Παύσας ὁ Χριστός τόν διάλογον μετά τοῦ Νικοδήμου κηρύττει διά μονολόγου εἰς τόν ἴδιον τό ἔργον τῆς ἀπολυτρώσεως ὑπό τρεῖς μορφάς: Ἀποκάλυψιν, ἀπολύτρωσιν καὶ κρίσιν.
Καὶ α) Ἡ Ἀποκάλυψις ,στιχ˙ 11 — 13. Ὁ Κύριος λέγει «ἀμήν ἀμήν λέγω σοι, ὅτι ὅ εἴδαμεν λαλοῦμεν καὶ ὅ ἑωράκαμεν μαρτυροῦμεν καὶ τήν μαρτυρίαν ἡμῶν οὐ λαμβάνετε». Ἀλήθεια ἀλήθεια σοῦ λέγω, λέγει ὁ Χριστός εἰς τόν Νικόδημον, ἡ διά τοιούτου τρόπου ἀναγέννησις διδασκαλία ἐμοῦ καὶ τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου εἶναι ἡ πραγματική, διότι «ὅ οἴδαμεν λαλοῦμεν» ἐκεῖνο δηλαδή τό ὁποῖον γνωρίζομεν ἐξ ἀσφαλοῦς πηγῆς κηρύττομεν καὶ «ὅ ἑωράκαμεν» καὶ τήν ἐπικύρωσιν τούτων τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς κατά τό βάπτισμά Μου, τό ὁποῖον εἴδομεν, «μαρτυροῦμεν» ὁμολογοῦμεν. «Καὶ τήν μαρτυρίαν ἡμῶν οὐ λαμβάνετε». Σεῖς ὅμως οἱ Φαρισαῖοι δέν λαμβάνετε ταῦτα ὑπ’ ὄψιν σας. Ὁ Κύριος συνεχίζει. «Εἰ τά ἐπίγεια εἶπον ὑμῖν καὶ οὐ πιστεύετε, πῶς ἐάν εἴπω ὑμῖν τά ἐπουράνια πιστεύσετε; Ἀφοῦ, λέγει ὁ Κύριος, σᾶς εἶπα πράγματα ἐπίγεια, αἰσθητά εἰς πάντα ἄνθρωπον ὅπως εἶναι λ.χ. καὶ τό εἰς τούς ἐθνικούς ἀκόμη αἰσθητόν φαινόμενον τῆς πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου «τό γεννώμενον ἐκ τῆς σαρκός σάρξ ἐστι» καὶ ἡ λαχτάρα τῆς ἀναγεννήσεως διά Λυτρωτοῦ τινός, δὲν πιστεύετε, πῶς θὰ πιστεύσετε, ἐάν σᾶς εἴπω πράγματα ἐπουράνια ἤτοι πνευματικώτερα, ὅπως εἶναι λ.χ. ἡ τριαδικότης τοῦ Θεοῦ, τό βάθος τοῦ Μυστηρίου τῆς ἀπολυτρώσεως κ.λ.π. Τόσον αἱ ψευδεῖς Μεσσιακαὶ προλήψεις σᾶς ἔχουν πωρώσει τήν ψυχήν!
Ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὅτι σᾶς λέγω πράγματα πρώτην φορὰν λεχθέντα ὑπό ἀνθρώπου, ὅπως εἶναι ὁ συνδυασμός «ὕδατος» βαπτίσματος καὶ «πνεύματος» Θείας χάριτος διά τήν σωτηρίαν. Ἐν τούτοις ἔπρεπε τά λόγια μου, νά γίνουν πιστευτά, διότι «οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τόν οὐρανόν, εἰ μή ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὤν ἐν τῷ οὐρανῷ». Οὐδεὶς ἄλλος, βεβαιοῖ ὁ Κύριος, ἀνέβηκεν εἰς τόν οὐρανόν, ὅπου εὑρίσκονται τά Μυστήρια τοῦ Θεοῦ, ἐκτός Ἐμοῦ τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὁποῖος ἤμην καὶ εἶμαι ἐν τῷ οὐρανῷ, εἰς τούς κόλπους τοῦ Πατρός. Ὁ Κύριος μέχρις ἐδῶ πραγματεύεται τήν ἀποκάλυψιν τῆς ἀληθείας.
