(Νοεμ.7) Τῶν ἐν Μελιτινῇ 33 μαρτύρων (γ΄αἰ.)

Ὁ πρῶτος ἀπ᾿ αὐτούς, ὁ Ἱέρων, ἦταν ἀπὸ τὰ Τύανα τῆς Καππαδοκίας. Ὁ πατέρας του πέθανε γρήγορα καὶ τὴν ἀνατροφή του, καθὼς καὶ τῶν δυὸ ἀδελφῶν του, Ματρωνιανοῦ καὶ Ἀντωνίου, ἀνέλαβε ἐξ ὁλοκλήρου ἡ μητέρα τους Στρατονίκη.

Παρ᾿ ὅλο ποὺ ὁ Ἱέρων πῆρε ἀρκετὴ μόρφωση, ἀσχολήθηκε μὲ τὸ γεωργικὸ ἐπάγγελμα. Οἱ εἰδωλολάτρες τέτοιες ἐνασχολήσεις τὶς θεωροῦσαν ὑποτιμητικές. Ἀλλὰ οἱ χριστιανοὶ ἤξεραν ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἀπαξίωσε τὸν ἱδρῶτα τοῦ ταπεινοῦ ἐργάτη. Καὶ ὅτι κάθε τίμια ἐργασία εἶναι ἀρετὴ καὶ μόνο ἡ ἀργία, ποὺ φέρνει τὴν ἁμαρτία, ἀποτελεῖ γιὰ τὸν ἄνθρωπο στίγμα. Ἄλλωστε, ὁ θεόπνευστος λόγος τῆς ἁγίας Γραφῆς περιγράφοντας τὴ ζωὴ τῶν Ἀποστόλων καὶ κατ᾿ ἐπέκτασιν, ὅλων τῶν χριστιανῶν, λέει: «κοπιῶμεν ἐργαζόμενοι ταῖς ἰδίοις χερσί». Κοπιάζουμε, δηλαδή, ἐργαζόμενοι μὲ τὰ ἴδια μας τὰ χέρια.Ὅταν ἐπὶ Διοκλητιανοῦ ἄρχισε ὁ διωγμὸς κατὰ τῶν χριστιανῶν, ὁ ἔπαρχος Ἀγρικόλας συνέλαβε τὸν Ἱέρωνα. Τὸν συνέλαβε μὲ τὴν κατηγορία ὅτι τὶς Κυριακὲς καὶ τὶς ἄλλες γιορτὲς περιφερόταν καὶ κήρυττε τὸ Χριστὸ στοὺς ἐργάτες, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀποσπάσει πολλοὺς ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρία. Μαζί του συνελήφθησαν οἱ δυὸ ἀδελφοί του καὶ τριάντα ἀκόμα συνεργάτες του στὴ διακονία τοῦ Εὐαγγελίου. Ἀφοῦ φυλακίστηκαν καὶ φρικτὰ βασανίστηκαν, τελικὰ ὁ ἔπαρχος Ἀγρικόλας τοὺς ἀποκεφάλισε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη Μελιτινή.

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείῳ Πνεύματι συντεταγμένοι, δῆμος ὤφθητε, τροπαιοφόροι ἀθλοφόροι τοῦ Σωτῆρος πανθαύμαστοι· ὁμοφροσύνῃ γὰρ γνώμης ἑνούμενοι, μαρτυρικῶς τὸν ἐχθρὸν ἐτροπώσασθε. Ἀλλ’ αἰτήσασθε τριάδα τὴν Ὑπερούσιον δωρίσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Οἱ Μάρτυρές σου, Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτῶν, στεφάνους ἐκομίσαντο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, σχόντες γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλον, ἔθραυσαν καὶ δαιμόνων, τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτῶν ταῖς ἰκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς.
Χορὸς Μαρτύρων τηλαυγὴς καὶ φωσφόρος, ἐξανατείλας νοητῶς κατεφαίδρυνε, τὴν Ἐκκλησίαν σήμερον θαυμάτων βολαῖς· ὅθεν ἑορτάζοντες, τὴν σεπτὴν αὐτῶν μνήμην, αἰτοῦμέν σε Σωτὴρ ἡμῶν· Ταῖς αὐτῶν ἱκεσίαις, ἐκ τῶν κινδύνων λύτρωσαι ἡμᾶς, ὡς ἐλεήμων Θεὸς καὶ φιλάνθρωπος.

