Ὦ! Παναγιά μου Ἀνωγειανή.
(Η καταστροφή των Ανωγείων, 15 Αυγούστου 1944).
Συγκινητική και αξιοπρόσεκτη μαρτυρία -αμέσως μετά την γερμανική Κατοχή – για το κατάφορτο από το 1870 με ιστορικές και σχολικές μνήμες διδακτήριο εδώ μπροστά μας, που έχουμε κλείσει στην καρδιά μας, διασώζει το με αριθμ. 52 ανέκδοτο τραγούδι από το Αβδού, η αρχική σύνθεση του οποίου ανήκει στην αείμνηστη παιδαγωγό Καλλιόπη Γουβιανάκη – Κουρμουλάκη.

– Κι ακούσετε, αν θέλετε, και το παράπονό μας,
οι Γερμανοί γκρεμίσανε το όμορφο σκολειό μας.
Σπάσαν πορτοπαράθυρα κι όλα τα κεραμίδια,
εφύγανε κι αφήσανε ερείπια, σκουπίδια.
Καθόμαστε και τα νερά πέφτουν στην κεφαλή μας
κι ένα παράπονο πικρό βγαίνει ‘που την ψυχή μας.
Μπαίνει το κρύο κι η βροχή, αέρας και το χιόνι,
τα χέρια μας και το κορμί και η ψυχή παγώνει.

Κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου τα Ανώγεια ήταν ένα σημαντικό κέντρο για το αντιστασιακό κίνημα και το πλήρωσε ακριβά για αυτή του την συμμετοχή.
Το 1944, μαχητές της αντίστασης απήγαγαν τον Γερμανό στρατηγό Φον Kreipe και τον κράτησαν φυλακισμένο μέχρι που τον έστειλαν στην Αφρική.
Σε αντίποινα, οι γερμανικές δυνάμεις ισόπεδωσαν ότι κτίριο υπήρχε στο χωριό εκτός την εκκλησία και σκότωσαν όλους τους άνδρες που μπόρεσαν να βρουν.
Το τραγούδι που ακούγεται είναι Ω! Παναγιά μου Ανωγειανή και ερμηνεύει ο λυράρης Νικηφόρος Αεράκης.