«Στὸ σύγχρονο ἑλληνικὸ σχολεῖο, πολυπολιτισμικὸ πλέον, φοιτοῦν πολλοὶ μαθητὲς καὶ μαθήτριες μὴ ὀρθόδοξοι. Ὅλα αὐτὰ τὰ μὴ ὀρθόδοξα παιδιὰ (σύμφωνα μὲ τὸ Π.Δ. 201/98) “ἐφόσον προσέλθουν στὸ σχολεῖο πρὶν γίνει ἡ πρωινὴ προσευχή, εἶναι ὑποχρεωμένα νὰ παρευρίσκονται μὲ τὸ τμῆμα τους στὸν χῶρο τῆς συγκέντρωσης, χωρὶς νὰ συμμετέχουν στὴν προσευχή, σεβόμενοι τοὺς συμμαθητές τους ποὺ προσεύχονται”. Ὅμως αὐτὸ δὲν ἀκολουθεῖται, γιατί τὰ παιδιὰ θέλουν νὰ εἶναι μέλη τῆς ὁμάδας, ὅλα βρίσκονται στὸ σχολεῖο τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς καὶ διεκδικοῦν νὰ συμμετέχουν στὴν πρώτη συλλογικὴ δραστηριότητα μὲ τὴν ὁποία ξεκινᾶ τὸ σχολεῖο. Τὰ παιδιὰ δὲν θέλουν δηλαδὴ νὰ ξεχωρίζουν καὶ νὰ αἰσθάνονται ἀποκλεισμένα, νὰ τὰ κοιτᾶνε περίεργα, νὰ τὰ σχολιάζουν, νὰ τὰ περιθωριοποιοῦν.
Πολλὲς φορὲς μαθητὲς μουσουλμάνοι ἔπαιρναν τὸ μικρόφωνο καὶ ἔλεγαν τὸ Πάτερ ἠμῶν. “Γιατί νὰ μὴν πῶ κι ἐγὼ προσευχή; Ἐγὼ δὲν εἶμαι σὰν τὰ ἄλλα παιδιά;”, μᾶς ρώτησε κάποια φορά ἕνας μαθητὴς τῆς Γ\’ καὶ μία μαθήτρια τῆς Ε\’, καθολική, δήλωσε στὸ δάσκαλό της ὅτι τὴν κοιτᾶνε περίεργα τὰ παιδιὰ καὶ τὴ σχολιάζουν γιὰ τὸν τρόπο ποὺ κάνει τὸ σταυρό της καὶ ντρέπεται. Ἐπίσης, πολλοὶ γονεῖς πολλῶν μὴ ὀρθόδοξων παιδιῶν ζητοῦσαν τὰ παιδιά τους νὰ παρευρίσκονται στὴ προσευχή, χωρὶς ὅμως νὰ συμμετέχουν καὶ χωρὶς φυσικὰ νὰ κάνουν τὸν σταυρό τους. Ἔβλεπαν ὅμως οἱ ἴδιοι ὅτι τὰ παιδιὰ συμμετεῖχαν. Στὸ σπίτι, ὅπως μᾶς ἔλεγαν, ὅσο καὶ νὰ τὸ συζητοῦσαν, τὰ παιδιὰ ἀντιδροῦσαν. Κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς γονεῖς διαμαρτύρονταν ἐπειδὴ θεωροῦσαν ὅτι ἐμεῖς, οἱ ἐκπαιδευτικοί, κατὰ κάποιον τρόπο δὲν σεβόμασταν τὶς θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
Εἶναι ἀναγκαῖο λοιπὸν νὰ βρεθεῖ ἕνας τρόπος, ὥστε νὰ μὴ στεροῦμε ἀπὸ τὰ παιδιὰ τὸ δικαίωμά τους νὰ συμμετέχουν στὴν πρωινὴ προσευχὴ καὶ φυσικὰ καὶ σὲ κάθε ἄλλη δραστηριότητα τοῦ σχολείου. Δηλαδὴ ὁ ἀποκλεισμός τους, ἐκτὸς ἀπὸ σοβαρὸ παιδαγωγικὸ λάθος, θεωρῶ ὅτι εἶναι καὶ παραβίαση τῶν δικαιωμάτων τους καὶ ἔρχεται σὲ σύγκρουση μὲ τὴ σύμβαση τῶν δικαιωμάτων τοῦ παιδιοῦ, ποὺ διδάσκεται πλέον ἐπίσημα καὶ εἶναι μέρος τοῦ ἀναλυτικοῦ προγράμματος τοῦ σχολείου.
Στὸ 132ο Δημοτικὸ Σχολεῖο ὕστερα ἀπὸ πολλὴ σκέψη καὶ συζήτηση ἀντικαταστήσαμε τὸ Πάτερ ἠμῶν μὲ τὸ παρακάτω ποίημα- προσευχὴ ἀπὸ τὸ «Πρωινὸ Ἄστρο» τοῦ Γ. Ρίτσου:
“Καλὲ Θεούλη, ἐμεῖς εἴμαστε καλά.