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἱέρων ὁ ἔνδοξος, καὶ σὺν αὐτῷ ὁ χορός, Μαρτύρων ὁ ἔνθεος, τῆς ἀθεΐας πυράν, τοῖς αἵμασι σβέσαντες, τὰς διαιωνιζούσας, ἀπολαύσεις κληροῦνται, καὶ τοὺς τῶν ἀσθενούντων, ἰατρεύουσι πόνους· Αὐτῶν Χριστὲ πρεσβείαις, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἦταν ἀδέλφια τοῦ ἁγίου μάρτυρα Ἰέρωνα – τοῦ πρώτου ἀπὸ τοὺς 33 μάρτυρες ἐν Μελιτινῇ – καὶ μαρτύρησαν καὶ αὐτοὶ διὰ ἀποκεφαλισμοῦ στὴν πόλη Μελιτινή.

Ἦταν μία οἰκογένεια, ποὺ οἱ Μελάσιππος καὶ Κασσίνα ἦταν σύζυγοι καὶ ὁ Ἀντώνιος γιός τους. Κατάγονταν ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα καὶ μαρτύρησαν σ᾿ αὐτή, ὅταν βασιλιὰς ἦταν ὁ Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης (361). Καὶ τὸν μὲν Ἀντώνιο ἔριξαν στὴ φυλακή, τοὺς δὲ Μελάσιππο καὶ Κασσίνα, ἀφοῦ τοὺς κρέμασαν, ἔγδαραν τὸ δέρμα τους καὶ τὶς πληγές τους ἔκαψαν μὲ φωτιά.

Στὴ συνέχεια τὸ ἴδιο ἔκαναν καὶ στὸν Ἀντώνιο, ἐπειδὴ αὐτὸς ἔφτυσε κατὰ πρόσωπο τὸν ἀποστάτη τοῦ Χριστιανισμοῦ, αὐτοκράτορα Ἰουλιανὸ καὶ μακάρισε τοὺς γονεῖς του, ποὺ παρέδωσαν τὶς ψυχές τους στὸν Θεό, πάνω στὸ βασανιστικὸ ξύλο.Ἔπειτα ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια, ποὺ ὑπέστη ὁ Ἀντώνιος, στάλθηκε στὸν δούκα Ἀγριππίνο. Αὐτὸς τὸν ἔβαλε μέσα σ᾿ ἕνα καζάνι μὲ βραστὸ νερὸ καὶ κατόπιν τὸν ἔριξε στὰ ἄγρια θηρία. Ἀπ᾿ ὅλα αὐτὰ ὁ Ἀντώνιος, μὲ θαυματουργικὸ τρόπο, βγῆκε ζωντανὸς καὶ εἵλκυσε στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ 40 νεαρὰ παιδιά, ποὺ ἀμέσως ἀποκεφάλισαν οἱ ὑπηρέτες τοῦ βασιλιᾶ.Ἔπειτα ἅπλωσαν τὸν Ἅγιο ἐπάνω σὲ πυρακτωμένο μεταλλικὸ κρεβάτι καὶ τὸν ἔδειραν ἀλύπητα μὲ χοντρὰ ῥαβδιά. Ἐπειδὴ ὅμως καὶ ἀπ᾿ αὐτὰ βγῆκε μὲ τὴν θεία χάρη ἀβλαβής, στὸ τέλος τὸν ἀποκεφάλισαν καὶ ἔτσι πῆρε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ μαρτύρησαν στὴν Ἀμφίπολη τῆς Μακεδονίας, ποὺ βρισκόταν κοντὰ στὴν Καβάλα.Ἡ Θεσσαλονίκη ἦταν κόρη ἑνὸς ἱερέα τῶν εἰδώλων, ποὺ ὀνομαζόταν Κλέων καὶ ἦταν ἀρκετὰ πλούσιος. Ὅταν ἔμαθε ὅτι ἡ κόρη του ἔγινε χριστιανή, θερμὰ τὴν παρακάλεσε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό, πρᾶγμα ποὺ δὲν κατόρθωσε. Τότε τὴν γύμνωσαν καὶ τὴν μαστίγωσαν μὲ μαστίγια ἀπὸ ὠμὰ δέρματα, τέσσερις ἄνδρες. Ἔπειτα ἔσπασαν τὰ πλευρά της καὶ ἀφοῦ πῆραν τὴν περιουσία της τὴν ἐξόρισαν, ὅπου ὁμολογῶντας τὸν Χριστὸ ἀπεβίωσε.Οἱ δὲ Αὖκτος καὶ Ταυρίων, ἀφοῦ κατηγόρησαν τὸν ὠμὸ βασανιστὴ καὶ φονιὰ τῆς Θεσσαλονίκης, καταγγέλθηκαν στὸν ὑπατικὸ Θορύβιο. Αὐτὸς διέταξε τὸν λιθοβολισμό τους καὶ κατόπιν μία σειρὰ φρικτῶν βασανιστηρίων. Ἐπειδὴ ὅμως οἱ Ἅγιοι μὲ θαυματουργικὸ τρόπο βγῆκαν ἀπ᾿ ὅλα αὐτὰ σῶοι καὶ ἀβλαβεῖς, διατάχθηκε ὁ ἀποκεφαλισμός τους καὶ ἔτσι ἔλαβαν τὰ ἔνδοξα στεφάνια τοῦ μαρτυρίου.

