ΤΟ ΠΡΩΙ τοῦ περασμένου Σαββάτου 30 συμμαθητές μου, ἐθελοντές, μέ ἐπί κεφαλῆς τόν καπετάνιο Παναγιώτη Μακαρατζῆ, πῆγαν στήν βραχονησῖδα «Λαγοῦσες» ἀνοικτά τῆς Αἴγινας, καί χοροστατοῦντος τοῦ πατέρα Φανούρη ἔκαναν τρισάγιο στήν μνήμη τῶν 41 ἀξιωματικῶν τοῦ ἀντιτορπιλλικοῦ Πολεμικοῦ μας Ναυτικοῦ «Ὕδρα», τό ὁποῖο βύθισαν οἱ Γερμανοί στίς 20 Ἀπριλίου 1941 ἐκεῖ.
Τό κάνουν ἐπί πέντε χρόνια γιατί θεωροῦν ὅτι χωρίς τήν μνήμη δέν πᾶμε πουθενά. Τό βράδυ τῆς ἴδιας ἡμέρας οἱ ἴδιοι ἄνθρωποι ἄν καί ἔβρεχε πῆγαν ξανά μέ τίς βάρκες τους στόν βράχο ὅπου ἔχουν ζωγραφίσει τήν ἑλληνική σημαία καί μέσα στό σκοτάδι ἄναψαν ψάλλοντας 41 καντηλάκια γιά τίς ψυχές αὐτῶν τῶν ἀξιωματικῶν, τούς ὁποίους ἐπιχείρησαν νά σώσουν οἱ κάτοικοι τῆς κοινότητας Κυψέλης (στήν ὁποία γεννήθηκα) μέ κίνδυνο τῆς ζωῆς τους. Οἱ συμμαθητές μου πῆγαν καί τό βράδυ γιατί θεωροῦν ὅτι καί χωρίς τήν πίστη δέν πᾶμε πουθενά.
Τό πρωί τῆς Κυριακῆς τοῦ Θωμᾶ ὁ πατέρας Ἀνδρέας Ντότσικας καί ὁ πατέρας Ἀριστομένης Ματσάγγας (ψυχίατρος, διδάκτωρ τῆς Ἰατρικῆς Σχολῆς τοῦ ΕΚΠΑ καί σύντομα ἐθελοντής ἰατρός στό νοσοκομεῖο τῆς Αἴγινας Ἅγιος Διονύσιος) κοινωνοῦσαν, μέσα σέ κλῖμα κατάνυξης μπροστά στά ἱερά λείψανα καί τήν κάρα τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου στήν μονή τῆς Ἁγίας Τριάδας, δεκάδες Ἕλληνες καί Ρουμάνους χριστιανούς ὀρθόδοξους. Ἐνῷ ἡ ἡγουμένη τοῦ μοναστηριοῦ Τιμοθέη ἀποκάλυπτε σέ συνομιλητές της ὅτι τό Μοναστήρι ἔδωσε εὐλογία, προκειμένου νά γυριστεῖ σέ σήριαλ καί ἡ ζωή τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου. Μετά τό Ἅγιον Ὄρος μέ τούς μοναχούς καί τόν Ἅγιο Παΐσιο, θά δοῦμε στίς ὀθόνες μας, πρῶτα ὁ Θεός, καί τό γυναικεῖο Ἅγιον Ὄρος, καθώς στήν Αἴγινα ὅλα τά μοναστήρια, τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου, τῆς Παναγίας τῆς Χρυσολεόντισσας, τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης, τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, τῆς Παναγίας Φανερωμένης, τῆς Παναγίας Ἐλευθερώτριας, τοῦ Ἁγίου Χριστοφόρου, τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας, ἔχουν μόνο μοναχές.
