Γράφει ὁ Μοναχός Μωυσῆς, Ἁγιορείτης
Εἶναι ἀλήθεια πώς ὁ κάθε ἄνθρωπος ἀποτελεῖ ἕνα ἀπύθμενο μυστήριο. Συχνά ἀκοῦς τά πιό φοβερά γιά ἕνα πρόσωπο πού ποτέ δέν θά περίμενες ἕνα τέτοιο ξεπεσμό.
Νά εἶναι πλασμένος γιά τά μεγάλα, τά ὡραῖα καί τά ἱερά καί νά καταβαραθρώνονται στή λάσπη. Νά εἶναι γιά τά ὑψηλά, τά μεγαλειώδη, τά σημαντικά καί νά ἐκπίπτει στ’ ἀσήμαντα, τά φθηνά, τά πρόσκαιρα καί σκάρτα. Αὐτός ὁ δραματικός διχασμός τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης εἶναι φοβερός.
Δύο ἀντίρροπες δυνάμεις κινοῦνται συνεχῶς μέσα στόν ἄνθρωπο. Δύο νόμοι ἀντιμάχονται νά κερδίσουν τήν ψυχή γιά τήν κοινωνία τῆς αἰώνιας χαρᾶς ἤ τή μοναξιά τῆς ἀτελεύτητης θλίψης. Ἡ ἔλλειψη γενναιότητας γιά τήν ἀπόρριψη τοῦ κακοῦ ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο σέ παγερή μοναξιά, τρομερά ἀδιέξοδα, ἀνικανοποίητα πάθη, ξεγέλασμα τοῦ ἑαυτοῦ, ἐσωτερικές συγκρούσεις, ρουτίνα, στενοχώρια καί αὐτάρκεια. Ἡ ἀποστασία ἀπό τήν ἐντρύφηση τῆς ἀρετῆς καί ἡ παθοκαλλιέργεια γεννοῦν τήν ἀπόγνωση. Ἔτσι ἔρχεται τό ἀδυσώπητο ἐσωτερικό κενό καί ἡ ἀκολούθηση τῆς ζωῆς δίχως κανένα οὐσιαστικό ἐνδιαφέρον.
Ποτέ ὅμως δέν εἶναι ἀργά. Πάντοτε ὁ ἄνθρωπος μέ τήν ἐκζήτηση τῆς θείας βοήθειας μπορεῖ νά θυμηθεῖ τήν παιδική ἀθωότητα, τή λησμονημένη ἄδολη πίστη, τήν ἀπολεσθεῖσα ἁγιότητα. Ἡ μετάνοια θά φέρει ἀναγέννηση, μεταμόρφωση, πνευματική ὑγεία. Αὐτά συντελοῦνται κυρίως μυστικά, στά βάθη τῆς ψυχῆς τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Δέν διδάσκονται εὔκολα ἀλλά βιώνονται ἔμπονα. Χρειάζεται ἐγρήγορση κι ἐπαγρύπνηση, γιά νά ἔλθει ἐσωτερική διαύγεια. Ἐλέγχοντας τό νοῦ καί τήν καρδιά ἔρχεται μιὰ ἀνείπωτη εἰρήνη καί γλυκιά νηφαλιότητα. Τό ἔργο αὐτό δέν χρειάζεται καθόλου νά ἔλθουν ἀνατολίτες γκουρού νά τό διδάξουν στούς νεοέλληνες. Ὑπάρχει ἀτόφιο, γνήσιο, πλούσιο στήν ὀρθόδοξη παράδοσή μας. Ὅλα αὐτά εἶναι γιά ὅλους καί κατορθώνονται μέ ὑπομονή, ταπείνωση, ἐμπιστοσύνη κι ἐλπίδα στόν Θεό.
