J. S. Bach – Λειτουργία σὲ Σι ἐλασσονα

Λειτουργία σε Σι Ελάσσονα (BWV 232), το τελευταίο έργο του μεγαλύτερου και πιο συνειδητοποιημένου συνθέτη όλων των εποχών, του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (Johann Sebastian Bach, Άιζεναχ 1685 – Λειψία 1750). Περιλαμβάνει τα συνηθισμένα πέντε μέρη της καθολικής Θείας Λειτουργίας: 1.Kyrie (Κύριε), 2.Gloria (Δόξα), 3.Credo (Πιστεύω), 4.Sanctus (Άγιος) και 5.Agnus Dei (Ο Αμνός του Θεού). Εδώ ακούμε μέρος απ’ το Gloria.

Τα λόγια, δύσκολα μπορούν να περιγράψουν το μεγαλείο της προσωπικότητας του συνθέτη, όπως επίσης και το μεγαλείο της μουσικής του. Ο Γ. Σ. Μπαχ ήταν ένας βαθιά πιστός άνθρωπος με μια απέραντη αγάπη στο Χριστό. Η ιεράρχηση των αξιών στη ζωή του ήταν: Πρώτα ο Θεός, δεύτερη η οικογένεια και τρίτη η μουσική. Συνήθως όμως, ο μεγάλος αυτός συνθέτης κρίνεται μόνο για την αγάπη του στη μουσική, σαν αυτή να ήταν ότι πιο σημαντικό στη ζωή του. Και πράγματι με μια πρώτη ματιά έτσι δείχνει. Όταν όμως ακούμε τα λόγια της γυναίκας του Άννα – Μαρίας που μας λέει ότι μέχρι το θάνατό του, δηλαδή μέχρι τα 65 του, την έκανε να νοιώθει σαν να είχαν ερωτευτεί μόλις χθες και έχοντας μεγαλώσει 17 παιδιά, καταλαβαίνουμε ότι πράγματι η οικογένεια ήταν στ’ αλήθεια κομμάτι της ψυχής του. Κι εκεί που νομίζουμε ότι καταλάβαμε και γνωρίσαμε το μεγαλείο του Γ. Σ. Μπαχ, ανακαλύπτουμε ότι ο νους, η ψυχή, και η καρδιά του ήταν πιστά αφιερωμένα στον Κύριο μας Ιησού Χριστό, Τον οποίο είχε πάντα σαν παράδειγμα. Κι έτσι, άθελά μας, συλλογιζόμαστε το εξής: Αν η μουσική του -που αδιαμφισβήτητα αγγίζει την τελειότητα- ήταν η… τρίτη του προτεραιότητα και η οικογένειά του -που ποτέ δεν ένοιωσε ότι τον στερήθηκε παρόλο που συνήθως εργαζόταν μέχρι και τη νύχτα- ήταν η… δεύτερη, πόση ήταν η αγάπη του για τον Ιησού Χριστό που –όπως λέει ο ίδιος- ήταν το σημαντικότερο στη ζωή του, στον κόσμο και βέβαια η πρώτη του προτεραιότητα;

Στη μουσική του Γ. Σ. Μπαχ, δύσκολη και δυσνόητη για πολλούς, μπορούμε να σκεφτούμε παράλληλα σε 4 και 5 μελωδικά επίπεδα τα οποία οδηγούνται και ενώνονται σε μία απόλυτα αρμονική, τέλεια μελωδία, μαθαίνουμε την υπομονή μέσα από νότες που αιωρούνται μέχρι την ώρα που ο συνθέτης θα τις αναδείξει, βιώνουμε την δοξαστική χαρά, τις αξιοπρεπείς θλίψεις, τις σεμνές και τόσο μετρημένες εκρήξεις, την αιώνια ταπεινή χαρά!!!! Φέρνει το νου στα όριά του, αλλά και την καρδιά πολύ κοντά σε αρετές. Πάντοτε -ειδικά τα πρώτα χρόνια- υπέγραφε στο τέλος των έργων του Soli Dei Gloriae δηλαδή Μόνο τω Θεώ Δόξα. Ένα είναι βέβαιο. Ο Γ. Σ. Μπαχ σίγουρα ήταν ο πιο συνειδητοποιημένος συνθέτης όλων των εποχών.