Στό τεῦχος τοῦ Δεκεμβρίου, τό Ἀμερικανικό μηνιαῖο περιοδικό “The Atlantic” δημοσιεύει ἄρθρο τῆς Hanna Rosin (συγγραφέα τοῦ βιβλίου «God\’s Harvard: A Christian College on a Mission to Save America») μέ τίτλο «Ὁ Χριστιανισμός προκάλεσε τήν οἰκονομική κρίση;» Στήν συνοπτική περίληψη τοῦ ἄρθρου ἀναφέρονται χαρακτηριστικά τά ἑξῆς: «Οἱ κύριες θρησκευτικές κοινότητες τῆς Ἀμερικῆς συνήθιζαν νά διδάσκουν τούς πιστούς ὅτι θά ἀμειφτοῦν στήν μετά θάνατο ζωή. Ἀλλά κατά τήν διάρκεια τῆς τελευταίας γενιᾶς διαδόθηκε μία διαφορετική γραμμή τῆς Χριστιανικῆς πίστης, μία γραμμή πού ὑπόσχεται νά κάνει τούς πιστούς πλούσιους ἐδῶ καί τώρα. Γνωστό ὡς τό εὐαγγέλιο τῆς εὐημερίας καί ἔχοντας κερδίσει ἑκατομμύρια ὀπαδούς, ἐνθαρρύνει τήν ἀνάληψη ὑπερβολικῶν κινδύνων καί τήν ὑπερβολική ὑλιστική αἰσιοδοξία. Φούσκωσε μέ ἀέρα τήν φούσκα τῶν στεγαστικῶν δανείων. Καί ἕνα χρόνο μετά τήν χειρότερη οἰκονομική κρίση στήν ἱστορία μετά τήν ὕφεση τοῦ ’29 ἐξακολουθεῖ νά εἶναι ἰσχυρό.»
Οἱ ἀντιλήψεις αὐτές πράγματι εὐθύνονται γιά τήν κρίση. Εἶναι ὅμως Χριστιανικές; Εἶναι ἡ ἀπληστία καί ἡ ἀπεριόριστη ἐπιδίωξη τοῦ πλουτισμοῦ μία ἀπό τίς χριστιανικές ἀρετές;! Εἶναι σαφές ὅτι τέτοιες ἀντιλήψεις δέν ἔχουν καμία, μά καμία, σχέση μέ τόν Χριστιανισμό. Ὅπως δέν ἔχει καμία σχέση μέ τόν Χριστιανισμό καί ἡ ἀντίληψη πουριτανικῶν κύκλων τῆς ἀποκαλουμένης στήν Ἀμερική «Χριστιανικῆς Δεξιᾶς» ὅτι ὁ πλοῦτος εἶναι ἡ ἀμοιβή τοῦ Θεοῦ στούς καλούς ἀνθρώπους ἐνῶ ἡ φτώχεια εἶναι ἡ τιμωρία τοῦ Θεοῦ γιά τούς κακούς! Ἡ σχέση τοῦ Χριστιανισμοῦ μέ τόν πλουτισμό ὁρίστηκε ἀπό τόν ἴδιο τόν Κύριο μέ τήν ρήση τοῦ «πάλιν δέ λέγω ὑμίν ὅτι εὐκοπώτερον ἐστιν κάμηλον διά τρυπήματος ραφίδος εἰσελθεῖν ἤ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.» (Μάτθ. 19:24). Ἡ ρήση αὐτή δέν καταδικάζει τόν πλοῦτο αὐτό καθ’ ἑαυτό ἀλλά τόν ἄδικο τρόπο ἀπόκτησης καί χρήσης του (ἡ Ἐκκλησία ἀπέκτησε πλοῦτο ἀλλά εἰσήγαγε στήν ἱστορία μία ἔννοια ἄγνωστη στήν ἀρχαιότητα, τό κοινωνικό ἔργο καί τήν φιλανθρωπία). Καί βέβαια ἡ χριστιανική πίστη δέν ἄλλαξε, ὅπως θέλουν νά πιστεύουν πολλοί (ἰδίως στούς κύκλους τῆς Ἀμερικανικῆς «Χριστιανικῆς Δεξιᾶς»), ἀφοῦ «Ἰησοῦς Χριστός ἐχθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰώνας» (Ἑβρ. 13:8).
Ἡ μεταμόρφωση τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας σέ Κράτος μέ πολιτική καί οἰκονομική ἐξουσία, πού εἶναι βέβαια ἀντίθετη μέ τήν Χριστιανική πίστη, εἶναι γνωστή. Ἐξίσου γνωστή μετά τό περίφημο βιβλίο τοῦ Μax Weber εἶναι καί ἡ σχέση τῶν δίκαια διαμαρτυρομένων ἐνάντια σέ αὐτή τήν πρακτική (προτεσταντικῶν) κοινοτήτων (πού ὅμως ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία). Ἡ σχέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μέ τόν πλοῦτο εἶναι διαφορετική καί ταυτίστηκε μέ μία κοινωνική, κοινοτική καί κοινοβιακή ἀντιμετώπισή του. Τήν παράδοση αὐτή ἐξέφρασαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐρήμου ἀλλά καί νεότεροι ἅγιοι καί μάρτυρες, ὅπως ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός πού δίδαξε ὅτι «ἄν χρειάζεσαι μία φέτα ψωμί γιά νά τραφεῖς καί τρῶς δύο ἡ μία εἶναι κλεμμένη ἀπό τόν φτωχό καί πάει στράφι». Τήν ἴδια παράδοση ἐξέφρασαν καί οἱ κοινότητες στήν Τουρκοκρατία ὅπου ὁ καθένας συνεισφέρει στό κοινό ταμεῖο ὅσα δύναται καί ἐσοδεύει ὅσα χρειάζεται γιά μία λιτή ζωή καί ὅπου οἱ ἐργαζόμενοι εἶναι συνεταῖροι.
Ὅσο ἀπομακρυνόμαστε ἀπό αὐτήν τήν παράδοση, τόσο πλησιάζουμε τίς «Χριστιανικές» ἀντιλήψεις στίς ὁποῖες ἀναφέρεται ἡ Hanna Rosin, ἀπαρνούμενοι τήν πραγματικά Χριστιανική πίστη καί παράδοσή μας. Καί τότε τό μυαλό μᾶς ἀρχίζει νά παίρνει ἀνάποδες στροφές καί νά θεωρεῖ τήν Χριστιανική πίστη καί τήν Ἐκκλησία πού βοηθᾶ τόν λαό της νά περάσει τήν κρίση ὡς ὑπαίτια γιά τήν κρίση, αὐτούς δέ πού μάζεψαν τόν πλοῦτο γιά νά ἐξαγοράσουν συνειδήσεις καί νά ἀπομακρύνουν τόν λαό ἀπό τήν Ἐκκλησία σωτῆρες (ὅπως προέβλεψε ὁ Ντοστογέφσκυ στό κεφάλαιο μέ τόν Μέγα Ἱεροεξεταστή τοῦ βιβλίου τοῦ «Ἀδελφοί Καραμαζωφ»)!
