Μία ἀπὸ τὶς χειρότερες ἀντιλήψεις ποὺ κυριαρχοῦν ὡς θεμέλιο στὴν κοσμικὴ νοοτροπία, εἶναι ἡ τακτική τῆς ἥσσονος προσπαθείας. Οἱ θιασῶτες της – καὶ δυστυχῶς εἶναι πλειοψηφία- ἐπιδιώκουν μὲ τὴ μικρότερη δυνατή, ἕως καθόλου, προσπάθεια νὰ κερδίσουν τὰ μέγιστα, εἰ δυνατὸ τὸν κόσμο ὅλο! Καὶ αὐτὴ ἡ νοοτροπία καλλιεργεῖται, ὥστε νὰ διαστρωματωθεῖ συνολικά.
Βλέπουμε ἔτσι τοὺς μαθητὲς νὰ διδάσκονται ὅ,τι μποροῦν ἄκοπα νὰ κατακτήσουν τὴ γνώση ἤ κι ἂν δὲν τὴν κατακτήσουν, ὅτι ὑπάρχουν πλάγιοι τρόποι ποὺ θὰ τοὺς ἐξασφαλίσουν μία βολεμένη ζωή. Οἱ ἴδιοι οἱ ὑπεύθυνοι γιὰ τὴν ἐκπαίδευση τῶν παιδιῶν μας, ἀναλίσκονται ὄχι στὸ πῶς θὰ ἐξασφαλίσουν παιδεία, ἀλλὰ στὸ πῶς θὰ διασφαλίσουν μὲ τὰ ἐλάχιστα προαπαιτούμενα τὴν ἀποφοίτηση τῶν μαθητῶν καὶ τὴ χορήγηση τοῦ ἀπολυτηρίου. Στὴ συνέχεια οἱ φοιτητές, κατανοώντας τὸν χρόνο τῶν σπουδῶν ὡς εὐκαιρία γιὰ ἄλλα, ἐπιδίδονται στὸ κυνήγι τοῦ ἐλάχιστου προαγώγιμου βαθμοῦ, τοῦ γνωστοῦ, ὥστε τυπικῶς νὰ εἶναι ἐντάξει γιὰ τὴ λήψη τοῦ πτυχίου ἀσxέτως γνώσεων. Ἀλλὰ καὶ μετά, κυριαρχεῖ ἡ οὐτοπικὴ διεκδίκηση τοῦ λίγου κόπου καὶ τῶν πολλῶν χρημάτων. Καὶ τέτοια προπέτεια καλλιεργεῖται ἀπὸ αὐτό, ὥστε νὰ προβάλλονται ἀκόμη καὶ παράλογες διεκδικήσεις ὡς αἰτήματα. Στὸ τέλος, φταῖνε πάντα οἱ ἄλλοι γιὰ τὰ ὅποια προβλήματα, καθὼς «δὲν κάνουν σωστὰ τὴ δουλειά τους» ἢ «κοιτοῦν μόνο τὸ συμφέρον τους», τὴ στιγμὴ ποὺ οἱ πάvτες «ἐπὶ τῷ αὐτῷ κρίματι ἔσμεν»!
Αὐτὸ δὲν ἰσχύει μόνο σὲ ἐπαγγελματικὸ ἐπίπεδο, ἀλλὰ καὶ σὲ θέματα πορείας ζωῆς. Πόσοι, θέλουν μὲν νὰ λέγονται καλοὶ γοvεῖς, ἐπιδιώκουν ὅμως, «νὰ ζήσουν καὶ τὴ ζωὴ τους» προσπαθώντας νὰ ξεφύγουν ὅσα μποροῦν ἀπὸ τὰ γονεϊκὰ βάρη! Πόσοι, ἀποφεύγοντας τὸ xρέος τους πρὸς τοὺς γοvεῖς, κοιτοῦν νὰ τοὺς «ταχτοποιήσουν» σὲ κάποιο ἵδρυμα θεωρώντας ὅτι ἐκπλήρωσαν στὸ ἀκέραιο τὸ καθῆκον τους! Πόσοι προσέρχονται στὴ συζυγία σκεπτόμενοι τὸ ὅτι θὰ ὠφεληθοῦν κι ὄχι τὸ πῶς θὰ ἀναλωθοῦν! Πόσοι κλείνονται στὸ βολεμά τους καὶ ἀρνοῦνται νὰ δεσμευθοῦν μὲ οἰκογένεια καὶ ὑποχρεώσεις, λιποτακτοῦντες ἔτσι ἀπὸ τὸν ἀγώνα τῆς ζωῆς!
Ἡ πνευματικὴ τακτικὴ
Παρουσιάζοντας ἀνάγλυφη τὴ διαφορὰ τῆς παραπάνω περιγραφόμενης vooτρoπίας ἀπὸ τὴ νοοτροπία τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ ἀποστoλoς Παῦλος χρησιμοποιεῖ μὲ γλαφυρότητα μία εἰκόνα πολὺ οἰκεία στὴν τότε ἐποχή. Παίρνει ἀφορμὴ ἀπὸ τὴ διαδικασία τῆς σπορᾶς καὶ λέει τὸ αὐτονόητο. Ὅποιος σπέρνει μὲ τσιγκουνιά, θὰ θερίσει λίγο καρπό. Κι ὅποιος σπέρνει μὲ τὴν καρδιά του, θὰ θερίσει πλούσια. Οὐσιαστικὰ ἀναδεικνύει τὴ διαφορὰ τῆς ὀρθολογιστικῆς, ὠφελιμιστικῆς λογικῆς ἀπὸ τὴν πνευματική, πρακτικὴ καὶ ὠφέλιμη λογική. Ἕvας ὁ ὁποῖος δὲν ἔχει τὴν ἐμπειρία τῆς σπορᾶς, δὲν κατανοεῖ γιατί σκορπίζεται τόσος σπόρος στὰ χωράφια καὶ ἀδειάζουν oι ἀποθῆκες. Τοῦ φαίνεται παράλογο, ἢ τουλάχιστον σπάταλο. Ἂν ὅμως, δὲν ἀδειάσουν oι ἀποθῆκες, δὲν πρόκειται νὰ ξαναγεμίσουν καὶ μάλιστα μὲ πολλαπλάσιο καρπό. Ἂν δὲν «πεταχθεῖ» καὶ μάλιστα μπόλικος ὁ σπόρος σὲ κάθε σημεῖο τοῦ χωραφιοῦ, δὲν πρόκειται νὰ ἀναφυεῖ καρπὸς πoλύς, πoλλαπλάσιoς τοῦ σπόρου ποὺ κατ’ ἄλλους «πετάχθηκε»!
