Η Βασιλική της Γεννήσεως.
Ο Πάνσεπτος Ναός της Γεννήσεως ή Ναός του Σπηλαίου της Γεννήσεως ή Βασιλική της Γεννήσεως όπως τελευταία καθιερώθηκε ως επίσημη ονομασία του, στην Αγία πόλη της Βηθλεέμ στο Ισραήλ. Ο Ναός δε αυτός είναι ο δεύτερος κατά σειρά προσκυνηματικός τόπος του Χριστιανισμού μετά εκείνον της Αναστάσεως.
Μέχρι τη δεύτερη επανάσταση των Εβραίων κατά των Ρωμαίων (132 — 135) φαίνεται ότι στο σημείο του Σπηλαίου Γέννησης, στην ανατολική άκρη της Βηθλεέμ δεν υπήρχε ακόμη Ναός, όταν μετά ο Ανδριανός ανέγειρε στο ίδιο σημείο Ιερό προς τιμή του Άδωνι . Αυθεντική επιβεβαίωση του σημείου της Γεννήσεως αναφέρουν με σαφήνεια ο Ωριγένης (185-254), ο Ευσέβιος (265-339) και ο μοναχός Ιερώνυμος (385). Άρα ο χρονικός προσδιορισμός της απαρχής, ως γενικότερης αποδοχής, της χριστιανικής ιερότητας του χώρου και ως προσκυνήματος θα πρέπει να αναζητηθεί κατά τη περίοδο 150-250. Συνεπώς ο Αυτοκράτορας Άγιος και Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη στηρίχθηκαν σε ζώσα και ισχυρή παράδοση προκειμένου, τροποποιώντας το αρχαίο ιερό, να οικοδομήσουν τη πρώτη μεγάλη Βασιλική της Γεννήσεως το 326 και να εντάξουν το Σπήλαιο μέσα στο μεγάλο και λαμπρό αυτό οικοδόμημα το οποίο ήδη το 333 αναφέρει ο προσκυνητής του Bordeaux και περιγράφει δοξαστικά ο Ευσέβιος, ο Επίσκοπος Καισαρείας στο Βίο του Κωνσταντίνου (ΙΙΙ 41) Μεγαλοπρεπής Ναός
Η Βασιλική της Γεννήσεως ήταν πεντάκλιτη με 40 συνολικά κίονες, σε δύο (ανά 20) εκατέρωθεν διπλές συστοιχίες οι οποίοι έφεραν τη στέγη που απέληγε στη ανατολική πλευρά σε οκτάγωνο διαμέτρου 18μ. και που κάλυπτε το χαμηλότερα σε επίπεδο Ιερό Σπήλαιο ενώ στη δυτική πλευρά σε αίθριο, σύνηθες στις παλαιοχριστιανικές βασιλικές.