Δὲν γνωρίζουμε κανένα βιογραφικό του στοιχεῖο. (Ἄλλες ἁγιολογικὲς πηγὲς ἀναφέρουν, ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ ἀδελφὸς τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θαυματουργοῦ καὶ ὄχι ὁ πιὸ κάτω Γρηγόριος).

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος

Τὸ μόνο ποὺ γνωρίζουμε γι᾿ αὐτὸν εἶναι ὅτι ἦταν ἀδελφὸς τοῦ Γρηγορίου τοῦ Θαυματουργοῦ. (Ἄλλοι ὅμως ἀμφιβάλλουν).

Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ βασιλιᾶ Μαξιμιανοῦ (298) καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη.Ὁδηγήθηκε στὸ βῆμα τοῦ τυράννου, ἐπειδὴ κλώτσησε τὸν βωμὸ τῶν εἰδώλων καὶ σκόρπισε τὰ εἰδωλόθυτα ποὺ ἦταν πάνω σ᾿ αὐτόν. Ἀμέσως τότε διατάχθηκε ὁ ἀποκεφαλισμός του καὶ ἔτσι ἔλαβε τὸ ἔνδοξο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Ὁ Ὅσιος Λάζαρος ἦταν ἀπὸ τὴν Μικρὰ Ἀσία. Γεννήθηκε τὸν 11ο αἰῶνα σ᾿ ἕνα χωριὸ κοντὰ στὴ Μαγνησία (πρὸς τὸν Νέανδρο Ποταμό), ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς τὸν Νικήτα καὶ τὴν Εἰρήνη.Ὅταν ἀκόμα ἦταν ἕξι χρονῶν, ἐπιδόθηκε στὸν πνευματικὸ στίβο μέσα στὸ μοναστήρι τῶν Ὀρόβων. Ἐκεῖ ἔμεινε ἐπὶ πέντε χρόνια διδασκόμενος.Ὅμως, ἀπὸ θεῖο ζῆλο κινούμενος, θέλησε νὰ προσκυνήσει τοὺς ἁγίους τόπους. Ἔτσι ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τὴν Μονὴ καὶ πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα. Μετὰ τὴν προσκύνηση τῶν ἐκεῖ ἱερῶν, ἐπισκέφθηκε τὴν μονὴ τοῦ ἁγίου Σάββα, ὅπου κοινοβίασε ἀφοῦ ἔγινε μοναχὸς καὶ κατόπιν ἱερέας.Κατὰ τὴν ἐπανάσταση τῶν Ἀράβων, ποὺ βεβήλωναν τὰ ἱερά, ἀναγκάστηκε καὶ ἔφυγε στὴν Ἔφεσο, σ᾿ ἕνα ἔρημο ὄρος ἀντίκρυ τῆς πόλης, ποὺ ὀνομαζόταν Γαλλήσιο. Ἐκεῖ, στὴν ἀρχὴ μόνος ζοῦσε σ᾿ ἕνα κελί, ἀλλ᾿ ἀργότερα μαζεύτηκαν γύρω του καὶ ἄλλοι μοναχοί.

Ὁ δὲ Μονομάχος Κωνσταντῖνος (1042-1054), ἐξόριστος τότε στὴ Μυτιλήνη, ἄκουσε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ ὁσίου καὶ ἔκτισε ὡραιότατο ναὸ τῆς Ἀναστάσεως στὸ Γαλλήσιο ὄρος, καὶ τὸν προίκισε μὲ πολλὰ ἱερὰ κειμήλια.Ὁ δὲ Ὅσιος Λάζαρος, ἀνήγειρε κοντὰ στὸ ναὸ στύλο, ὅπου ἐγκαταστάθηκε στὴν κορυφή του καὶ ἀσκήτευε χειμῶνα – καλοκαῖρι, ἐκτεθειμένος σὲ καύσωνες καὶ παγωνιές. Ὁ Θεὸς ἐπίσης, ἔδωσε στὸν ὅσιο Λάζαρο καὶ τὸ χάρισμα νὰ θαυματουργεῖ. Ἔτσι αὐστηρὰ ἀσκητικὰ ἀφοῦ ἔζησε τὴ ζωή του, πέθανε μὲ ἁγιότητα σὲ βαθιὰ γεράματα (1054).

Λεπτομέρειες γιὰ τὴ ζωὴ αὐτοῦ τοῦ ἁγίου τῆς ὀρθοδοξίας, μπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», τοῦ Χριστόφορου Κων. Κομμοδάτου, ἐπισκόπου Τελμησσοῦ, Ἀθῆναι 1985.