Παναγία Κτητόρισσα – Βηματάρισσα – Ιερά Μονή Βατοπαιδίου
Κάτι που χαρακτηρίζει ιδιαίτερα την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου είναι η ύπαρξη πολλών θαυματουργών εικόνων της Παναγίας μας· έχουν παραμείνει στην Μονή επτά θαυματουργές εικόνες της Κυρίας Θεοτόκου. Μαζί με το γεγονός ότι εδώ φυλάσσεται και η Αγία Ζώνη, το μοναδικό Θεομητορικό ένδυμα που έχει διασωθεί από την επίγεια ζωή της Παναγίας, καθιστούν το Βατοπαίδι μία Θεοτοκοσκέπαστη Μονή με ιδιαίτερη Θεομητορική Χάρη.
«Παναγία η Βηματάρισσα» Εφέστιος θαυματουργός εικόνα της Μονής είναι η Παναγία η Βηματάρισσα ή Κτητόρισσα, που βρίσκεται στο σύνθρονο του Ιερού Βήματος (γι’ αυτό και ονομάζεται Βηματάρισσα). Με την εικόνα αυτή σχετίζεται ένα θαύμα που έγινε τον 10ο αιώνα. Όταν Αραβες πειρατές επέδραμαν στην Μονή, ο νεαρός ιεροδιάκονος Σάββας πρόλαβε και έρριξε την εικόνα της Παναγίας σε ένα πηγάδι μαζί με τον σταυρό του Μεγάλου Κωνσταντίνου και μία λαμπάδα αναμμένη, την οποία κατά την ευλαβή συνήθεια άναβαν μπροστά στην εικόνα της Παναγίας. Δεν πρόλαβε όμως ο ίδιος να διασωθεί γιατί οι πειρατές τον συνέλαβαν και τον πούλησαν αιχμάλωτο στην Κρήτη. Οταν μετά εβδομήντα χρόνια ελευθερώθηκε η Κρήτη από τούς πειρατές, επί Νικηφόρου Φωκά, του τότε στρατηγού και μετέπειτα αυτοκράτορα, ελευθερώθηκε και ο ιεροδιάκονος Σαββας και επέστρεψε υπέργηρος στην Μονή. Υπέδειξε στον τότε ηγούμενο της Μονής Νικόλαο (τον Αδριανουπολίτη) να ανοίξουν το πηγάδι, όπου αντικρύζουν ένα εξαίσιο θαύμα. Βλέπουν την εικόνα και τον σταυρό όρθια πάνω στο νερό και την λαμπάδα αναμμένη, όπως την είχε ανάψει πριν από εβδομήντα χρόνια!
Εκτοτε σε ανάμνηση του θαύματος, ψάλλεται Παρακλητικός Κανόνας προς την Υπεραγία Θεοτόκο κάθε Δευτέρα απόγευμα, και κάθε Τρίτη τελείται στο καθολικό Θεία Λειτουργία, ενώ σε όλες τις λιτανείες της Μονής πρωτοστατεί αυτή η εικόνα της Παναγίας. Εορτάζεται ιδιαίτερα την Τρίτη της Διακαινησίμου, όπου και γίνεται μεγάλη λιτανεία γύρω από την Μονή προς τιμή της εικόνας.
