Ἐννόημα
    Ἐννόημα
  • !

    Το πρόσωπον του Χριστού αποτελεί την αφετηρίαν και το τέρμα της θεογνωσίας και της λυτρώσεως του ανθρώπου. Αυτό είναι το ευαγγέλιον, το σωτήριον μήνυμα το οποίον μας έφερεν ο Κύριος.

  • !

    Αυτό, όμως, δεν κατώρθωσαν να το δεχθούν ούτε οι Ιουδαίοι της εποχής των Αποστόλων, ούτε οι εθνικοί. Η ενσάρκωσις του Χριστού και ιδιαιτέρως ο Σταυρός Του και ο θάνατός Του έμεναν δια τους πρώτους σκάνδαλον και δια τους δεύτερους μωρία. Τούτο, διότι ο Σταυρός του Χριστού, όπως και η ενσάρκωσίς Του, ήτο μεγάλη πρόκλησις δια την ανθρώπινην λογικήν. «Το κήρυγμα περί του Σταυρού εις εκείνους οι οποίοι χάνονται είναι μωρία, αλλά εις ημάς οι οποίοι σωζόμεθα είναι δύναμις Θεού» (Α’ Κορινθίους 1,18).

  • !

    Θα έλεγε κανείς ότι εδώ ο Απόστολος προκαλεί και τους Ιουδαίους και τους Εθνικούς. Δεν αισθάνεται την ανάγκην να στηρίξη λογικώς το κήρυγμα του, ούτε κατέχεται από συναίσθημα μειονεξίας δι’ αυτό. Αντιθέτως, το πράττει εν συνειδήσει, με σκοπόν να μην στηρίξη την πίστιν των ανθρώπων με βάσιν την δύναμιν των ανθρωπίνων λόγων και της ανθρώπινης σοφίας, αλλά με «πειθώ πνεύματος και δυνάμεως, δια να μη είναι η πίστις θεμελιωμένη επάνω εις την σοφίαν των ανθρώπων αλλά εις την δύναμιν του Θεού». «Κηρύττομεν», λέγει, την «μυστικήν σοφίαν του Θεού, η οποία ήτο κρυμμένη και την οποίαν προώρισεν ο Θεός προ των αιώνων προς δόξαν μας» (Α’ Κορινθίους 2,4-7).

  • !

    «Ματαίως με σέβονται διδάσκοντες διδασκαλίας και εντολάς ανθρώπων. Δια τούτο ιδού εγώ θα αποφασίσω να μετακινήσω τον λαόν αυτόν, θα τους εξορίσω και θα εξαφανίσω την σοφίαν των σοφών και την σύνεσιν των συνετών θα εκμηδενίσω» (Ησαΐας 29,13-14).

Ε. Ο. 2.4. Ἡ πρόκλησις τοῦ Σταυροῦ

4. Η πρόκλησις του Σταυρού

Το πρόσωπον του Χριστού αποτελεί την αφετηρίαν και το τέρμα της θεογνωσίας και της λυτρώσεως του ανθρώπου. Αυτό είναι το ευαγγέλιον, το σωτήριον μήνυμα το οποίον μας έφερεν ο Κύριος.

Αυτό, όμως, δεν κατώρθωσαν να το δεχθούν ούτε οι Ιουδαίοι της εποχής των Αποστόλων, ούτε οι εθνικοί. Η ενσάρκωσις του Χριστού και ιδιαιτέρως ο Σταυρός Του και ο θάνατός Του έμεναν δια τους πρώτους σκάνδαλον και δια τους δεύτερους μωρία. Τούτο, διότι ο Σταυρός του Χριστού, όπως και η ενσάρκωσίς Του, ήτο μεγάλη πρόκλησις δια την ανθρώπινην λογικήν.

«Το κήρυγμα περί του Σταυρού εις εκείνους οι οποίοι χάνονται είναι μωρία, αλλά εις ημάς οι οποίοι σωζόμεθα είναι δύναμις Θεού» (Α\’ Κορινθίους 1,18).
Α Κορ. 1,18 Ὁ λόγος γὰρ ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δὲ σῳζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι.
Α Κορ. 1,18 Διότι το περί σταυρού θείον κήρυγμα εις εκείνους μεν, που απιστούν και επιμένουν να βαδίζουν τον δρόμον της απωλείας, φαίνεται και θεωρείται μωρία· εις ημάς όμως, που το εδέχθημεν και ευρισκόμεθα στον δρόμον της σωτηρίας, είναι, όπως και η προσωπική μας πείρα βεβαιώνει, δύναμις Θεού.

