Σύμφωνα μὲ ἔρευνα τοῦ Οἰκονομικοῦ Πανεπιστημίου, ἐμφανίζει ραγδαία ἀνάπτυξη, προκαλώντας ἑκατοντάδες δράματα.

Φίλος -συγγενὴς φίλου σωστότερα- ἀντιμετωπίζει πρόβλημα παθολογικῆς ἐξάρτησης ἀπὸ τὸν τζόγο. Γιὰ χρόνια τὸ ’σκαγε ἀπὸ τὶς βάρδιες στὴ δουλειὰ γιὰ νὰ χωθεῖ στὶς παράνομες λέσχες τῆς γειτονιᾶς του, νὰ «ἀκουμπήσει» τὸ μηνιάτικο. Ἀργότερα, τὴ δόση τοῦ δανείου, τὸ αὐτοκίνητό του – ἔφτασε νὰ ὑποθηκεύσει τὸ ἴδιο του τὸ σπίτι γιὰ τὰ «φρουτάκια». Ἡ κινητοποίηση τῆς οἰκογένειάς του -εἶχε γυναίκα καὶ παιδὶ καὶ γεροὺς καὶ ἀγέρωχους τοὺς δύο του γονεῖς- τὸν βοήθησε νὰ ἀπεξαρτηθεῖ ἀπὸ τὸ πάθος του. Τουλάχιστον προσωρινά. Ἡ ὑποτροπὴ ἔγινε τὸν περασμένο Μάιο. «Πῶς νὰ παλέψεις ὅταν ἔχεις τὸν ἐχθρὸ μέσα στὸ ἴδιο σου τὸ σπίτι;» λέει σήμερα ἡ κουρασμένη μάνα. «Ὁ ἠλεκτρονικὸς τζόγος εἶναι ἕνας Γολιὰθ καὶ μεῖς δὲν ἀντέχουμε πιά».

Ἡ ἐνίσχυση τῆς εὐρυζωνικότητας, ἡ αὔξηση τῆς διείσδυσης στὸ Ἰντερνὲτ εἶναι ἕνα βῆμα μπροστά, λέμε οἱ περισσότεροι. Ὅμως γιὰ χιλιάδες οἰκογένειες ἀνὰ τὴν ἐπικράτεια ἦταν ἁπλῶς αὐτὰ ποὺ ἐγκατέστησαν τὸν παράνομο καρπὸ στὸ σαλόνι, στὸ δωμάτιο τοῦ μικροῦ, στὸ γραφεῖο. Κι ἂν τὸ πρόβλημα παλευόταν κατὰ τὰ συνήθη πίσω ἀπὸ κλειστὲς πόρτες, ἡ οἰκονομικὴ κρίση ποὺ σφυροκοπᾶ ἀνελέητα τὴ μέση ἑλληνικὴ οἰκογένεια, τείνει νὰ φέρει τὴν κατάσταση ἐκτὸς ἐλέγχου. Ὁ ἠλεκτρονικὸς τζόγος ἔχει μετατραπεῖ γιὰ πολλοὺς σὲ ἕνα κατ’ οἶκον ΔΝΤ.

Πρόσφατη ἔρευνα τοῦ Οἰκονομικοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν γιὰ τὴν κατάσταση τοῦ ἠλεκτρονικοῦ ἐμπορίου στὴν Ἑλλάδα κατέδειξε ὅτι τὸ e-gambling (π. χ. στοίχημα, πόκερ, καζίνο μέσω Ἰντερνὲτ) ἐμφανίζει ραγδαία ἀνάπτυξη στὴ χώρα μας. Τὸ 31% τῶν Ἑλλήνων ποὺ κάνουν «ὀνλάιν» συναλλαγὲς ἔχουν συμμετάσχει τὸ πρῶτο ἑξάμηνο τοῦ 2010 ἐνεργὰ ἔστω καὶ μία φορὰ σὲ παιχνίδι e-gambling (τὸ 12% μάλιστα τὸ κάνουν συχνά), μὲ τὴ συνολικὴ ἀξία τῆς ἀγορᾶς αὐτῆς νὰ ἀνέρχεται τὸ 2010 σὲ περίπου 300 ἑκατ. εὐρώ. Δὲν εἶναι τυχαία ἡ σημαντικὴ πτώση ποὺ ἐμφάνιζαν, τουλάχιστον ἕως τὶς τελευταῖες ἡμέρες, οἱ πωλήσεις τοῦ Πρωτοχρονιάτικου Λαχείου (30% σὲ σχέση μὲ τὸ 2009), ἀλλὰ καὶ ἡ ἐν γένει πτώση στὶς πωλήσεις τῶν λαχείων ποὺ (κατὰ μέσο ὅρο 15%) ὀφείλονται σὲ σημαντικὸ ποσοστὸ στὴν ἐξάπλωση τοῦ ἠλεκτρονικοῦ τζόγου.