Μετά ταῦτα πραγματεύεται β) τήν ἀπολύτρωσιν ἐκ τῆς ἁμαρτίας στίχ. 14—16 καὶ λέγει˙ «καθώς Μωϋσῆς ὕψωσεν τόν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τόν υἱόν τοῦ ἀνθρώπου, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται ἀλλ’ ἔχει ζωήν αἰώνιον». Ὁ Κύριος χρησιμοποιεῖ ὡς σύμβολον τῆς Σταυρώσεώς Του τό γεγονός, τό ὁποῖον μᾶς διηγεῖται τό βιβλίον τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (ἀριθ. 21,4—9) τῆς ὑψώσεως τοῦ χαλκοῦ ὄφεως ἐν τῇ ἐρήμῳ. Οἱ Ἑβραῖοι δηλαδή τό τελευταῖον ἔτος τῆς τεσσαρακονταετοῦς περιπλανήσεώς των ἐν τῇ ἐρήμῳ Φαρᾶν ἠγανάκτησαν κατά τοῦ Θεοῦ. Πρός τιμωρίαν των στέλλει ὁ Θεός κατ’ αὐτῶν δηλητηριώδεις ὄφεις, οἱ ὁποῖοι ἐθανάτωσαν πολλούς ἐξ αὐτῶν. Οἱ Ἑβραῖοι μετανοοῦν καὶ ὁ Θεὸς διατάσσει τόν Μωϋσῆν νά κατασκευάσῃ χαλκοῦν ὄφιν νά τόν τοποθετήσῃ ὑψηλά εἰς πάσσαλόν τινα. Ὅσοι ἐκ τῶν δαγκωμένων Ἑβραίων ὑπό τῶν ὄφεων μετενόουν καὶ ἔβλεπον τόν ὄφιν τοῦτον ἐθεραπεύοντο. Κατά παρόμοιον τρόπον, βεβαιοῖ ὁ Κύριος, θά ὑψωθῇ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ἵνα οἱ ὑπό τῆς ἁμαρτίας δηλητηριασμένοι βλέποντες καὶ πιστεύοντες εἰς αὐτὸν θεραπεύωνται ἀπό τάς ἁμαρτίας λαμβάνοντες αἰώνιον ζωήν. Ἡ αἰώνιος αὕτη ζωή συνίσταται εἰς τήν ζωήν τῆς χάριτος ἐδῶ καὶ εἰς τήν δόξαν ἐν τῇ μελλούσῃ ζωῇ. Ἡ ἐδῶ διδομένη θεία χάρις εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ἐκεῖ δόξης. Ἡ ἐκεῖ δόξα εἶναι τό τέλος τῆς ἐδῶ χάριτος. Ὁ φέρων τήν θείαν χάριν ἐδῶ φέρει ἤδη ἐν ἑαυτῷ τήν αἰώνιον ζωήν. (Ὅταν ὁ Νικόδημος οὗτος ἐξεκρέμασε τόν Ἰησοῦν ἀπό τόν Σταυρόν, θά ἐνόησε τότε τήν ἑρμηνείαν τῶν σκοτεινῶν λόγων αὐτῶν). Ἰδού ἡ οὐσία τῆς Ἀπολυτρώσεώς μας! Μετά ταῦτα ὁ Κύριος ἔρχεται εἰς τήν αἰτίαν τῆς ἀπολυτρώσεως καὶ λέγει˙ «οὕτως γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὥστε τόν υἱόν Αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἔδωκε, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν μή ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωήν αἰώνιον». Τόσον πολύ ἠγάπησεν ὁ Θεός τούς ἀνθρώπους, ὥστε — παρέδωκε τόν μονογενῆ Του Υἱὸν εἰς τόν Σταυρόν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν μή χαθῇ ἀλλά ἔχῃ ζωήν αἰώνιον. Ἑπομένως ἡ αἰτία τῆς ἀπολυτρώσεως εἶναι ἡ μεγάλη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι ἡ ἀξία μας.
