Χριστιανική ηθική και οντολογία – κ. Απόστολος Νικολαΐδης
Η εκκλησία μας, μας εισάγει σε μια βαθύτερη κατανόηση της σχέσης μεταξύ δόγματος και ήθους στην ορθόδοξη χριστιανική πίστη. Μας καλεί να σκεφτούμε το δόγμα όχι απλώς ως ένα σύνολο πεποιθήσεων, αλλά ως κάτι ζωντανό που μας αποκαλύφθηκε και μας καθοδηγεί προς ένα συγκεκριμένο ήθος. Είναι σαν μια αόρατη πυξίδα που διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο ζούμε και αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο γύρω μας.

Κάποιος που διδάσκει δογματική θεολογία δεν μπορεί να αγνοεί την ηθική. Το δόγμα και η ηθική είναι αλληλένδετα, σαν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το ήθος, το οποίο πηγάζει από το δόγμα, έρχεται ως φυσική έκφρασή του. Δεν είναι μια απλή λίστα από κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε, αλλά μια ζωντανή και δυναμική διαδικασία που μας μεταμορφώνει από μέσα προς τα έξω.

Ο Θεός είναι αγάπη και αυτό δεν είναι απλώς μια θεωρητική γνώση, αλλά κάτι που μας αποκαλύφθηκε και πρέπει να βιώνουμε καθημερινά. Η αγάπη που απορρέει από την πίστη στον Θεό είναι μια φυσική διαδικασία, όπως η μηλιά που βγάζει μήλα. Όταν πιστεύουμε πραγματικά, η αγάπη γίνεται η φυσική έκφραση της πίστης μας. Αυτή η αγάπη δεν είναι απλώς μια ηθική υποχρέωση, αλλά μια οντολογία, ένας τρόπος ζωής.

Στην καρδιά αυτής της διδασκαλίας βρίσκεται η ιδέα ότι η ορθόδοξη πίστη δεν περιορίζεται σε ηθικισμό ή αγαπολογία. Δεν πρόκειται για μια επιφανειακή ηθική ή μια απλή κήρυξη αγάπης, αλλά για μια βαθιά και ολοκληρωμένη προσέγγιση που ενσωματώνει την οντολογική μας ύπαρξη. Η οντολογία είναι ο τρόπος με τον οποίο υπάρχουμε και ζούμε, και στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, αυτός ο τρόπος ζωής είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την αγάπη και την πίστη.

Με τον κ. Απόστολο Νικολαΐδη, Ομότιμο Καθηγητή της Κοινωνικής Θεολογίας ΕΚΠΑ.