Ἡ καθολικὴ ἀπαγόρευση τῆς λειτουργίας τυχερῶν καὶ τεχνικῶν ψυχαγωγικῶν παιχνιδιῶν ἐκτὸς ἀπὸ αὐστηρὰ περιορισμένους χώρους, ὅπως εἶναι τὰ πρακτορεῖα τοῦ ΟΠΑΠ καὶ τὰ καζίνο, ποὺ ἰσχύει στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τὸ 2002, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴ γιγάντωση τοῦ παράνομου τζόγου -μεγάλο τμῆμα τοῦ ὁποίου «παίζεται ὀνλάιν». (Ὑπενθυμίζεται ὅτι γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἡ χώρα μας εἶχε καταδικαστεῖ ἀπὸ τὸ Δικαστήριο τῶν Εὐρωπαϊκῶν Κοινοτήτων μὲ ἐπιβολὴ προστίμου ὕψους 32.000 εὐρὼ ἀνὰ ἡμέρα ἢ 11,5 ἑκατ. εὐρὼ ἀνὰ ἔτος.) Σύμφωνα μὲ στοιχεῖα τοῦ ὑπουργείου Οἰκονομικῶν, στὴ χώρα μας λειτουργοῦν περισσότεροι ἀπὸ 250 διαδικτυακοὶ τόποι στοιχήματος, μέχρι καὶ 20.000 ἠλεκτρονικὲς μηχανὲς ψυχαγωγικῶν παιχνιδιῶν περιορισμένου κέρδους (AWPs) καὶ ἕως 150.000 ἠλεκτρονικοὶ ὑπολογιστὲς ποὺ παρέχουν παράνομα τυχερὰ παιχνίδια (τύπου φρουτάκια). Ὁ τζίρος ὅλων αὐτῶν τῶν τυχερῶν παιχνιδιῶν ὑπολογίζεται σὲ πάνω ἀπὸ 4 δισ. εὐρὼ ἐτησίως – ὡστόσο τὸ τοπίο παραμένει ἐξαιρετικὰ θολὸ καθὼς στὸν χῶρο δραστηριοποιοῦνται καὶ πολλὲς offshore ἑταιρεῖες. Τοὺς περισσότερους παῖκτες πάντως προσελκύει τὸ διαδικτυακὸ στοίχημα, καθὼς λόγω χαμηλοῦ κόστους προσφέρει καλύτερες ἀποδόσεις.

Ἡ νέα καὶ δυναμικὴ ἀγορὰ τοῦ ἠλεκτρονικοῦ τζόγου μοιραία καταλαμβάνει μερίδιο ἀπὸ τοὺς παραδοσιακοὺς παῖκτες. Σύμφωνα μὲ πρόσφατο ρεπορτὰζ τῆς «Κ» (17/12/2010), ὁ τζίρος τῶν ἐννέα καζίνο ποὺ λειτουργοῦν στὴ χώρα μας, στὸ διάστημα Ἰανουαρίου-Νοεμβρίου σημείωσε πτώση τῆς τάξης τοῦ 17,7% σὲ σχέση μὲ τὸ ἴδιο διάστημα τοῦ 2009, φθάνοντας τὰ 469,1 ἑκατ. εὐρώ. Τὰ στοιχήματα στὰ τραπέζια μειώθηκαν κατὰ 13,8%, ἐνῶ μείωση κατὰ σχεδὸν 7% σημείωσε καὶ ὁ ἀριθμὸς τῶν ἐπισκεπτῶν. Ἐκτιμᾶται ὅτι ὁ ἠλεκτρονικὸς τζόγος ἔχει «τσιμπήσει» τὸ 8% τῆς ἀγορᾶς τῶν καζίνο καὶ τὸ 7% τῶν παιχνιδιῶν τοῦ ΟΠΑΠ. Τὰ χρήματα μὲ ἄλλα λόγια ποὺ χάνει τὸ κράτος -ἐν μέσω κρίσης- λόγω τῆς «μόδας» τοῦ διαδικτυακοῦ τζόγου εἶναι πολλά…