Ἤδη ὁ Κύριος μεταβαίνει γ) εἰς τήν κρίσιν στίχ. 17 — 21 εἰς τά ἀποτελέσματα τῆς ἀπολυτρώσεως. Ἂν καὶ ἡ ἀπολύτρωσις δηλαδή ἐγένετο δι’ ὅλους τούς ἀνθρώπους, δέν ἐσώθησαν ὅμως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Τοῦτο δέν ἔγινεν ἐξ ὑπαιτιότητος τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἐκ τῆς ἠθικῆς ζωῆς ἑκάστου, «οὐ γάρ ἀπέστειλεν ὁ Θεός τόν υἱόν αὐτοῦ εἰς τόν κόσμον, ἵνα κρίνῃ τόν κόσμον ἀλλ’ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι’ Αὐτοῦ». Διότι Αὐτός ἀπέστειλε τόν Υἱόν Αὐτοῦ οὐχὶ ἵνα καταδικάσῃ τόν ἁμαρτωλόν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σώσῃ αὐτόν διά τῆς Σταυρικῆς Του θυσίας. «Ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν οὐ κρίνεται» ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν δέν καταδικάζεται. Ἂν δὲ μερικοὶ θά κατακριθῶσιν ὑπό τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου κατά τήν μέλλουσαν κρίσιν, δέν πρέπει νά μᾶς σκανδαλίζῃ, διότι ἡ κατάκρισις ἐκείνη εἶναι ἐξωτερική ἐκδήλωσις τῆς ἤδη ἐξενεχθείσης ὑπό τοῦ ἰδίου ἁμαρτωλοῦ καθ’ ἑαυτοῦ καταδίκης καὶ ὅπως ρητῶς λέγει ὁ Κύριος˙ «ὁ μὴ πιστεύων ἤδη κέκριται» Ὁ μὴ πιστεύων εἶναι ἀπ’ ἐδῶ αὐτοκατάκριτος «ὅτι μή πεπίστευκεν εἰς τό ὄνομα τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ Θεοῦ», διότι δὲν ἐπίστευσεν εἰς τόν Χριστόν ὡς μονογενῆ Υἱόν τοῦ Θεοῦ.
Ἀναλύων περισσότερον τήν αἰτίαν τῆς καταδίκης του λέγει: «Αὕτη δὲ ἡ κρίσις» αὐτή εἶναι ἡ αἰτία τῆς καταδίκης ἐκείνης, ὅτι «τό φῶς ἐλήλυθεν εἰς τόν κόσμον» παρουσιάσθη τό φῶς εἰς τόν κόσμον ὁ Χριστός «καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι οὗτοι μᾶλλον τό σκότος ἤ τό φῶς» οἱ ἄπιστοι Ἰουδαῖοι ἠγάπησαν δηλαδή ὄχι τόν Χριστόν ὁ ὁποῖος εἶναι φῶς ἀλλά τήν ἁμαρτίαν ἡ ὁποία εἶναι σκότος. «Ἦν γάρ αὐτῶν πονηρά τά ἔργα» αἰτία δηλαδή τοῦ νά ἀγαπήσουν τό σκότος καὶ οὐχί τό φῶς ἦσαν τά ἁμαρτωλά των ἔργα, αἰτία τῆς ἀπιστίας των ἦτο ἡ ἀνήθικος ζωή των· «πᾶς γάρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τό φῶς». Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ζῆ ἀνήθικον ζωήν «καὶ οὐκ ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα μή ἐλεγχθῇ τά ἔργα αὐτοῦ», δὲν πηγαίνει εἰς τό φῶς διά νά μή γίνουν γνωστά τά ἀνήθικα ἔργα του. Αἰτία δηλ. ὅλων αὐτῶν ἦτο νά μή φανερωθῶσιν τά πονηρά αὐτῶν ἔργα ὑπό τοῦ φωτός. Βαθυτέρα αἰτία τῆς ἀπιστίας καὶ ἀνηθίκου ζωῆς εἶναι ἡ μή συναίσθησις τῆς καταστάσεώς των, διότι ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι μόνον πληγή ἀλλά καὶ στραβομάρα, ὡς ὁ ἴδιος ὁ Κύριος βεβαιοῖ ὀνομάζων αὐτήν κάρφος ἐν τῷ ὀφθαλμῷ. Ματθ. 7,3, Ἐνῷ τοὐναντίον «ὁ ποιῶν τήν ἀλήθειαν ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τά ἔργα, ὅτι ἐν Θεῷ ἦν εἰργασμένα». Ὁ ἔχων δηλαδή ἔργα ἀγαθά καὶ διάθεσιν ἀγαθήν ἔρχεται εἰς τό φῶς τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐκεῖ βεβαιοῦται, ὅτι τά ἔργα του τά ἀγαθά ἐγένοντο τῇ βοηθείᾳ τοῦ Θεοῦ. Ὥστε ὁ ἠθικός βίος ἐπιδρᾷ εἰς τήν πίστιν ἰδίως ὅμως ὁ ἀνήθικος βίος εἰς τὴν ἀπιστίαν καὶ καταδίκην.
Ποῖον ἦτο ἀποτέλεσμα τῆς συνομιλίας καὶ ὁμιλίας τοῦ Χριστοῦ μετα τοῦ Νικοδήμου ἁγνοοῦμεν. Φαίνεται ὅμως, ὅτι ὁ σπόρος ἔπεσεν εἰς ἀγαθήν καρδίαν, διότι βραδύτερον ὁ Νικόδημος θά ὑπερασπισθῇ τόν Ἰησοῦν ἐνώπιον τοῦ Συνεδρίου (1) καὶ θά γίνῃ φίλος τοῦ Ἐσταυρωμένου (2).
Θέμα: Τό ἔργον τῆς ἀπολυτρώσεως
Βλέποντες τόν Ἐσταυρωμένον Ἰησοῦν, ὅπως οἱ Ἰουδαῖοι τόν χαλκοῦν ὄφιν, θεραπευόμεθα. Ἂς ἴδωμεν ποῖος εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου καὶ ποία ἡ ὠφέλεια ἡμῶν ἐξ Αὐτοῦ, ποία τά διδάγματα.