Κάνε, καλὲ Θεούλη, νὰ \’χουν ὅλα τὰ παιδάκια ἕνα ποταμάκι γάλα, μπόλικα ἀστεράκια, μπόλικα τραγούδια.
Κάνε, καλὲ Θεούλη, νὰ \’ναι ὅλοι καλά,
ἔτσι ποὺ κι ἐμεῖς νὰ μὴν ντρεπόμαστε γιὰ τὴ χαρά μας”.
Οἱ στίχοι ποὺ ἐπιλέξαμε δὲν συγκρούονται “μὲ τὰ γνήσια στοιχεῖα τῆς Ὀρθοδοξίας”, ὅπως ἀπαιτεῖ ὁ νόμος, δὲν προσβάλλουν καμιὰ θρησκεία, εἶναι ἁπλοὶ καὶ κατανοητοὶ ἀπὸ τὰ παιδιὰ καὶ ἀφήνουν χῶρο καὶ στὰ παιδιὰ ἄλλων θρησκειῶν νὰ προσεύχονται λέγοντάς τους κάθε πρωί.
Τὰ παιδιὰ ἦταν πολὺ εὐχαριστημένα. Ἐλάχιστοι ὀρθόδοξοι Ἕλληνες γονεῖς ἀντέδρασαν καὶ ἀφοῦ τὸ συζητήσαμε, ἐκτὸς ἐξαιρέσεων, συμφώνησαν μὲ τὴν ἀπόφαση τοῦ σχολείου. Βέβαια ἡ τοπικὴ ἐνορία ἀντέδρασε. Ὅταν ὡς διευθύντρια τοῦ συγκεκριμένου σχολείου τοὺς ζήτησα νὰ βροῦμε ἀπὸ κοινοῦ μία λύση ἀρνήθηκαν».
Ἡ συνέχεια; Ἡ κ. Πρωτονοταρίου δὲν πέρασε τὴ διαδικασία ἐπιλογῆς γιὰ τὸ συγκεκριμένο σχολεῖο καὶ ὁ ἀντικαταστάστης τῆς ἐπανέφερε τὸ «Πάτερ ἠμῶν». Στὸν θόρυβο ποὺ προκλήθηκε (ἡ «Ἐ» ἔχει ἀσχοληθεῖ μὲ ἀλλεπάλληλα δημοσιεύματα τοῦ «Ἰοῦ») παρενέβη ὁ ὑφυπουργὸς Παιδείας Α. Λυκουρέντζος, δηλώνοντας μεταξὺ ἄλλων στὴ ΝΕΤ ὅτι ἐκεῖνος βρίσκεται στὴ θέση του «γιὰ νὰ τηροῦνται οἱ νόμοι τῆς Πολιτείας» καὶ «νὰ προστατεύεται ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση». Ὁ Συνήγορος τοῦ Παιδιοῦ ζήτησε ἐξηγήσεις, ἀλλὰ οὐδέποτε ἔλαβε ἀπάντηση ἀπὸ τὸ ὑπουργεῖο Παιδείας. Πῶς σχολιάζουν ὅμως τὸ πείραμα τοῦ 132ου Δημοτικοῦ Σχολείου τρεῖς ἀπὸ τοὺς σημερινούς μας συνομιλητές;
Η. Φραγκόπουλος: «Τὸ ἀνακάτεμα τῶν πίστεων τῶν ἀνθρώπινων θρησκειῶν, ὁ θρησκευτικὸς συγκρητισμός, ὁδηγεῖ στὴν ἀπομάκρυνση ἀπὸ κάθε θρησκεία. Ἰδιαίτερα ὅταν μιλᾶμε γιὰ εἰσήγηση μίας τέτοιας πρακτικῆς ἀπὸ τὸν Γιάννη Ρίτσο, ποὺ ἦταν μαρξιστὴς καὶ κατὰ συνέπεια δὲν ἀπεδέχετο καμία ἀπὸ τὶς θρησκεῖες».
Α. Καριώτογλου: «Ἦταν ὑπέροχο αὐτὸ ποὺ εἶχαν κάνει καὶ μπράβο σὲ ὅσους εἶχαν τὴν πρωτοβουλία».*
Κ. Μπέης: «Τί ὡραία… Ὅσο γιὰ τὴν ἐξέλιξη τοῦ ἐγχειρήματος, μόνο στὴν Ἑλλάδα μποροῦσε νὰ συμβεῖ. Ὑπάρχουν σκοταδισμὸς καὶ μισαλλοδοξία».
* Ἐννοεῖται ὅτι μὲ βάση τὶς τοποθετήσεις τοῦ κ. Καριώτογλου, τοῦ ζητήσαμε νὰ διαβιβάσει σχετικὰ ἐρωτήματα καὶ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυμο, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ὅμως λάβαμε ἀρνητικὴ ἀπάντηση.
Ἐλευθεροτυπία, Δευτέρα 4 Μαΐου 2009
