Τὸ Μακεδονικὸ (διὰ χειρὸς Βασίλη Βασιλικοῦ)

 
 
     Ἐν ἔτει 1992 (ποὺ γιορτάζονταν τὰ 500 χρόνια τῆς ἀνακάλυψης τῆς Ἀμερικῆς ἀπὸ τὸν Χριστόφορο Κολόμβο, ἤ τῆς ὁμηρικῆς, ὅπως ὑποστηρίζει ὁ Δημήτρης Καλοκύρης, ἡ τότε ΥΠΠΟ, φίλη κυρία Ντόρα Μπακογιάννη εἶχε μία ὡραία ἔμπνευση: νὰ ὀργανώσει στὸ Παρίσι, μέσῳ τοῦ τότε πρέσβη στὸν ΟΟΣΑ ἀείμνηστου Δημήτρη Γερμίδη, μιά συνάντηση τῶν «decideurs» (αὐτῶν ποὺ ἀποφασίζουν) στὰ ΜΜΕ μὲ 6 ἐπώνυμους Ἕλληνες ποὺ ζοῦσαν τότε στὴν Πόλη τοῦ Φωτός.

     Ἦταν ὁ Ἰάνης Ξενάκης, ὁ Κώστας Γαβρᾶς, ὁ Βαγγέλης (Vangelis) Παπαθανασίου, ἡ Βάσω Παπαντωνίου, ὁ ζωγράφος Paulo (Παῦλος Διονυσόπουλος) καὶ ὁ ὑπογράφων.

     Σὲ μία εἰδικὰ γιὰ τὴν περίσταση διαμορφωμένη αἴθουσα, στὸ κέντρο τῶν Ἠλυσίων Πεδίων, βρεθήκαμε οἱ ἕξι μπροστὰ στὸ ἐκτελεστικὸ ἀπόσπασμα, ὄχι ἐκείνων ποὺ γράφουν, ἀλλὰ ἐκείνων ποὺ ἀποφασίζουν τί θὰ γράψουν οἱ δημοσιογράφοι ποὺ ὑπηρετοῦν στὶς ἐφημερίδες ἤ στὰ κανάλια τους

     Μιά ἀληθινά πολύ σημαντική καί πρωτοπωριακή πρωτοβουλία τῆς τότε κυβέρνησης γιά νά καλυφθεῖ τουλάχιστον ὁ γαλλόφωνος τύπος (Ἑλβετία, Καναδᾶς, Ἀφρική, Νέα Καληδονία κ.λ.π.

     Ὁ καθένας ἀπό μᾶς ἔκανε τήν κατάθεσή του γιά τό πρόβλημα τῆς ὀνομασίας τοῦ κρατιδίου τῶν Σκο΄πίων καί νομίζω πώς κάπως ἐπηρεάσαμε τούς "ἀποφασιστάς" τῶν γαλλόφωνων Μ.Μ.Ε. 
 

     Ἔχουν περάσει 16 χρόνια ἀπὸ τότε καὶ πλέον ἡ ἴδια ὑπουργός, τότε ὡς ΥΠΠΟ τώρα ὡς ΥΠΕΞ, δίνει τὴν ἀπέλπιδα μάχη της γιὰ νὰ ἀποφευχθεῖ τὸ μέγα λάθος.

     Ἐγὼ γεννήθηκα στὴν Καβάλα. Δυὸ φορὲς τὸν περασμένο αἰώνα οἱ Βούλγαροι, ζητώντας διέξοδο στὸ Αἰγαῖο, μᾶς «προσάρτησαν». Μιά τὸ 1913, ἀμέσως μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς πόλης ἀπὸ τὸν ὀθωμανικὸ ζυγό, καὶ μία ἄλλη τὸ 1941 μὲ τὴν εἰσβολὴ τῶν ναζὶ καὶ τῶν Βούλγαρων συμμάχων τους.

     Ὡς παιδὶ θυμᾶμαι ὅτι ὁ πατέρας μου, βουλευτὴς τοῦ Παπαναστασίου τὸ 1936 μέχρι τὴ δικτατορία τοῦ Μεταξᾶ, φοβόταν ὅτι θὰ τὸν παίρναν ὅμηρο στὴ γειτονικὴ Βουλγαρία, γιατί οἱ Βούλγαροι φρόντιζαν πρῶτα νὰ ἀποκεφαλίζουν τὶς τοπικὲς «ἐλίτ». Ἔτσι προτιμήσαμε τοὺς ναζὶ ἀπὸ τοὺς Βούλγαρους συμμάχους τους καὶ προσφυγέψαμε οἰκογενειακῶς στὴ Θεσσαλονίκη.