«Οι Ιουδαίοι θέλουν θαύματα, οι δε Έλληνες ζητούν σοφίαν, ημείς, όμως, κηρύττομεν Χριστόν εσταυρωμένον. Τούτο είναι εις μεν τους Ιουδαίους σκάνδαλον, εις δε τους Έλληνας μωρία, αλλά εις εκείνους οι οποίοι είναι καλεσμένοι Ιουδαίους και Έλληνας, ο Χριστός είναι Θεού δύναμις και Θεού σοφία. Διότι εκείνο το οποίον θεωρείται θεία μωρία, είναι σοφώτερον από την σοφίαν των ανθρώπων και εκείνο το οποίον θεωρείται αδυναμία του Θεού, είναι ισχυρότερον από την δύναμιν των ανθρώπων» (Α\’ Κορινθίους 1,22-25.
Α Κορ. 1,22 ἐπειδὴ καὶ Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν,
Α Κορ. 1,22 Φαίνεται δε μωρόν, επειδή ο καθένας από αυτούς το κρίνει με τα ιδικά του κριτήρια. Οι Ιουδαίοι π.χ. ζητούν υπερφυσικόν σημείον δια να παραδεχθούν την αλήθειαν του κηρύγματος και πιστεύσουν εις αυτό. Οι δε Ελληνες ζητούν φιλοσοφικούς συλλογισμούς και ακλονήτους αποδείξεις.

Α Κορ. 1,23 ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν,
Α Κορ. 1,23 Ημείς όμως κηρύσσομεν εις όλον τον κόσμον Χριστόν, που έχει σταυρωθή. Και αυτός ο εσταυρωμένος Χριστός και σωτήρ, δια μεν τους Ιουδαίους, που επερίμεναν ένδοξον βασιλέαν τον Μεσσίαν των, είναι σκάνδαλον, επάνω στο οποίον σκοντάπτουν· δια δε τους Ελληνας είναι μωρία και αδυναμία, αφού δεν κατώρθωσε να αντιπαραταχθή και νικήση τους εχθρούς του.

Α Κορ. 1,24 αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς, Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν·
Α Κορ. 1,24 Εις αυτούς όμως, τους οποίους ο Θεός δια την καλήν των διάθεσιν τους έχει καλέσει εις σωτηρίαν, είτε Ιουδαίοι είναι είτε Ελληνες, ημείς οι Απόστολοι κηρύττομεν Χριστόν, ο οποίος είναι Θεού δύναμις εις σωτηρίαν και Θεού σοφία, που κάμνει τον πιστόν ανώτερον από όλους τους σοφούς.

Α Κορ. 1,25 ὅτι τὸ μωρὸν τοῦ Θεοῦ σοφώτερον τῶν ἀνθρώπων ἐστί, καὶ τὸ ἀσθενὲς τοῦ Θεοῦ ἰσχυρότερον τῶν ἀνθρώπων ἐστί.
Α Κορ. 1,25 Διότι εκείνο που προέρχεται από τον Θεόν, και οι άνθρωποι του κόσμου το θεωρούν μωρόν, είναι σοφώτερον από τους ανθρώπους αυτούς, όσην γνώσιν και σοφίαν και αν έχουν ούτοι. Και το ασθενές φαινομενικώς κήρυγμα του Εσταυρωμένου είναι ισχυρότερον από τους ισχυροτέρους κατά κόσμον ανθρώπους.

Παράβαλλε Γαλ. 5,11).
Γαλ. 5,11 ἐγὼ δέ, ἀδελφοί, εἰ περιτομὴν ἔτι κηρύσσω, τί ἔτι διώκομαι; ἄρα κατήργηται τὸ σκάνδαλον τοῦ σταυροῦ.
Γαλ. 5,11 Μη ακούετε δε τους ψευδαδέλφους, οι οποίοι έφθασαν μέχρι του σημείου να διαδίδουν, ότι εγώ διδάσκω την τήρησιν της περιτομής. Αδελφοί, εάν εγώ κηρύττω τώρα και συνιστώ την περιτομήν, διατί να καταδιώκωμαι ακόμη από τους Εβραίους; Διότι εν τοιαύτη περιπτώσει έχει εξαλειφθή πλέον το σκάνδαλον, που δημιουργείται μεταξύ των Εβραίων από το κήρυγμά μου περί του λυτρωτικού σταυρικού θανάτου.