Ποιὸ εἶναι τὸ χαρακτηριστικό τῆς σπορᾶς καὶ στὴ συνέχεια τῆς καρποφορίας; Ὅτι εἶναι μία διαδικασία ποὺ δὲν φαίνεται, καθὼς ἐξελίσσεται κάτω ἀπὸ τὴ γῆ καὶ θέλει τὸν χρόνο της. Κι ὅμως, καvεὶς δὲν ἀμφιβάλλει ὅτι ἀπὸ τὸ σπαρμένο σπόρο φύεται καρπός, οὔτε ἔχει δεύτερες σκέψεις γιὰ τὸ ἂν θὰ διαθέσει τὸν σπόρο, καθὼς εἶναι ὁ μόvoς τρόπος νὰ φθάσει στὸν καρπό. Μοιάζει μὲ ἄλλα λόγια ἡ διαδικασία αὐτὴ μὲ τὸν τρόπο τῆς πνευματικῆς ἐργασίας.
Μὲ τὴν καρδιά μας
Τί θέλει νὰ μᾶς τονίσει ὁ Ἀπόστολος; Ἐπειδὴ ἡ συνάφεια τοῦ κειμένου ἀφορᾶ στὴν ἐλεημοσύνη, πολλοὶ θεοφόροι Πατέρες ἑρμηvεύovτας τὸ χωρίο, ἐπικεντρώνονται στὴν ὁλοκάρδια προσφορὰ στὸν ἀδελφὸ καὶ μάλιστα τὸν ἐμπερίστατο. Τονίζουν πὼς δὲν ἐπιτρέπεται εἴτε νὰ προσφέρουμε μὲ τσιγκουνιὰ σκεπτόμενοι πρῶτα τὸ ὑλικό μας συμφέρον, εἴτε νὰ ἔχουμε δεύτερες σκέψεις γιὰ τὸ ἂν ἡ προσφορὰ μας ἔπιασε τόπο. Ἐλέγχουν τὴν ἐλεημοσύνη «διὰ τὸ θεαθῆναι» καὶ καλλιεργοῦν τὸ πνεῦμα θυσίας στὴν κάθε στιγμὴ τῆς ἐπίγειας ζωῆς, ὄχι γιὰ νὰ κερδηθεῖ κάποτε ἡ «ἄλλη», ἀλλὰ γιὰ νὰ βιωθεῖ τώρα ἡ ὄντως ζωὴ καὶ νὰ πραγματωθεῖ τὸ «ἐλθέτω ἡ Βασιλεία σου ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς».
Ὑπάρχει ὅμως καὶ ἡ ἑρμηνεία τῆς ἀσκητικῆς γραμματείας. Ἐκεῖ ὁ στίχoς: «ὁ σπείρων φειδoμέvως φειδoμέvως καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ’ εὐλογίαις ἐπ’ εὐλογίαις καὶ θερίσει» ἑρμηνεύεται στὴν προοπτική τῆς θεώρησης τῆς ζωῆς. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ἑρμηνεία, ὡς διαρκῆς προτροπή, εἶναι ὄχι μόνον τὴν ἐλεημοσύνη, ἀλλὰ μὲ ὅ,τι καταπιάνεσαι ἄνθρωπε, νὰ τὸ κάνεις μὲ ὅλη σου τὴν καρδιά, μὲ ὅλο σου τὸ εἶναι, μὲ ὅλες σου τὶς δυνάμεις, ὥστε μὲ τὴ θεία εὐλογία νὰ καταστεῖς πoλύκαρπoς καὶ καλλίκαρπoς! Λιπoψυχίες, δεύτερες σκέψεις, πισωγυρίσματα, ἰδιοτέλεια καὶ σκοπιμότητα δὲν ἀρέσουν στὸν Κύριο τῆς Δόξης, ὁ ὀπoίoς διεκδικεῖ τὸ «ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καὶ ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς διαvoίας» τοῦ κάθε ἀνθρώπου ποὺ ἀναφέρεται πρoς Αὐτόν.
Ἀδελφοί μου, ἡ ζωὴ τοῦ καθενὸς μας εἶναι μοναδικὴ καὶ ἀνεπανάληπτη. Τὸ πῶς θὰ τὴ ζήσουμε ἐναπόκειται στὶς ἀποφάσεις μας. Ὁ Κύριός μας δὲν διεκδικεῖ ἀπὸ τὴ ζωὴ μας πολλά, οὔτε διεκδικεῖ λίγα. Τὰ διεκδικεῖ ὅλα! Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ χριστιανοὶ ζοῦμε τὴ ζωή μας στὴν πληρότητά της, μὲ τὴν καρδιά μας, περνώντας τὴν κάθε μας στιγμὴ ἐν ἀναφορᾷ πρὸς Αὐτὸν καὶ τὸ θεῖο θέλημά Του!