Α) Ὁ Σταυρός. Εἰς τόν Σταυρόν τοῦ Κυρίου βλέπομεν συνηνωμένους τόν Οὐρανόν, τήν γῆν τόν Ἄδην. Βλέπομεν τόν Θεόν, τόν ἄνθρωπον, τόν Διάβολον. Καὶ συγκεκριμένως: Βλέπομεν τήν ἀγάπην καὶ δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ ὑπό τήν μορφὴν τῆς θυσίας κατά τόν ἑξῆς τρόπον. Ὁ ἄνθρωπος ἡμάρτησεν. Ἔπρεπε νά τιμωρηθῇ. Ὡς τιμωρία ἔπρεπε νά εἶναι ἡ ἐσχάτη τῶν ποινῶν, ὁ θάνατος, διότι ἡ ἁμαρτία ἡ πτῶσις τῶν πρωτοπλάστων ἦτο ὕβρις κατά τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ κατά τήν συμβουλήν τοῦ ὄφεως ἤθελον νά γίνωσιν οὗτοι ὅμοιοι μέ τόν Θεόν τρώγοντες ἐκ τοῦ ἀπηγορευμένου καρποῦ. Ὁ θάνατος οὗτος ἔπρεπε νά εἶναι διπλοῦς σωματικός καὶ ψυχικός. Κατά τόν σωματικόν θάνατον θά ἐχωρίζετο ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα κατά δέ τόν πνευματικόν ἡ ψυχή ἀπό τόν Θεόν. Πῶς ὅμως ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θά ἠνείχετο τοιοῦτον αἰώνιον χωρισμόν πνευματικόν καὶ σωματικόν τοῦ πλάσματός Του; Ἐάν πάλιν δέν ἐτιμώρει καθόλου τόν πταίσαντα ἄνθρωπον ἤ ἐτιμώρει τούς Ἀγγέλους ἀντ’ αὐτοῦ, θά ἦτο ἀδικία. Ὁ Θεός προέβη εἰς τήν θυσίαν, ὅπου συνδυάζεται ἡ ἀγάπη καὶ ἡ δικαιοσύνη Του. Ὁ Χριστός δηλαδή ἔγινεν ἄνθρωπος, ἐσταυρώθη. Διά τοῦ σταυρικοῦ θανάτου ἐχωρίσθη ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα. Ἰδού ὁ πρῶτος θάνατος, ὁ σωματικός ἐπί τοῦ Σταυροῦ ὁ Χριστός ἐγκατελείφθη, ἐχωρίσθη τοῦ Πατρός «Θεέ μου Θεέ μου ἵνα τί μέ ἐγκατέλιπες» ἀναφωνεῖ ὁ Χριστός ἐπί τοῦ Σταυροῦ. Ἰδού ὁ δεύτερος θάνατος, ὁ πνευματικός χωρισμός ἀνθρώπου καὶ Πατρός Θεοῦ, ἵνα πίῃ ἡ ἀνθρώπινη φύσις τοῦ Χριστοῦ ὅλον τό ποτήριον τῶν θλίψεων. Τοιουτοτρόπως ὁ Θεός διά τῆς θυσίας τοῦ Υἱοῦ Του, ὁ ὁποῖος εὐχαρίστως ἀπεδέχθη ταύτην, οὐδένα ἠδίκησε. Τοὐναντίον ἱκανοποίησε τήν δικαιοσύνην Του καὶ τήν ἀγάπην Του. Ἱκανοποίησε τήν δικσιοσύνην Του, διότι τό θῦμα εὑρέθη, ἦτο ὁ Χριστός. Ἱκανοποιήθη ἡ ἀγάπη Του, διότι οὐδέν ἰκανοποιητικώτερον τῆς ἀγάπης, ὅταν ὑποφέρη χάριν τοῦ αγαπημένου της.