Θα έλεγε κανείς ότι εδώ ο Απόστολος προκαλεί και τους Ιουδαίους και τους Εθνικούς. Δεν αισθάνεται την ανάγκην να στηρίξη λογικώς το κήρυγμα του, ούτε κατέχεται από συναίσθημα μειονεξίας δι’ αυτό. Αντιθέτως, το πράττει εν συνειδήσει, με σκοπόν να μην στηρίξη την πίστιν των ανθρώπων με βάσιν την δύναμιν των ανθρωπίνων λόγων και της ανθρώπινης σοφίας, αλλά με «πειθώ πνεύματος και δυνάμεως, δια να μη είναι η πίστις θεμελιωμένη επάνω εις την σοφίαν των ανθρώπων αλλά εις την δύναμιν του Θεού». «Κηρύττομεν», λέγει, την «μυστικήν σοφίαν του Θεού, η οποία ήτο κρυμμένη και την οποίαν προώρισεν ο Θεός προ των αιώνων προς δόξαν μας» (Α\’ Κορινθίους 2,4-7).
Α Κορ. 2,4 καὶ ὁ λόγος μου καὶ τὸ κήρυγμά μου οὐκ ἐν πειθοῖς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις, ἀλλ᾿ ἐν ἀποδείξει Πνεύματος καὶ δυνάμεως,
Α Κορ. 2,4 Και η διδασκαλία μου και το κήρυγμά μου δεν είχε τίποτε από τας πειστικάς δημηγορίας και τα κτυπητά σχήματα της ανθρωπίνης σοφίας, αλλ\\\’ ήτο και έγινε με αποδείξεις του Αγίου Πνεύματος, πειστικάς δια τας ψυχάς των ακροατών και με δύναμιν θείαν, όπως εφαίνετο από τα μεγάλα θαύματα, που το συνώδευαν.

Α Κορ. 2,5 ἵνα ἡ πίστις ὑμῶν μὴ ᾖ ἐν σοφίᾳ ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ἐν δυνάμει Θεοῦ.
Α Κορ. 2,5 Και τούτο, δια να μη θεμελιώνεται η πίστις σας εις την ματαίαν σοφίαν και ικανότητα των ανθρώπων, αλλ\’ επάνω εις την ακλόνητον και αιώνιον δύναμιν του Θεού.

Α Κορ. 2,6 Σοφίαν δὲ λαλοῦμεν ἐν τοῖς τελείοις, σοφίαν δὲ οὐ τοῦ αἰῶνος τούτου, οὐδὲ τῶν ἀρχόντων τοῦ αἰῶνος τούτου τῶν καταργουμένων·
Α Κορ. 2,6 Και ημείς οι Απόστολοι διδάσκομεν βέβαια σοφίαν, αλλά μεταξύ των ωρίμων και προωδευμένων, από απόψεως πνευματικής, ανθρώπων, όχι όμως την σοφίαν των ανθρώπων του αμαρτωλού τούτου αιώνος ούτε των αρχόντων του κόσμου τούτου, των οποίων η εξουσία είναι προσωρινή και θα καταλυθή.

Α Κορ. 2,7 ἀλλὰ λαλοῦμεν σοφίαν Θεοῦ ἐν μυστηρίῳ, τὴν ἀποκεκρυμμένην, ἣν προώρισεν ὁ Θεὸς πρὸ τῶν αἰώνων εἰς δόξαν ἡμῶν,
Α Κορ. 2,7 Αλλά λαλούμεν και κηρύσσομεν σοφίαν μυστηριώδη, απρόσιτον εις την ανθρωπίνην διάνοιαν, σοφίαν του Θεού, η οποία μολονότι έχει αποκαλυφθή από τον Θεόν, εις μεν τους πιστούς, δια την ασθένειαν του ανθρωπίνου νου, δεν είναι εις όλον της το βάθος και το πλάτος γνωστή, εις δε τους απίστους και αδιαφωτίστους είναι ακόμη κρυμμένη. Αυτήν την σοφίαν προώρισεν ο Θεός, πριν ακόμη γίνη η εν χρόνω δημιουργία, να την φανερώση, δια να δοξάση ημάς τους πιστούς.