Ὁ ἐξαιρετικός Μητροπολίτης μας Ἐφραίμ, τοῦ ὁποίου ὁ ἀδελφός εἶναι ὁ «Ἅγιος Κορέας», λειτούργησε χθές στόν Ἅγιο Θωμᾶ. Προσευχόμενος μπροστά στήν κάρα τοῦ Ἁγίου ἔφερα στό μυαλό μου τίς εἰκόνες πού εἶδα τό φετινό Ἅγιο Πάσχα στήν βόρεια Ἑλλάδα καί στό νησί. Θυμήθηκα τόν πατέρα Παλαιολόγο, προϊστάμενο τῆς μητροπόλεως Θεσσαλονίκης Γρηγορίου Παλαμᾶ, νά μοῦ διηγεῖται ἱστορίες
γιά τήν κρύπτη τῶν Μακεδονομάχων, πού ὑπάρχει στά ὑπόγεια τοῦ ναοῦ, καί σύντομα θά ἀνακαινιστεῖ.
Θυμήθηκα μέ κατάνυξη τίς ἱστορίες πού μοῦ εἶπε γιά τό κάτω μέρος τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ὅπου βασανίστηκε ὁ Ἅγιος τῆς πόλης, καί τό ὁποῖο ἐπισκέπτονται χιλιάδες ἐπισκέπτες. Καί μουσουλμάνοι πού ἀφήνουν εὐχές στά τουρκικά ὑπέρ ὑγείας. Θυμήθηκα τήν κατάνυξη πού αἰσθάνθηκα γιά πολλοστή φορά στήν Μονή Λαοδηγήτριας, 500 μέτρα ἀπό τό τουρκικό προξενεῖο, στό ἄκουσμα τοῦ «σήμερον κρεμᾶται» καί τοῦ «Χριστός Ἀνέστη» ἀπό τόν πατέρα Βαρνάβα, τόν Τζών Λέννον τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως τόν ἔχω βαφτίσει ἀπό τά χαρακτηριστικά στρογγυλά γυαλιά πού φορᾶ. Καί βεβαίως θυμήθηκα τήν ἀνατριχίλα στήν πλατεῖα Ἀριστοτέλους ἀπό τό σπαραχτικό «ἵλεος ἵλεος» τοῦ Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Φιλοθέου στήν συνάντηση τῶν πέντε Ἐπιταφίων ἐνώπιον 10.000 Ὀρθοδόξων ἀπό τήν Ἑλλάδα, τήν Σερβία, τήν Βουλγαρία, τήν Ρουμανία καί τά Σκόπια. Ἀργότερα, ὁ Παναγιώτατος μοῦ ἐμπιστεύτηκε τό πόσο νωρίς γεμίζουν τίς Κυριακές ἀπό πιστούς οἱ ναοί τῆς Θεσσαλονίκης καί μέ ἐνημέρωσε ὅτι στούς μισούς ναούς, γιά ὅποιον τό ἐπιθυμεῖ, κάθε Κυριακή γίνεται καί δεύτερη λειτουργία. Χαλαρά καί τό δι’ εὐχῶν. Ἡ προσέλευση νέων ἀνθρώπων γιά τήν Θεία Κοινωνία πού τόσο λοιδορήθηκε στήν πανδημία, εἶναι ἐντυπωσιακή, στίς δεύτερες λειτουργίες.
Στό μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου (ἐπιστρέφω) τό βράδυ τῆς Ἀνάστασης, σύμφωνα μέ τίς διηγήσεις τῆς Ἡγουμένης καί τοῦ πατέρα Ἀνδρέα, πρέπει νά κοινώνησαν πάνω ἀπό 200 ἄνθρωποι. Τέλη Μαΐου θά ἔρθει ἀπό τίς ΗΠΑ στό μοναστήρι ὁ ὀρθοπεδικός πατέρας Παῦλος, ὁ ὁποῖος παρέχει τίς ὑπηρεσίες του στόν Ἅγιο ἀλλά καί στό νοσοκομεῖο τῆς Αἴγινας. Δωρεάν.