Ὁ Θεός ἐπί τοῦ Σταυροῦ δέν ἔδειξε μόνον τήν δικαιοσύνην καὶ ἀγάπην Του ἀλλά καὶ τήν σοφίαν Του μέ τόν σοφόν τοῦτον συνδυασμόν τῆς εὐσπλαγχνίας Του πρός τόν ἄνθρωπον, τῆς παντοδυναμίας Του, ὅτι διά τοῦ ἀσθενέστερου μέσου, τοῦ θανάτου Του, ἐνίκησε τόν μεγαλύτερον ἐχθρόν μας, τόν θάνατον. Ἑπομένως ἐπί τοῦ Σταυροῦ φαίνεται ἡ θεία ἀγάπη καὶ δικαιοσύνη, ἡ Θεία εὐσπλαγχνία καὶ πανσοφία, ἡ Θεία παντοδυναμία. Ἐπί τοῦ Σταυροῦ φαίνεται πρός τούτοις ὁ ἄνθρωπος καὶ ὁ Διάβολος. Φαίνεται ὁ ἄνθρωπος μέ τήν ἀξίαν του καὶ ὁ Διάβολος μέ τήν κακίαν του. Καὶ ἰδού! Ποῖος ἄλλος ἠδύνατο νά ζυγίσῃ τήν ἀνθρωπίνην ἀξίαν καλλίτερον ἀπό τήν Σταυρικὴν θυσίαν τοῦ Χριστοῦ; Ἔχει τόσην ἀξίαν ἡ ἀνθρώπινη ψυχή, ὥστε δὶ’ αὐτήν ἐσταυρώθη ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ! Ἡ ἀξία ἑνός ὑφάσματος ὑπολογίζεται μέ τήν ἀξίαν τοῦ καθαρτικοῦ μέσου, τό ὁποῖον χρησιμοποιοῦμεν, ὅταν πρόκειται νά καθαρίσωμεν αὐτό. Ἐάν ἐπὶ παραδείγματι διά τόν καθαρισμόν ἑνός ὑφάσματος χρησιμοποιήσωμεν καθαρτικόν ὑγρόν ἀκριβώτερον τοῦ ὑφάσματος, δέν καθαρίζομεν αὐτό. Διά νά καθαρίσωμεν ὕφασμα ἀκάθαρτον μέ πολύτιμον καθαρτικόν μέσον, πρέπει καὶ τό καθαριζόμενον ὕφασμα νά εἶναι πολυτιμώτατον. Διά νά θελήσῃ λοιπόν ὁ Θεός νά καθαρίσῃ τό ὕφασμα —τήν ψυχήν μας— μέ τό αἷμα τοῦ Σταυροῦ Του, συμπεραίνομεν ποίαν ἀξίαν ἔχει ἡ ἀνθρωπίνη ψυχή, ἀφοῦ ἐκαθαρίσθη διά τοῦ αἵματος τοῦ Υἱοῦ του ἐπί τοῦ Σταυροῦ.
Ὁ Σταυρός δεικνύει καὶ τήν κακίαν τοῦ Διαβόλου, πόσον βάρος ἔχει ἡ ἁμαρτία. Οὐδεὶς ἄλλος ἠδύνατο νά ζυγίσῃ τήν ἁμαρτίαν πλήν τοῦ Σταυροῦ. Μία ἁμαρτία καὶ ἐκείνη πρώτη τοῦ Ἀδάμ καὶ τῆς Εὔας πρό χιλιάδων ἐτῶν γενομένη ὠδήγησε τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ τόν ἀναμάρτητον εἰς τόσον φρικτόν θάνατον τοῦ Σταυροῦ. Πόσον βαρεῖα ἡ ἁμαρτία ! Τό βάρος τῆς ἁμαρτίας φαίνεται εἰς τόν Σταυρόν τοῦ Κυρίου καὶ εἰς τό μίσος, τό ὁποῖον κατ’ αὐτῆς εἶχεν ὁ σταυρωθείς ὁ Ἰησοῦς. Τό δὲ μίσος τοῦ σταυρωθέντος Ἰησοῦ κατά τῆς ἁμαρτίας φαίνεται ἐκ τῆς ἀποφάσεως, τήν ὁποίαν ἔλαβεν ὁ Χριστός νά θανατωθῇ ὁ Ἴδιος, ἀφοῦ διά τοῦ θανάτου Του θά ἐξαλείψῃ τήν ἁμαρτίαν. Πόσον βαρεῖα εἶναι ἡ ἁμαρτία, ἀφοῦ ἔγινε τόσον μισητὴ ἀπό τόν Χριστόν ! Διά τοῦτο ἐπί τοῦ Σταυροῦ βλέπομεν ἐκδηλουμένην πᾶσαν κακίαν τοῦ Ἅδου. Ἐξεδηλώθη δέ ἵνα συμπεριληφθῇ εἰς τήν καταστροφήν. Πόση σοφία τοῦ Θεοῦ!
Ἑπομένως ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου ἐζύγισε τόν Θεόν μέ τάς ἰδιότητάς Του, τήν ψυχήν μας μέ τήν ἀξίαν της, τόν Διάβολον μέ τήν κακίαν του !