     Ὁ Βούλγαρος διοικητὴς τῆς Καβάλας, μανιώδης κυνηγός, ἔπαιρνε τὸν σκύλο τοῦ ἐπίσης κυνηγοῦ παπποῦ μου, τὸν «ἐπίτασσε», ὅπως ἐπίταξαν καὶ τὸ σπίτι μας μόλις φύγαμε, ὥσπου ζηλεύοντάς τον γιὰ τὴ σπάνια κυνηγόσκυλη ἱκανότητά του τὸν πυροβόλησε, κι ἐκεῖνος, ὁ θρυλικὸς Ρέξ, ἦρθε νὰ ἀφήσει τὴν τελευταία του πνοή, μιά νύχτα τοῦ Γενάρη, βογγώντας, ἔξω ἀπὸ τὸ διώροφο σπίτι μας.

     Δὲν ἀναμνησιολογῶ. Θέλω νὰ πῶ ὅτι ἂν ἡ Πρώην Γιουγκοσλαβικὴ Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας κρατήσει τὸ ὄνομα Μακεδονία (εἴτε ὡς σύνθετο εἴτε ὡς ἁπλό), ἐγὼ ὁ Μακεδόνας Καβαλιώτης τί θὰ εἶμαι; Ἂν πῶ Μακεδόνας, θὰ μὲ ρωτοῦν ἂν γεννήθηκα στὰ Σκόπια. Ἂν πῶ Ἕλληνας, θὰ προδώσω τὸν τόπο τῆς καταγωγῆς μου, δηλαδὴ τὴ Μακεδονία.

     Ὅλα ξεκίνησαν ἀπ’ τὸν στρατάρχη Τίτο. Ὅταν διαφώνησε μὲ τὸν Στάλιν καὶ οἱ Δυτικοὶ ἀπαγόρεψαν ὁτιδήποτε θὰ τὸν ἐνοχλοῦσε στὴν ἀντιπαράθεσή του μὲ τὸν Κόκκινο (κυριολεκτικά, γιατί ἦταν μεγάλος στρατάρχης, ἀλλὰ καὶ αἱματοβαμμένος) Δικτάτορας.

     Ὁπότε ἡ Ἑλλάδα, βουτηγμένη μέχρι τὸν λαιμὸ στὸ δικό της Ἐμφύλιο, μὲ τὴ στήριξη τῶν Ἀμερικανῶν τοῦ Βάν Φλίτ, ἐσιώπησε τότε στὸν ὅρο Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας.

     Ἀπὸ ἐκεῖ ξεκινοῦν ὅλα τὰ δεινά. Μέσα στὰ 40 χρόνια ποὺ μεσολάβησαν ἀπὸ τὴν ἀνακήρυξη τοῦ Τίτο σὲ Γιουγκοσλαβικὴ Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας, μέχρι σήμερα, οἱ ἄνθρωποι τοῦ κρατιδίου αὐτοῦ ἐπινόησαν μιά διάλεκτο (μὲ 80% τὰ βουλγαρικὰ καὶ 20% τὰ σερβικά), φτιάξαν μιά μπάσταρδη γλώσσα, τὴ «μακεδονική», βγάλαν βιβλία, ἵδρυσαν σχολεῖα, φτιάξαν μιάν ἐπινοημένη ταυτότητα καὶ σήμερα, δηλαδὴ ἐδῶ καὶ 17 χρόνια, παρουσιάζονται σὰν «Μακεδόνες».

     Μὰ ἐγὼ ποὺ εἶμαι Μακεδόνας καὶ μιλῶ καὶ γράφω ἑλληνικά, τί εἶμαι τότε;

     Ὁ Λόρενς Ντάρελ, ὄχι ὡς φιλέλληνας, ἀλλὰ ὡς ὑψηλόβαθμος πράκτορας τῆς βρετανικῆς IntelligenceService, ἀπέδειξε περίτρανα ἀπὸ τὸ 1948 ὅτι αὐτὴ ἡ γλώσσα τῶν Σκοπίων εἶναι «φτιαχτή». Καὶ τὸ ἀνέφερε στοὺς ἀνωτέρους του. Πού ἐκώφευσαν, γιατί δὲν ἤθελαν νὰ στεναχωρήσουν τὸν ἀντίπαλο τοῦ Στάλιν, τὸν Τίτο.