Ὅλος αὐτός ὁ κόσμος πού σᾶς περιγράφω εἶναι ἕνα θαῦμα ἀπό μόνος του. Ὑπάρχει καί δρᾶ σέ ἕναν τόσο κυνικό κόσμο!
Δέν ξέρω ἄν μπορῶ νά σᾶς μεταδώσω τό συναίσθημα πού μοιραζόμαστε μαζί τους, γιά ὅσους δέν πιστεύετε. Τῆς γαλήνης, τῆς ἠρεμίας, τῆς νηφαλιότητας, τοῦ ἀναστοχασμοῦ καί τῆς αὐτοκριτικῆς μπροστά στίς εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας. Ἀλλά αὐτό πού ἀναρωτιόμαστε χιλιάδες χριστιανοί καί τό αἰσθανόμαστε κάθε φορά πού ἀνάβουμε ἕνα κερί, ἕνα καντήλι ἤ μία λαμπάδα στήν χάρη τῶν Ἁγίων μας, εἶναι ἡ ἑξῆς ἀπορία: πῶς εἶναι γιά κάποιους συμπολῖτες μας, τούς ὁποίους σεβόμαστε γιά τίς ἐπιλογές τους, ἡ ζωή χωρίς Χριστό; Μπορεῖ νά ὑπάρξει χωρίς ζωή, χωρίς Χριστό καί χωρίς τούς σύγχρονους ἀπεσταλμένους μαθητές του, ὅπως εἶναι οἱ Ἅγιοί μας, ἐνδεικτικῶς ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ὁ Ἅγιος Παΐσιος γιά τόν ὁποῖο ὅλοι κλάψαμε βλέποντας τήν σειρά τοῦ Mega, ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὁ Ἅγιος Δημήτριος, ἡ Ἁγία Σοφία στήν Moνή τῆς Κλεισούρας, ἡ Ἁγία Παρασκευή, ἡ Ἁγία Θεοδώρα, ὁ Ἅγιος Νικόδημος καί ὁ Ἅγιος Γεώργιος; Ὑπάρχει ζωή πού μπορεῖ νά μήν τούς περιέχει; Ὑπάρχει ζωή μακριά ἀπό τούς ἐπιλεγμένους ἀπό Ἐκεῖνον μοναχούς καί τίς μοναχές μας πού θυσίασαν τήν κοσμική ζωή τους στήν Χάρη του; Καί βεβαίως μακριά ἀπό τούς σοβαρούς καλόκαρδους ἱερεῖς μας, ὅπως π.χ. ὁ παπᾶ Δημήτρης καί ὁ παπᾶ Μᾶρκος στήν Ἀντίπαρο, ἤ ὁ πατέρας Πορφύριος τῆς Μονῆς Σινᾶ, πού κρατοῦν ὄρθιους τόπους ὁλόκληρους, μεγάλα προσκυνήματα τοῦ Χριστιανισμοῦ καί κοινότητες στήν ὕπαιθρο;
Σκέφτομαι πώς ἄν κάποιοι συμπολῖτες μας διαχωρίσουν τήν βαθειά, πολλές φορές δικαιολογημένη, ἀντιπάθειά τους γιά τμῆμα τῆς ἐξουσίας τῆς ἐκκλησίας μας ἀπό τήν πίστη τους στήν Ὀρθοδοξία, ἄλλη θά ἦταν ἡ στάση τους. Δέν θά μουτζούρωναν γιά παράδειγμα τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τόν ὁποῖο ἑορτάσαμε τήν προηγούμενη ἑβδομάδα. Δέν θά ἔκαναν ζωγραφικό πορτραῖτο γιά τά ἔργα τους τά μαρτύριά του. Γιατί ἄν διάβαζαν τίς διώξεις πού ὑπέστη ὁ Ἅγιος Γεώργιος ἀπό τόν Διοκλητιανό, δέν θά τολμοῦσαν νά πειράξουν τό πρόσωπό του καί νά ζωγραφίσουν σ’ αὐτό κάτι διαβολικό. Θά ζοῦσαν σέ μιά ζωή ἀγάπης, ἀλληλεγγύης κατανοήσεως, μιά ζωή μέ λιγώτερα πάθη καί λιγώτερα μίση. Καί θά ζωγράφιζαν τήν ἀγάπη, ὄχι τήν ὀργή.
