Ἀγαπητοί.
Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ εἶναι πνευματικὸ στάδιο ἀρετῶν, καιρὸς μετανοίας καὶ προσευχῆς, νήψεως καὶ κατανύξεως, περίοδος νηστείας, ψυχικῆς καθάρσεως καὶ συγχωρήσεως. Ὅλη ἡ εὐλογημένη αὐτὴ περίοδος εἶναι μία ἱερὰ πορεία, ποὺ προβάλλει ἡ Ἁγία Ἐκκλησία μας κὰτ’ ἔτος, γιὰ καθένα πιστὸ ποὺ ποθεῖ νὰ συμπορευθεῖ μὲ τὸν Σωτήρα Χριστό, νὰ συναναστηθεῖ καὶ νὰ μετέχει τῆς αἰωνίου θείας Βασιλείας Του.
Ἡ Ἐκκλησία μας ὡς στοργικὴ Μητέρα, μὲ τὰ σωτηριώδη Μυστήριά Της, τὶς προηγιασμένες θεῖες Λειτουργίες, τοὺς κατανυκτικοὺς Ἑσπερινούς, τοὺς λαοφιλεῖς Χαιρετισμοὺς τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τὰ μεγάλα Ἀπόδειπνα, τὸν Μέγα Κανόνα τῆς μετανοίας, ἔρχεται νὰ μᾶς ἀφυπνίσει καὶ μᾶς προσκαλεῖ στὴν ἄσκηση τῆς ἐγκρατείας, τῆς προσευχῆς καὶ εὐποιΐας, καὶ στὴν ὁδὸ τῆς ψυχοσώστου μετανοίας.
Αὐτὸν τὸν ἱερὸ σκοπὸ ἔχει ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ καὶ μᾶς τὸν ὑπενθυμίζει καθημερινὰ μὲ τοὺς ἱεροὺς ὕμνους τοῦ Τριωδίου: Ἄρχην κατανύξεως καὶ μετανοίας, κακῶν ἀλλοτρίωσις, καὶ παθῶν ἐγκράτεια, διὸ σπουδάσωμεν, ἀποκοπὴν τῶν πονηρῶν ἔργων ποιήσασθαι». Ἡ πάλη κατὰ τοῦ κακοῦ καὶ τῆς ἁμαρτίας ἀπαιτεῖ μετάνοια, ἀπόρριψη τῶν κακῶν, ἔλεγχο τῶν παθῶν καὶ ἀποκοπή ἀπὸ τὰ πονηρὰ ἔργα. Καὶ σ’ αὐτὴν τὴν πάλη ἐπιδίδονται ὅσοι ποθοῦν τὸν Θεὸ καὶ ἔτσι γίνονται μέτοχοι καὶ τῆς τελικῆς νίκης.
Ἡ ἀναγκαιότης νὰ «καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος» εἶναι βασικὴ ἐπιθυμία κάθε ἀληθινοῦ Χριστιανοῦ, καὶ αὐτό μᾶς τὸ χαρίζει τὸ Πανάγιο Πνεῦμα:
— ὅταν πράττουμε καρποὺς ἀξίους της μετανοίας,
— παρέχουμε συγχώρηση στοὺς ἀδελφούς μας,
— ἐλέγχουμε τοὺς ἀτάκτους λογισμούς μας μὲ τὴν δύναμη τῆς προσευχῆς,
— ἀποφεύγουμε τὴν κρίση καὶ κατάκριση τῶν συνανθρώπων μας,
— ἐλεοῦμε τοὺς πτωχοὺς καὶ βοηθοῦμε τοὺς πάσχοντας,
— μετέχουμε τῶν θείων Μυστηρίων καὶ
— προσευχόμεθα ὑπὲρ πάντων ἀνθρώπων.
Ἔτσι ἔρχεται ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ καὶ βραβεύει τὴν καρδιὰ καὶ τὴν σκέψη μας μὲ τὴν θεϊκὴ παρουσία καὶ χάρη.
Ἰδιαίτερα τὶς ἡμέρες αὐτὲς μᾶς ἀνυψώνει καὶ ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας μας ποὺ εἶναι κεκοσμημένη μὲ ἐξαίσιους καὶ θεοπνεύστους ὕμνους, τοὺς ὁποίους θεοφόροι ἅγιοι Πατέρες μὲ πίστη καὶ εὐλάβεια κατέγραψαν καὶ παρέδωσαν στὴν Ἐκκλησία γιὰ δοξολογία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καὶ τιμὴ καὶ ἔπαινο τῶν Ἁγίων μας.
