Πόσο μεγάλο πρόβλημα θεωροῦνται στήν ἐποχή μας οἱ ἄνθρωποι πού ἐκ γενετῆς πάσχουν ἀπό κάποια πάθηση, χαρακτηρίζονται ἀπό ἀναπηρία ἤ ὑποφέρουν ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια! Ὄχι γιατί, δυστυχῶς, κάποιοι φθάνουν νά τούς ἀντιμετωπίζουν ὡς βάρος στήν κοινωνία καί τήν ὀργανωμένη πρόνοια, ἤ ἰδίως οἱ συγγενεῖς κάποιες φορές γογγύζουν κάτω ἀπό τήν εὐθύνη καί τή δέσμευση τῆς διαρκοῦς διακονίας. Ἀλλά γιατί μέ τήν ὕπαρξή τους καί μόνον προκαλοῦν! Προκαλοῦν τά μοντέρνα κυρίαρχα πιστεύματα πού θέλουν τόν ἄνθρωπο περιορισμένο στούς ὅρους καί τά σχήματα αὐτῆς τῆς ζωῆς, παντοδύναμο δέσμιο τῶν ἐπιθυμιῶν του, προορισμένο νά διεκδικεῖ τήν πάντοτε παροδική ἀπόλαυση!

Ἄν ὅμως αὐτά εἶναι ὁ σκοπός τοῦ ἀνθρώπου, τότε γιατί γεννιοῦνται οἱ ἄνθρωποι μέ εἰδικές ἀνάγκες, μέ εἰδικά χαρίσματα, μέ εἰδική ἀποστολή στή ζωή αὐτή, τή στιγμή πού δέν μποροῦν νά κατορθώσουν ὅλα τά παραπάνω; Ὁ κόσμος συνηθίζει νά ἀντιπαρέρχεται τό ἐρώτημα αὐτό μέ τή συνήθη δικαιολογία: «Ἦταν ἄτυχοι». Ὡς ἀτυχία, λοιπόν, ἤ ἀτύχημα ἀντιμετωπίζονται στήν καλύτερη περίπτωση οἱ πιό τυχεροί αὐτῆς τῆς ζωῆς… Γιατί οἱ πιό τυχεροί;

«Κύριε, τίς ἥμαρτε;»

Τή διακριτική ἐρώτηση τῶν μαθητῶν προκαλεῖ ἡ θέα ἑνός ἐκ γενετῆς τυφλοῦ στόν δρόμο τους. Ποιός ἁμάρτησε, Κύριε, καί γεννήθηκε αὐτός ἔτσι; Ὁ ἴδιος ἤ οἱ γονεῖς του; Ἦταν ἡ συνηθισμένη, ἐπιπόλαιη καί εὔκολη ἀντίδραση στά τέτοιου εἴδους περιστατικά. Κι ὅσο κι ἄν εἶναι γεγονός ὅτι ἡ φθορά, ἡ ἀσθένεια καί ἰδίως ὁ θάνατος, δέν παραχωρήθηκαν ὡς κληρονομία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Ἅγιο Θεό, ἀλλά βίασαν τή φύση μας ὡς ἀποτελέσματα τῆς παρακοῆς καί τῆς ἁμαρτίας, ἐξίσου γεγονός εἶναι ὅτι μιλώντας γιά τήν ἁμαρτία καί τίς συνέπειές της, οἱ ἄνθρωποι μιλᾶνε σάν νά ἀφοροῦν ὅλα αὐτά κάτι ἔξω ἀπό μᾶς. Καί μάλιστα διατυπώνουμε πολύ ὡραῖες θεωρίες, ἀκόμη καί θεολογικές, χωρίς νά ἔχουμε συναίσθηση τοῦ πόσο βαθιά μᾶς ἀφορᾶ τό θέμα σέ ὅλες τίς διαστάσεις τῆς ὕπαρξής μας.

Τήν ἐπιπολαιότητα καί ἐλαφρότητα αὐτή ἔρχεται νά ἀποδομήσει ἡ ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ. Οὔτε αὐτός ἁμάρτησε, οὔτε οἱ γονεῖς του, ἀλλά γεννήθηκε τυφλός γιά νά καταστοῦν προφανῆ τά ἔργα πού ἡ δύναμη καί ἡ ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ ἀπεργάζεται χάριν τῆς ἀνθρώπινης φύσεως. Πολλοί σπεύδουν νά ἑρμηνεύσουν τήν ἀπάντηση αὐτή ὡς δηλωτική σκοπιμότητας καί ἰσχυρίζονται ὅτι ὑπονόει πώς ὁ ἐκ γενετῆς τυφλός γεννήθηκε ἔτσι γιά νά ἔχει τή δυνατότητα ὁ Χριστός νά ἐργασθεῖ τό θαῦμα τῆς θεραπείας του. Ἀλλά πότε θέλησε ὁ Ἅγιος Θεός τήν ταλαιπωρία τοῦ πλάσματός του καί πότε ἔσπευσε νά τήν ἐκμεταλλευθεῖ; Μήν τόν ἀδικοῦμε μέ ἀβασάνιστες θεωρήσεις καί ἀνθρώπινες παρανοήσεις.

