραπείσουν καὶ κάνετε κάποιο λόγο γι\’ αὐτὰ στὸ δημόσιο δικαστήριο καὶ προέλθει ἐκεῖθε κάποια καταστροφή, πέσει δὲ τὸ βάρος τῶν ὅσων ἔγιναν στὰ κεφάλια αὐτῶν ποὺ προκάλεσαν τὸ κακό.
Ἀλλὰ δεχθεῖτε καὶ τὴ δική μας συμβουλή, ποὺ βγαίνει ἀπὸ σπλάχνα πατρικά, καθὼς καὶ τὴν ἀπόφαση τῶν θεοφιλεστάτων ἐπισκόπων, ποὺ πάρθηκε σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καὶ περιμένετε κι ἐμᾶς. Σὰν ἔλθουμε, ἂν ὁ Κύριός μας βοηθήσει, ὅσα δὲν μπορέσαμε μ\’ αὐτὸ τὸ γράμμα νὰ ποῦμε στηριχτικὰ στὴν εὐλάβειά σας, θὰ σᾶς τὰ συμβουλέψουμε προφορικὰ καὶ θὰ πασχίσουμε, μὲ τὰ ἴδια μας τὰ ἔργα, νὰ σᾶς φέρουμε τὴν παρηγοριὰ ποὺ μποροῦμε.
