Οἱ ἀντίλαλοι σβήνουν
(Οἱ γέροι, ὅσοι ἐπέζησαν, αἰσθάνονται κάπως παραμελημένοι: ὀλίγα ἀπὸ τὰ προεπαναστατικὰ πρόσωπα θὰ κληθοῦν νὰ παίξουν οὐσιώδεις ρόλους στὰ μετεπαναστατικὰ χρόνια. Στὸ μεταξὺ ὁ Καποδίστριας θὰ προσπαθήσει νὰ στήσει τὴν καινούρια πολιτεία σύμφωνα μὲ τὰ αὐστηρὰ ἰδανικά του.)
Νεόφυτος Δούκας (Βουκουρέστι)
Γεώργιος Γεννάδιος (Σύρος)
10 Σεπτεμβρίου 1827
Τὴν σὴν κορυφὴν ἡδέως ἀσπάζομαι.
Τὸ φίλον μοι γράμμα σου περιχαρῶς μὲν ἐκομισάμην, οὐκ ἀπαθῶς δέ, οὐδὲ ἀναλγήτως ἀνέγνων τὴν σὴν κακουχίαν οἷον αὐτοῖς ὀφθαλμοῖς ὁρῶν ἐν αὐτῷ, τοιοῦτον˙ ἀλλὰ δὲν ἐπίστευον τοιαύτην ὑπερβολήν˙ πλὴν γίνετε ἄνδρες ἀγαθοὶ ἔτι μικρόν, καὶ ἡ στενοχωρία, ὅσον μεγάλη τοσοῦτον ἡ συνείδησις μετὰ ταῦτα θέλει σᾶς αὐξάνει τὴν καύχησιν˙ τοιοῦτον ἡ ἀρετή, ἐναγώνιος μὲν πρὸς τὸ παρὸν ἀλλ\’ εὐφραίνει τὸν κατορθώσαντα διὰ πάντα. Φυλάξατε ὅμως τὸ οὐσιωδέστατον, τὴν ὑγείαν, μεθ\’ ἣς πάντα ὑποφερτά, ἐλπίζω δὲ ἡ τοῦ Καποδίστρια ἔλευσις τὰ πράγματα.
Ὁ Κοριτζᾶς ἀκούω ὅτι περιτρέχει εἰς τοὺς φίλους νὰ σᾶς κάμῃ τὴν ζητηθεῖσαν ποσότητα. Ἐγὼ δέ, ἐπειδὴ ἔτυχε νὰ συνάξω ἐκ τῶν ὀλίγων μου παιδαρίων ὀλίγον ἀργύριον, τὸ ἔδωκα εἰς ἄλλους εἰς παρομοίαν ἀνάγκην˙ μετὰ δὲ τρεῖς ἢ τέσσαρας μῆνας τράβα μοι 20 ἢ 30 δωδεκάρια σολτανικά. Ἐκ τῶν παλαιῶν μοι οὔτε 500 γρόσια δὲν ἔσυναξα, ὅθεν καὶ ἀπελπίσθην˙ ὅθεν τεχνολογῶ ἐξ ἀρχῆς παιδιὰ διὰ νὰ τεχνολογήσω ἐφόδιον εἰς τὸ μέλλον, καὶ νὰ ἀξιωθῶ νὰ ἀποθάνω ἐν ὑμῖν. Μὲ πειράζει καὶ τὸ μοχθηρὸν καὶ ἐν κακουχίᾳ γῆρας τοῦ Κωνσταντᾶ. Ἑβδομηκοντούτης ἤδη ὁ ἀνὴρ καὶ παρ\’ ἀξίαν στερούμενος. Πρὸ μηνὸς τῷ ἔγραψα• δὲν ἠξεύρω ἂν ἔλαβε• ὅτε μοὶ γράψῃς, γράφε μοι καὶ τὰ κατ\’ ἐκεῖνον. Ὁ δὲ Γαζῆς, ποῦ καὶ αὐτός; Ἐδῶ θρυλεῖται ὅτι διδάσκει εἰς Τῆνον. Ἔρρωσο.
Χθὲς ἀποθανὼν ὁ Μρουζαίου Κωστάντιος ἀφῆκεν ἐν κιβωτίοις, ὡς μέν τινες λέγουσι πολλά, ὡς δὲ τὸ πιθανώτερον, 20.000 φλωρίων ἐπὶ τοῖς 18.000 ἑτέροις τοῦ Δοσιθέου. Τοσοῦτον ἐβάρυναν τὸν τάφον ἀμφότεροι.
