Ἀλλά αὐτοί οἱ ἄνθρωποι – αὐτοί πού ἐξαναγκάζουν τόσο τήν Εὐρώπη ὅσο καί τίς ΗΠΑ σέ λιτότητα – δέν εἶναι τεχνοκράτες. Ἀντιθέτως, εἶναι βαθιά ρομαντικοί καί καθόλου πρακτικοί.
Ἀνήκουν, βεβαίως, σέ ἕνα ἰδιαίτερο εἶδος βαρετῶν ρομαντικῶν, καί ὅσα ἀπαιτοῦν στό ὄνομα τῶν ρομαντικῶν ὁραμάτων τούς εἶναι συχνά ἀπάνθρωπα: τεράστιες θυσίες ἀπό τούς ἐργαζομένους καί τίς οἰκογένειες. Τό γεγονός ὅτι αὐτά τά ὁράματά τους βασίζονται σέ ἀπατηλά ὄνειρα γιά τό πῶς θά ἔπρεπε νά εἶναι ἡ κατάσταση, παρά σέ ψύχραιμες ἐκτιμήσεις γιά τό πῶς εἶναι στήν πραγματικότητα.
Γιά νά σώσουμε τήν παγκόσμια οἰκονομία πρέπει νά ἀνατρέψουμε αὐτούς τούς ἐπικίνδυνους ρομαντικούς ἀπό τά βάθρα τους.
Μέ θλίψη λέω ὅτι τά πράγματα δέν ἦρθαν ὅπως τά εἶχαν ὑποσχεθεῖ οἱ «τεχνοκράτες» καί οἱ ἐλίτ τῆς εὐρωπαϊκῆς ἐνοποίησης. Ἀλλά ἀντί νά προσαρμοστοῦν στήν πραγματικότητα, αὐτοί οἱ ὑποτιθέμενοι τεχνοκράτες ἁπλῶς ἐπέμεναν ὅτι ἡ Ἑλλάδα, παραδείγματος χάριν, θά μποροῦσε νά ἀποφύγει τήν χρεοκοπία μέσω ἄγριας λιτότητας, τήν ὥρα πού ὅποιος ἔκανε στήν πραγματικότητα τήν ἀριθμητική ἤξερε ὅτι αὐτό δέν ἰσχύει.
Ἐπιτρέψτε μου νά ἀναφέρω εἰδικά τήν Εὐρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ἡ ὁποία ὑποτίθεται ὅτι εἶναι ὁ ἀπόλυτος τεχνοκρατικός θεσμός, καί ἡ ὁποία ἔχει ἐξόχως διακριθεῖ στό νά καταφεύγει στή φαντασία ἐνῶ τά πράγματα δέν πᾶνε καλά. Πέρυσι, γιά παράδειγμα, ἡ ΕΚΤ ἐπιβεβαίωσε τήν πίστη της στή νεράϊδα τῆς ἐμπιστοσύνης – δήλ. στόν ἰσχυρισμό ὅτι οἱ περικοπές στόν προϋπολογισμό σέ μία οἰκονομία σέ ὕφεση θά φέρουν ἀνάκαμψη. Παραδόξως, αὐτό δέν συνέβη πουθενά.
Καί τώρα, μέ τήν Εὐρώπη σέ κρίση – μία κρίση πού δέν μπορεῖ νά ἀναχαιτιστεῖ ἐκτός ἄν παρέμβει ἡ ΕΚΤ γιά νά σταματήσει τόν φαῦλο κύκλο τῆς χρηματοπιστωτικῆς κατάρρευσης – οἱ ἡγέτες τῆς εἶναι ἀκόμη κολλημένοι στήν ἰδέα ὅτι ἡ σταθερότητα τῶν τιμῶν θεραπεύει ὅλα τά δεινά. Τήν περασμένη ἑβδομάδα, ὀ Μάριο Ντράγκι, ὁ νέος πρόεδρος τῆς ΕΚΤ, διακήρυξε ὄτι «ἡ σταθεροποίηση τῶν προσδοκιῶν γιά τόν πληθωρισμό» εἴναι «ἡ μεγαλύτερη συνεισφορά πού μποροῦμε νά κάνουμε ὑπέρ τῆς βιώσιμης ἀνάπτυξης, τῆς δημιουργίας θέσεων ἐργασίας καί τῆς χρηματοπιστωτικῆς σταθερότητας».