Β) Διδάγματα. Ἰδού! Ποῖος πιστεύων εἰς τόν Ἐσταυρωμένον δέν εὐγνωμονεῖ τόν Θεόν, διότι αἱ ἁμαρτίαι του συνεχωρήθησαν διά τοῦ αἵματος τοῦ Θεανθρώπου; Ποῖος δέν προσέχει εἰς τόν βίον του βλέπων πόσον ἀξίζει ἡ ψυχή του; Ποῖος δέν τρέμει πρό τῆς ἁμαρτίας βλέπων τό βάρος της, ἀφοῦ ἐχρειάσθηκεν ὡς ζυγαριά ὁ Σταυρός καὶ ζυγιστής ὁ Θεός, ὡς δράμια τό αἷμα Του, ἵνα ζυγισθῇ τό βάρος της;
Κατά τό 600 π. Χ. ὁ Ζάλευκος ὁ νομοθέτης καὶ φιλόσοφος τῶν Λοκρῶν τῆς κάτω Ἰταλίας ἐξέδωκε νόμον κατά τῆς μοιχείας, κατά τόν ὁποῖον ὁ μοιχός ἐτιμωρεῖτο δι’ ἐξορύξεως καὶ τῶν δύο ὀφθαλμῶν του. Δυστυχῶς ὅμως εἰς τό παράπτωμα ἔπεσεν ὁ μονογενής υἱός του. Ὁ Νομοθέτης ὡς δίκαιος ἔπρεπε νά ἐφαρμόσῃ τόν νόμον, ὡς πατήρ ὅμως ἠγάπα τόν υἱόν του καὶ δέν ἤθελε νά ἔχῃ υἱόν ἀόμματον. Διά νά ἱκανοποιήσῃ λοιπόν δικαιοσύνην καὶ ἀγάπην ἐσκέφθη νά βγάλῃ ἕνα μάτι ἰδικόν του καὶ τό ἄλλο τοῦ παιδιοῦ του. Κατ’ αὐτόν τόν τρόπον ὁ Νομοθέτης διά τῆς ἐξορύξεως τῶν δύο ὀφθαλμῶν ἐφήρμοσε τόν νόμον, διαφυλάξας δέ τόν υἱόν του ἐκ τῆς πλήρους τυφλώσεως ἐφαρμόζει τήν ἀγάπην του. Κάτι παρόμοιον ἀλλά πολύ ἀνώτερον ἔγινε μέ τό Ἀπολυτρωτικόν ἔργον τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Θεός ἀπηγόρευσε τήν ἁμαρτίαν εἰς τούς πρωτοπλάστους ἐπί ποινῇ θανάτου. Οἱ πρωτόπλαστοι ὅμως ἡμάρτησαν. Ἡ τιμωρία διά τήν ἁμαρτίαν ἦτο ὁ θάνατος. Ἱκανοποιῶν ὁ Θεός ἀγάπην πρός τόν πεσόντα ἄνθρωπον καὶ δικαιοσύνην Του διά τήν παράβασιν γίνεται ἄνθρωπος καὶ ἀποθνῄσκει ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ, ὅπου ἐφαρμόζεται ἡ δικαιοσύνη Του καὶ ἡ ἀγάπη Του, ὅπως εἴδομεν ἀνωτέρω. Ὁ Χριστός ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ πάσχει ὡς Θεάνθρωπος καὶ ἀπολυτρώνει ἀπό τήν τιμωρίαν τό ἀνθρώπινον γένος.
Ἂς ἔχωμεν ἄπειρον εὐγνωμοσύνην εἰς τόν Λυτρωτήν Χριστόν καὶ βαθείαν προσοχήν εἰς τόν ἑαυτόν μας.
1) Ἰωάννου 7,50 — 51.
2) Ἰωάννου 19,39-41.