Ὁ ἄνθρωπος γεμίζει εἰρηνικό ἐνθουσιασμό, γλυκασμό, λύτρωση, ἐλευθερία καί ἀγάπη. Οἱ πολλές μέριμνες, φροντίδες, ἐνασχολήσεις, δραστηριότητες, πληροφορίες, εἰδήσεις καί εἰκόνες τόν ταλαιπωροῦν, ταράζουν καί κουράζουν. Ὅπως λέγει ὁ σοφός γέροντας Αἰμιλιανός Σιμωνοπετρίτης, μέ τόν “πονηρό περισπασμό τόν ὁποῖο δημιούργησε ὁ μεταβιομηχανικός πολιτικός τῆς πολιτικῆς καί τῆς εἰκόνος”, ὁ ἄνθρωπος, κατά κάποιο τρόπο, σαγηνεύθηκε, ἀποχαυνώθηκε καί βαρέθηκε. Ἔχασε τήν ἡσυχία του καί ξέχασε τήν περισυλλογή, τήν αὐτογνωσία καί τήν αὐτοκυριαρχία του. Ἔτσι ἔγινε περίεργος, κουτσομπόλης, ἐξωστρεφής, ἔφτασε στό σημεῖο νά μήν κουβεντιάζει διόλου μέ τόν ἑαυτό του καί νά τοῦ εἶναι ἐντελῶς ξένος καί ἄγνωστος.
Ἡ σύγχυση, ἡ ταραχή, ὁ σκοτασμός, ἡ ἀφηρημάδα ἐπικρατοῦν πλέον. Δυστυχῶς, ἐνῶ πολλοί ἀναζητοῦν ἐναγώνια τήν ψυχική ἠρεμία, τή θρησκευτική γαλήνη, τήν οἰκογενειακή ἡσυχία, τήν εὐχάριστη δουλειά, τήν καλή φιλία καί εἰλικρινὴ συνεργασία δέν κάνουν τίποτε τό σημαντικό πρός τοῦτο. Ὁ καιρός περνᾶ γρήγορα, ἄσκοπα καί ἀνώφελα. Ὁ πολιτισμός τῆς τηλεόρασης, τῆς βαθιᾶς πολυθρόνας καί τῆς κόκα κόλα ἔφερε τήν εὐτραπελία, τήν ἀσίγαστη φλυαρία, κενολογία, περιττολογία καί κενολογία. Πρόκειται γιά πολιτισμό ἄκρατης παθογένειας, πού σέ θέλει δίχως προσωπική γνώμη, ἀντίδραση καί ἀντίσταση. Ὁ τρόπος αὐτός ζωῆς ἔχει γίνει νοσηρό καθεστώς καί δέν περνᾶ καν ἀπό τό μυαλό ὅτι μπορεῖ ν’ ἀλλάξει αὐτή ἡ ψεύτικη, πρόχειρη καί ἐπιπόλαιη ζωή.
Χρειάζεται λεβεντιά νά στραφεῖ κανείς σήμερα ἐντός του. Κάθε εὐσυνείδητος καί εἰλικρινής, τίμιος καί γνήσιος ἄνθρωπος μπορεῖ ἄν θέλει ν’ ἀπελευθερωθεῖ ἀπ’ ὅ,τι τόν δεσμεύει καί καθηλώνει. Ἡ ὀρθόδοξη παράδοση μιλᾶ γιά φωτεινά ὅπλα πού μπορεῖ νά ὁπλισθεῖ ὁ καθένας καί ν’ ἀποτινάξει τόν βαρύ ζυγό τῆς καθημερινότητας, τῆς φθαρτῆς ἐπικαιρότητας μιᾶς ζωῆς χλιαρῆς, χαλαρῆς, μονότονης, ἐπιπόλαιης καί πεζῆς. Μιλᾶ ὡραία γιά νήψη, ἐγκράτεια, ἀνάταση καί ἄσκηση. Ὁ μικρός ἄνθρωπος μπορεῖ νά γίνει μεγάλος καί ὁ μεγάλος πολύ μικρός σέ πολύ σύντομους χρόνους. Φοβᾶμαι τίς πτώσεις κι ἐλπίζω στίς ἀνυψώσεις.