Τό νά εἶσαι χριστιανός καί νά κάνεις μεγάλους σταυρούς δέν σέ καθαγιάζει βεβαίως ἀπό τά λάθη σου. Εἰδικῶς ὅταν τά ἐπαναλαμβάνεις. Σοῦ δίνει τήν δυνατότητα ὅμως αὐτεξούσια, ὅπως λέει ἡ Ὀρθοδοξία μας, μέ ἐλευθερία ὅπως λέμε στήν κοσμική ζωή, νά κοιτᾶς ψηλά πρός τόν οὐρανό, νά σκέφτεσαι ποιά εἶναι τά λάθη σου καί νά προσπαθεῖς νά τά διορθώσεις. Νά ἀπομακρύνεσαι κατά τό δυνατόν ἀπό τήν ὕλη. Νά μήν εἶσαι δοῦλος τῆς ὕλης. Νά γίνεσαι ἄν μπορεῖς, δέν τά καταφέρνεις πάντα, καλύτερος ἄνθρωπος. Νά ὑπομένεις τήν ἀδικία, γιατί καμμία φορά, τίς πιό συγκλονιστικές στιγμές τῆς ζωῆς μας, τίς ζοῦμε ἀδικούμενοι. Καί βεβαίως νά ζητᾶς βοήθεια. Μέ δυνατή προσευχή.
Διάβασα τό περασμένο καλοκαίρι τήν Ἁγία Γραφή ξανά. Γιά ὅσους δέν πιστεύουν εἶναι ἕνα ἁπλοϊκό κείμενο, γιά ὅσους πιστεύουν εἶναι ἕνας ὕμνος στόν ἀνθρωπισμό. Ὅποιος διαβάσει τά «ρεπορτάζ» τῶν μαθητῶν τοῦ Ἰησοῦ, τότε καταλαβαίνει γιατί αὐτός εἶναι ἀρχηγός μας καί γιατί οἱ μαθητές του εἶναι αὐτό πού περιέγραψε ὁ Προκόπης Ἀγαθοκλέους σέ συνέντευξή του, οἱ μεγάλοι μας σύμμαχοι καί φίλοι. Γιατί δέν εἴμαστε μόνοι.
Σέ ὅλη μου τήν ζωή δέν ὑποδεικνύω σέ κανέναν τί νά κάνει. Τί κόμμα νά ψηφίσει, σέ ποιό Θεό νά πιστέψει. Σέβομαι τίς πεποιθήσεις τοῦ ἄλλου. Ὅποιος ἔχει τήν ἐλευθερία ἔχει καί τήν εὐθύνη, ὅπως μοῦ ἔλεγε ὁ μακαριστός Σιατίστης Παῦλος. Ἀλλά γιά ὅση ἀξία ἔχει ἡ ἄποψη ἑνός μεσήλικα γιά τόν ὁποῖο ἡ πρώτη ἐκκλησία ἦταν ἡ μάνα του, αὐτή τόν ἔφερε κοντά, Πλησίον του, θά πρότεινα κάτι πολύ ἁπλό: Δοκιμάστε νά ἔρθετε κοντά Του. Πιό κοντά Του γινόμαστε καλύτεροι, ἔστω κι ἄν ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τά πάθη καί τά λάθη μας εἶναι δύσκολη. Κοντά Του ἀξίζει.
ΠΗΓΗ: ‘Εφημερίς ΕΣΤΙΑ 29/4/2025