Ἀκριβῶς γι’ αὐτό, τὸ νέο σχέδιο τῆς κυβέρνησης σὲ σχέση μὲ τὴν ἀγορὰ τῶν τυχερῶν παιχνιδιῶν προβλέπει τὴν ἐκχώρηση στὸν ΟΠΑΠ τοῦ ἀποκλειστικοῦ δικαιώματος τοῦ ἀθλητικοῦ στοιχηματισμοῦ στὸ Ἰντερνέτ. Γενικότερα, μετὰ τὴν ἀποτυχία τοῦ ἀρχικοῦ σχεδίου ποὺ εἶχε τεθεῖ τὸ καλοκαίρι σὲ διαβούλευση, ἡ κυβέρνηση προσανατολίζεται στὴν «προστασία» τοῦ ΟΠΑΠ. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ἡ 10ετής ἐπέκταση τῆς ἀδείας τοῦ Ὀργανισμοῦ στὰ παραδοσιακὰ παιχνίδια μέχρι τὸ 2030 (ἀπὸ τὸ 2020 ποὺ προβλέπεται σήμερα), ἐνῶ ἀπομακρύνεται λόγω τῶν ἔντονων ἀντιδράσεων τὸ ἐνδεχόμενο ἐκχώρησης ἀδειῶν μηχανῶν βιντεολόττο.

«Ἐ καί; Ὁ παράνομος τζόγος θὰ γίνει νόμιμος καὶ ἀντὶ γιὰ κάποια ἄγνωστη ἑταιρεία στὸν Εἰρηνικὸ ἢ δὲν ξέρω ποῦ ἀλλοῦ, τὰ κέρδη θὰ τὰ καρπώνεται τὸ κράτος», λέει στὴν «Κ» ἡ μητέρα ἐθισμένου παίκτη. «Πρέπει μήπως νὰ πανηγυρίσω;».

Ἐθισμένα παιδιὰ

Σὰν ἄλλο ἠλεκτρονικὸ παιχνίδι, ὁ τζόγος ἔχει εἰσβάλει καὶ στὴ ζωὴ τῶν παιδιῶν. Σύμφωνα μὲ ἔρευνα τῆς Μονάδας Ἐφηβικῆς Ὑγείας (ΜΕΥ) τῆς Β΄ Παιδιατρικῆς Κλινικῆς του Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν σὲ σχολεῖα τῆς Ἀττικῆς, τo 6% τῶν παιδιῶν ἡλικίας 14-16 ἐτῶν δηλώνει πὼς παίζει στὸ Ἰντερνὲτ διάφορα τυχερὰ παιχνίδια καὶ στοιχήματα, ἀκόμη καὶ παιχνίδια ἠλεκτρονικῶν καζίνο.

Ὅπως προέκυψε, τὰ παιδιὰ παίζουν χρησιμοποιώντας τὶς πιστωτικὲς κάρτες τῶν γονιῶν τους ἢ -σὲ ἄλλες περιπτώσεις- προπληρωμένες κάρτες ποὺ μποροῦν νὰ προμηθευτοῦν στὰ μαγαζιά.

Χαρακτηριστικὸ εἶναι ὅτι σὲ πολλὲς περιπτώσεις τὸ πρόβλημα διαπιστώθηκε μόνον ἀφοῦ οἱ γονεῖς ἔλαβαν φουσκωμένους λογαριασμοὺς πιστωτικῶν καρτῶν.

Πάντως, ὅπως καὶ στὸ θέμα τῆς πορνογραφίας, ἔτσι καὶ στὸν διαδικτυακὸ τζόγο πιὸ ἐπιρρεπῆ ἐμφανίζονται τὰ ἀγόρια ἔναντι τῶν κοριτσιῶν. Τὸ πλέον ἀνησυχητικὸ εἶναι ὅτι οἱ εἰδικοὶ ἀνιχνεύουν σὲ πολλοὺς ἐφήβους συμπτώματα ἐξάρτησης ἀπὸ τὸν τζόγο. Ὅπως ἀναφέρεται, ὁ διαδικτυακὸς τζόγος σχετίζεται μὲ ψυχοκοινωνικὴ δυσπροσαρμοστικότητα, ἐνῶ ἡ χρήση τοῦ Ἰντερνὲτ μὲ σκοπὸ τὸν τζόγο ἦταν ὁ πιὸ σημαντικὸς προγνωστικὸς παράγοντας γιὰ παθολογικὴ χρήση τοῦ Διαδικτύου μεταξὺ τῶν ἐφήβων.