     Τὰ χρόνια πέρασαν, διαλύθηκε ἡ Γιουγκοσλαβικὴ Ὁμοσπονδία εἰς τὰ ἐξ ὧν συνετέθη, καὶ τὸ κρατίδιο τῶν Σκοπίων, ποὺ μετονομάστηκε σὲ FYROM -Πρώην Γιουγκοσλαβικὴ Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας- (Former Yugoslavian Republic of Macedonia) διεκδίκησε τὸ ὄνομα σκέτο: Μακεδονία. Εἶχε καὶ μιά ἐθνικὴ ποδοσφαίρου καὶ ἄξιους σκηνοθέτες καὶ συγγραφεῖς, ποὺ βραβεύτηκαν, καὶ ὅλες οἱ τηλεοράσεις τοῦ κόσμου μιλοῦσαν πλέον γιὰ Μακεδονία, σκέτη κι ἀπόκοπη, ὅποτε ἐγὼ ἔνιωθα ὁλοένα καὶ πιὸ περιθωριακός. Ἂν αὐτοὶ εἶναι ἤ λέγονται Μακεδόνες, ἐγὼ ποὺ δὲν καταλαβαίνω τὴ γλώσσα τους καὶ ἔχω πρόβλημα, παιδιόθεν, μὲ τοὺς Βούλγαρους (κλέψαν τὸ πιάνο τῆς μητέρας μου ἀποχωρώντας ἀπὸ τὴν Καβάλα τὸ 1945) -τότε ἐγὼ τί εἶμαι;

     Ἐγὼ μία ζωὴ μεγάλωσα στὴ Μακεδονία. Τὴν ἑλληνική. Ἂς ποῦν αὐτοὶ τὸ κομμάτι ποὺ τοὺς ἀνήκει Σλαβικὴ Μακεδονία, νὰ ξεκαθαρίσουμε τὰ πράγματα.

     Ὁ Νικόλαος Μάρτης, ὁ Καβαλιώτης βοηθὸς τοῦ πατέρα μου στὸ μεταπολεμικὸ δικηγορικό του γραφεῖο στὴν Καβάλα, καὶ κατοπινὸς ὑπουργὸς τοῦ Κωνσταντίνου Καραμανλῆ, ἀφιέρωσε τὴ ζωή του στὸν ἀγώνα νὰ μὴ μεταλλαχτεῖ τὸ ὄνομα τῆς Μακεδονίας. Τότε τὸν ἔβλεπαν ὅλοι ὡς ὀνειροπόλο καὶ ἀδίκως ἀνησυχοῦντα. Καὶ ὅμως, εἶχε δίκιο. Καὶ σὲ ἕνα βιβλίο του βρῆκα μιά ἐπιτάφια πλάκα πρὸ 3.000 ἐτῶν ποὺ ἔφερε τὸ ὄνομά μου, Βασίλειος Βασιλικός. Πῶς μπορεῖ λοιπὸν νὰ ἐκχωρηθεῖ, ὄχι τὸ δικό μου ὄνομα, ἀλλὰ αὐτὸ τῆς Μακεδονίας, σὲ σφετεριστὲς χωρὶς καμία διάκριση;

     Τὸ βέτο ἐπιβάλλεται λοιπόν. Ἂς πεῖ λοιπὸν καὶ ἡ χώρα μας μιά φορά τὸ «ΟΧΙ τὸ σωστό», ὅπως λέει καὶ ὁ Καβάφης. Τὸ ἴδιο ΟΧΙ ποὺ λένε οἱ Ρῶσοι καὶ οἱ Κινέζοι γιὰ τὴν ἀνεξαρτησία τοῦ Κοσόβου. Τὸ ἴδιο ὄχι ποὺ εἶπε καὶ ὁ Τάσσος Παπαδόπουλος στὸ σχέδιο Ἀνάν, ἄσχετα ἂν οἱ συμπατριῶτες του τὸν ἀντάμειψαν μὲ τὸ δικό τους ὄχι.