την ιδίαν διδασκαλίαν διακηρύσσουν ήδη οι Προφήται της Παλαιάς Διαθήκης, τους οποίους επικαλείται και ο Απόστολος (Α\’ Κορινθίους 1,19-20).
Α Κορ. 1,19 γέγραπται γάρ· ἀπολῶ τὴν σοφίαν τῶν σοφῶν, καὶ τὴν σύνεσιν τῶν συνετῶν ἀθετήσω.
Α Κορ. 1,19 Οι άπιστοι, σκοτισμένοι από τα πάθη της αμαρτίας, δεν ημπορούν να εννοήσουν το ύψος της ευαγγελικής αληθείας, τα έχουν κυριολεκτικώς χαμένα, διότι έχει γραφή δι\’ αυτούς από τον προφήτην Ησαΐαν• “θα καταστρέψω και θα εξαφανίσω, λέγει ο Θεός, την σοφίαν αυτών, που παρουσιάζονται ως σοφοί και θα εκτοπίσω ως ανόητον την φρόνησιν εκείνων, οι οποίοι παρουσιάζονται ως συνετοί”.

Α Κορ. 1,20 ποῦ σοφός; ποῦ γραμματεύς; ποῦ συζητητὴς τοῦ αἰῶνος τούτου; οὐχὶ ἐμώρανεν ὁ Θεὸς τὴν σοφίαν τοῦ κόσμου τούτου;
Α Κορ. 1,20 Που είναι, λοιπόν, τώρα σοφός; Που είναι Εβραίος γραμματεύς ο οποίος κατέχει και διδάσκει τον Νομον; Που είναι ικανός συζητητής και απολογητής της πλάνης, που επικρατεί κατά την εποχήν αυτήν; Δια των πραγμάτων δεν απέδειξεν ο Θεός μωράν και ανωφελή την σοφίαν, την οποίαν εμπνέει και καλλιεργεί ο κόσμος, που ευρίσκεται μακράν από την θείαν αλήθειαν;

«Ματαίως με σέβονται διδάσκοντες διδασκαλίας και εντολάς ανθρώπων. Δια τούτο ιδού εγώ θα αποφασίσω να μετακινήσω τον λαόν αυτόν, θα τους εξορίσω και θα εξαφανίσω την σοφίαν των σοφών και την σύνεσιν των συνετών θα εκμηδενίσω» (Ησαΐας 29,13-14).
Ησ. 29,13 Καὶ εἶπε Κύριος· ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς οὗτος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ καὶ ἐν τοῖς χείλεσιν αὐτῶν τιμῶσί με, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόῤῥω ἀπέχει ἀπ᾿ ἐμοῦ· μάτην δὲ σέβονταί με διδάσκοντες ἐντάλματα ἀνθρώπων καὶ διδασκαλίας.
Ησ. 29,13 Ο Κυριος είπεν· “ο λαός αυτός με πλησιάζει μόνον με τα λόγια του στόματός του, με τιμούν με τους λόγους των χειλέων των μόνον. Η ευσέβειά των περιορίζεται εις υποκριτικά λόγια, η δε καρδία των απέχει πολύ από εμέ. Ανώφελα με σέβονται, διότι εγκταλείπουν την ιδικήν μου αλήθειαν και διδάσκουν διδασκαλίας και εντολάς ανθρώπων.

Ησ. 29,14 διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ προσθήσω τοῦ μετατεθῆναι τὸν λαὸν τοῦτον καὶ μεταθήσω αὐτοὺς καὶ ἀπολῶ τὴν σοφίαν τῶν σοφῶν καὶ τὴν σύνεσιν τῶν συνετῶν κρύψω.
Ησ. 29,14 Δια τούτο, ιδού εγώ, θα αποφασίσω να μετακινήσω τον λαόν αυτόν, θα τους εξορίσω, θα καταστρέψω την δήθεν σοφίαν των σοφών και την σύνεσιν των ψευδοσυνετών θα εξαφανίσω.