Ξεχωριστὴ θέση στὰ ὑμνολογικὰ ποιήματα τῆς Ἐκκλησίας μας κατέχουν οἱ ὕμνοι ποὺ εἶναι ἀφιερωμένοι στὴν Κυρία καὶ Δέσποινα τοῦ κόσμου, τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο Μαρία. Τὰ Θεοτοκία, τὰ Θεοτοκάρια, οἱ Παρακλητικοὶ κανόνες στὴν Θεοτόκο, οἱ ὕμνοι στὶς ἀκολουθίες τῶν Θεομητορικῶν ἑορτῶν, ὅλα αὐτὰ τὰ ἀπανθίσματα τῶν Θεοτοκοφίλων ἁγίων Πατέρων μας καὶ ὑμνογράφων ἐκφράζουν τὸν πλοῦτο τῆς Θεομητορικῆς παρακλήσεως πρὸς τὸ ἀνθρώπινο γένος, ἀλλὰ καὶ τὴν βαθειὰ εὐσέβεια, πίστη καὶ ἀγάπη τῶν πιστῶν πρὸς τὴν Πανύμνητο Μητέρα τοῦ Θεοῦ καὶ μητέρα ὅλου του κόσμου.
Εἶναι γνωστὸ πὼς ξεχωριστὴ θέση κατέχει στὶς ψυχὲς τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ὁ εὐχαριστήριος ὕμνος, οἱ Χαιρετισμοὶ πρὸς τὴν Θεοτόκο, ποὺ ἀποτελεῖ ποίημα τοῦ πιστοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐκφράζει τὴν ἄπειρη εὐγνωμοσύνη καὶ τὶς θερμὲς εὐχαριστίες μας στὴν αἰτία τῆς σωτηρίας, τῆς χαρᾶς, τῆς ἐλπίδος ἀλλὰ καὶ τῆς εἰρήνης τοῦ κόσμου ποὺ εἶναι ἡ ἀνύμφευτος Νύμφη καὶ ἀειμακάριστος καὶ παναμώμητος Προστάτις καὶ βοηθὸς τοῦ γένους μας. Εἶναι ἄξιον καὶ δίκαιον νὰ τὴν ὑμνοῦμε καὶ δοξολογοῦμε γιὰ τὶς ἄπειρες πρὸς ἐμᾶς εὐεργεσίες Της.
Ὁ Γέροντάς μου μᾶς προέτρεπε καθημερινὰ νὰ λέγουμε τοὺς Χαιρετισμοὺς τῆς Παναγίας μας πρὸς δόξα καὶ τιμὴ τοῦ ἁγίου ὀνόματός Της καὶ πρὸς ψυχική μας ὠφέλεια καὶ παράκληση.
Ἡ νήψη καὶ ἡ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς Παναγίας Μητέρας Του εἶναι φωτοτόκος ἀρετή, ποὺ γεννᾶ τὸ φῶς καὶ τὴν χαρὰ στὴν ζωή μας. Καὶ ὅσο περισσότερο ζυμώνεται ἡ ὕπαρξή μας μὲ τὴν πνευματικὴ ἄσκηση καὶ μὲ τὴν προσευχή, ὅσο ἑτοιμάζουμε ἑαυτούς, ὅσο ὑπομένουμε τὶς δοκιμασίες τοῦ Θεοῦ, ὅσο συναισθανόμεθα τὶς ἁμαρτίες μας, τόσο περισσότερο ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἔρχεται καὶ ἐνοικεῖ μέσα μας, καὶ καθαρίζει τὸν νοῦ καὶ τὴν καρδιά μας ἀπὸ συνειδήσεως πονηρᾶς.
Ὅλος αὐτὸς ὁ εὐλογημένος ἀγώνας στεφανώνεται μὲ τὴν χαρὰ τῆς Ἀναστάσεως ποὺ δὲν εἶναι μόνον Πασχαλινὴ εὐφροσύνη ἀλλὰ μετοχὴ τῶν ἐπουρανίων ἀγαθῶν ἀπὸ τὴν παροῦσα ἀκόμη ζωή.
Εὔχομαι, οἱ δυσκολίες τοῦ παρόντος καιροῦ νὰ μετατραποῦν σὲ εὐλογίες γιὰ τὸν τόπο μας καὶ τὸν σύμπαντα κόσμο. Καὶ τὶς ἱερὲς αὐτὲς ἡμέρες τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ποὺ ἀρχίζει μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, νὰ ἐντείνουμε τὶς προσευχές μας πρὸς τὸν Οἰκτίρμονα Θεὸ καὶ τὴν Παναγία μας, ὅπως κάνουμε καὶ ἐμεῖς ἐδῶ στὸ Ἅγιον Ὅρος, καὶ νὰ ζήσει ὁ καθένας μας τὴν προσωπική του μεταμόρφωση διὰ τῆς μετανοίας, γιὰ νὰ πλεονάσει τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ ποὺ παρέχεται, ὅπως λέγει ὁ Κύριός μας, στοὺς ταπεινοὺς καὶ ἁπλοὺς καὶ ὑπάκουους πιστούς, καὶ νὰ ἀξιωθοῦμε καὶ τῆς χαρᾶς τῆς Ἀναστάσεως.
Καλὴ καὶ εὐλογημένη Τεσσαρακοστή!