Αὐτός εἶναι ἕνας ἐντελῶς φανταστικός ἰσχυρισμός, σέ μία ἐποχή πού ὁ προβλεπόμενος πληθωρισμός στήν Εὐρώπη εἶναι, στήν πραγματικότητα, πολύ χαμηλός, καί αὐτό πού συγκλονίζει τίς ἀγορές εἶναι ὁ φόβος γιά μία λίγο ἤ πολύ ἄμεση χρηματοπιστωτική κατάρρευση. Καί μοιάζει περισσότερο μέ θρησκευτική διακήρυξη παρά μέ τεχνοκρατική ἐκτίμηση.
Γιά νά εἴμαστε σαφεῖς, ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἀντί-εὐρωπαϊκές μεγαλοστομίες, ἀπό τή στιγμή πού ἐμεῖς στίς ΗΠΑ ἔχουμε τούς δικούς μας ψευδό-τεχνοκράτες, οἱ ὁποῖοι διαστρεβλώνουν τήν πολιτική συζήτηση. Μή κομματικές, ὑποτίθεται, ὁμάδες «εἰδικῶν», ὅπως ἡ Ἐπιτροπή γιά ἕναν Ὑπεύθυνο Ὁμοσπονδιακό Προϋπολογισμό κ.α., ἔχουν σημειώσει μεγάλη ἐπιτυχία στό νά στρέψουν τό ἐπίκεντρό της συζήτησης περί οἰκονομικῆς πολιτικῆς ἀπό τήν ἀνεργία στά ἐλλείμματα.
Πραγματικοί τεχνοκράτες θά εἶχαν ρωτήσει γιατί νά ἔχει νόημα κάτι τέτοιο, σέ μία περίοδο ὅπου τό ποσοστό τῆς ἀνεργίας εἶναι 9% στίς ΗΠΑ καί τό ἐπιτόκιο δανεισμοῦ γιά τήν ἐξυπηρέτηση τοῦ ἀμερικανικοῦ χρέους εἶναι μόλις 2%. Ἀλλά ὅπως καί ἡ ΕΚΤ, οἱ φωνακλάδες μας περί τά δημοσιονομικά ἔχουν τήν δική τους ἄποψη γιά τό τί ἔχει σημασία, καί ἐπιμένουν σέ αὐτή τήν ἄποψη ὅ,τι καί ἄν λένε τά στοιχεῖα.
Εἶμαι, λοιπόν, ἐναντίον τῶν τεχνοκρατῶν; Κάθε ἄλλο. Μοῦ ἀρέσουν οἱ τεχνοκράτες, εἶναι φίλοι μου. Καί ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τεχνική ἐμπειρογνωμοσύνη γιά νά ἀντιμετωπίσουμε τά οἰκονομικά δεινά μας. Ἀλλά ἡ δημόσια συζήτηση διαστρεβλώνεται ἄσχημα ἀπό ἀνθρώπους μέ ἰδεολογική προσέγγιση καί ἀπό ὅσους σκέπτονται μέ εὐσεβεῖς πόθους – ἀπό βαρετούς, ἀπάνθρωπους ρομαντικούς – οἱ ὁποῖοι ὑποκρίνονται ὅτι εἶναι τεχνοκράτες. Καί ἔφτασε ἡ ὥρα νά διαλύσουμε τίς ἀβάσιμες ἀξιώσεις τους.