Ἡ ἀπάντηση τοῦ Χριστοῦ ὑπονοεῖ κυρίως τήν αὐξημένη προστασία πού παραχωρεῖ πλουσίως ὁ Ἅγιος Θεός σέ ὅσους τήν ἔχουν ἀνάγκη καί ὑπομένοντας τή διεκδικοῦν. Γιατί ἄν καί ὁ ἄνθρωπος μέ τή διεκδίκηση τῆς παρακοῆς ἕλκυσε καί ὅλες τίς συνέπειες μέ κυρίαρχες τόν πόνο καί τή φθορά, ὁ Ἅγιος Θεός –συγκαταβαινοντας στήν ταλαιπωρία τοῦ πλάσματος του- τοῦ ἔδωσε τά μέσα νά ὑπομείνει, ὥστε νά μή συντριβεῖ ἀπό τήν κακοπάθεια τῆς ἀσθένειας, καί μάλιστα τῆς χρόνιας. Ὄχι μόνον ἐπιδαψιλεύει τήν ὑπομονή ὡς ἄνωθεν εὐλογία, ἀλλά συνάμα προστατεύει καί ἀπό τήν ἁμαρτία τήν ἴδια, καθιστώντας τήν ἀσθένεια στήν πνευματική της διάσταση λουτρό καθαρμοῦ καί αἰτία ὁλοκληρωτικῆς ἐξάρτησης μέ ὅρους ἀδιάκριτης ὑπακοῆς στό θεῖο θέλημα.

Ὁ τυφλός ὁμολογεῖ τήν πίστη του

Καθώς τό ἀνέσπερο Φῶς τῆς Ἀνάστασης καταυγάζει τήν περίοδο πού διανύουμε καί λαμπρύνει τήν ὕπαρξή μας, τό Εὐαγγέλιο μᾶς παρουσιάζει καί τόν ἐκ γενετῆς τυφλό νά εὐεργετεῖται μέ θαῦμα καί νά βλέπει τό φῶς τό αἰσθητό. Τό ἐντυπωσιακό, ὅπως σέ κάθε θαῦμα πού καταγράφει τό Εὐαγγέλιο, δέν ἔγκειται στήν ὑπερφυσική θεραπεία, ἀλλά στήν πνευματική διδασκαλία πού ὡς θεῖο μήνυμα προκύπτει ἀπό τή δράση τοῦ Χριστοῦ μας.

Ὁ τυφλός ὁμολογεῖ τήν πίστη του στόν εὐεργέτη του ὡς Σωτήρα καί Λυτρωτή τοῦ κόσμου, τήν ἴδια στιγμή πού μιά ὁλόκληρη κοινωνία, συμπεριλαμβανόμενων καί τῶν γονέων του πού μαζί του ὑπέφεραν τίς συνέπειες τῆς ἀσθένειας, τοῦ γυρίζει τήν πλάτη καί, ἔστω «διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων», τόν ἀποστρέφεται. Πῶς τό κατορθώνει; Ἡ πολυετής ἀσθένεια καί ἡ δοκιμασία τῆς ὑπομονῆς τόν ἔχουν γαλβανίσει, ὥστε μέ πρακτική φιλοσοφία νά ξεχωρίζει τό ὠφέλιμο καί νά ἀπορρίπτει τό περιττό. Ἔπειτα ἡ ἴδια ἡ ἀσθένεια του τόν προφύλασσε ἀπό πειρασμούς ἰσχυρούς καί συνήθεις στούς ὑγιεῖς, ἐνῶ καί ἐμποδιζόταν νά περιπλακεῖ στίς προκλήσεις τῆς ἁμαρτίας, μέ συνέπεια –ἄν καί τυφλός- νά ἔχει καθαρή πνευματική ὅραση.

Τό μήνυμα τοῦ Κυρίου μας εἶναι σαφεστατο. Πολλές φορές οἱ ὑψηλότερες καί πλέον ἀληθινές θεωρήσεις περί ζωῆς προέρχονται ἀπό τούς ἀνθρώπους τοῦ πόνου, οἱ ὁποῖοι μέσα ἀπό τή φιλοσοφία τῆς ἀγόγγυστης ὑπομονῆς καταλήγουν στήν ἀνακάλυψη τῆς πίστης καί τόν ἐναγκαλισμό της μέ κάθε κόστος, ὡς τό μόνο χρήσιμο καί σωτήριο στόν κόσμο αὐτόν.